Ռիխարդ ֆոն Վայցզեկեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռիխարդ ֆոն Վայցզեկեր
գերմ.՝ Richard von Weizsäcker
 
Կուսակցություն՝ Քրիստոնեական-դեմոկրատական միություն
Կրթություն՝ Գյոթինգենի համալսարան (1955), Բալիոլ քոլեջ և Օքսֆորդի համալսարան
Գիտական աստիճան՝ դոկտորի աստիճան (հուլիս 1955)
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ, փաստաբան և ռազմական գործիչ
Դավանանք լյութերականություն
Ծննդյան օր ապրիլի 15, 1920(1920-04-15)[1][2][3][…]
Ծննդավայր New Palace, Շտուտգարտ, Վայմարյան Հանրապետություն[4]
Վախճանի օր հունվարի 31, 2015(2015-01-31)[5][1][2][…] (94 տարեկան)
Վախճանի վայր Բեռլին, Գերմանիա[5]
Թաղված Դալեմի անտառային գերեզմանատուն
Դինաստիա Weizsäcker family?
Քաղաքացիություն  Գերմանիա
Ի ծնե անուն գերմ.՝ Richard Karl Freiherr von Weizsäcker
Հայր Ernst von Weizsäcker?
Մայր Marianne von Weizsäcker?[6]
Ամուսին Marianne von Weizsäcker?
Զավակներ Robert K. von Weizsäcker?, Andreas von Weizsäcker?, Beatrice von Weizsäcker? և Fritz von Weizsäcker?
 
Ինքնագիր Изображение автографа
 
Պարգևներ
Մերիթի Ազգային շքանշան ոսկե Օլիմպիական շքանշան Կառլոս III շքանշանի շղթա Արժանիքների շքանշան Սպիտակ առյուծի մեծ խաչ Նիդեռլանդական առյուծի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ «Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետության հանդեպ ունեցած վաստակի համար» հատուկ աստիճանի շքանշանի Մեծ Խաչ Իսլանդական բազեի շքանշանի Մեծ խաչ շղթայով[8] Հունգարիային մատուցած ծառայությունների շքանշանի Մեծ խաչ Ֆինլանդիայի Սպիտակ վարդի շքանշանի Մեծ խաչ շղթայով[7] Սերովբեների արքայական շքանշան Փղի շքանշան Լեհաստանի Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների համար շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ Ասպետական մեծ խաչի շքանշան. «Իտալիայի Հանրապետության համար ունեցած վաստակի համար» Ինֆանտ դոն Էնրիկեի շքանշանի մեծ շղթա[11] Թագավորության թագի շքանշան

Schärfste Klinge?

Քետցալի շքանշան Order of Antonio José de Irisarri

Ոսկե տեսախցիկ

German Sports Badge

Heinrich Heine Prize?

Թագավորական վիկտորիանական շղթա

Նանսենի մրցանակ

Հայնգի-Գալինսկու պարգև

Augsburg Peace Prize?

Լեո Բեքի մրցանակ

German citizenship price?

Բուբեր Ռոզենցվեյգի մեդալ

«Բադեն-Վյուրթեմբերգ երկրամասին մատուցած ծառայությունների համար» շքանշան

Humanismus prize?

Դոկտոր Լեոպոլդ Լուկասի մրցանակ

[9]

Էրիխա Կեստներա

Johann Heinrich Voß Prize for Literature?

Կայսր Օտտոյի մրցանակ

«Կորինե» միջազգային գրական մրցանակ

Martin Luther Medal?

Բեռլինի պատվավոր քաղաքացի

Էրիկ Մ. - Վարբուրգ պարգև

Էրնստ Ռյոյտերի մեդալ

Գյոզերի մեդալ

Չորս ազատությունների մրցանակ - ազատության մեդալ

Ջուզեպե Մոտայի մեդալ

Հառնակի մեդալ

Կատալոնիայի միջազգային մրցանակ

[10]
Երկաթե խաչ 2-րդ դասի 1-ին կարգի Երկաթե խաչ

Լայպցիգի Մենդելսոնի անվան միջազգային մրցանակ

[12]

Վասեդա համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Ուփսալայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Լյովենի կաթոլիկ համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Քեմբրիջի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Հարվարդի համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Վեյցմանի ինստիտուտի պատվավոր դոկտոր

Թեոդոր Հոյսի մեդալ

[13]

Բոննի պատվավոր քաղաքացի

Ուրանիա շքանշան

Ռոտերդամի Էրազմուս համալսարանի պատվավոր դոկտոր

Grand Cross of the Order of the Bath[14]

Օսգար

honorary doctor of Johns Hopkins University?

Գդանսկի պատվավոր քաղաքացի

honorary citizen of Stuttgart?

և

Romano Guardini award?

Ռիխարդ Կարլ Ֆրայհեր ֆոն Վայցզեկեր (գերմ.՝ Richard Karl Freiherr von Weizsäcker, ապրիլի 15, 1920(1920-04-15)[1][2][3][…], New Palace, Շտուտգարտ, Վայմարյան Հանրապետություն[4] - հունվարի 31, 2015(2015-01-31)[5][1][2][…], Բեռլին, Գերմանիա[5]), գերմանացի քաղաքական գործիչ Քրիստոնեական-դեմոկրատական միություն կուսակցությունից, որը 1984-1994 թվականներին զբաղեցրել է Գերմանիայի դաշնային նախագահի պաշտոնը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռիխարդի հայրը՝ Էռնստ ֆոն Վայցզեկերը, հայտնի դիվանագետ էր, իսկ եղբայրը՝ Կարլ Ֆրիդրիխ ֆոն Վայցզեկերը՝ ֆիզիկոս և փիլիսոփա։ Մի քանի տարի Վայցզեքերը ապրել է Շվեյցարիայում և Դանիայում, որտեղ նրա հայրը կատարում էր իր դիվանագիտական պարտականությունները, իսկ 17 տարեկանում տեղափոխվել է Մեծ Բրիտանիա, որտեղ սկսել է ուսումնասիրել փիլիսոփայություն ու պատմություն Օքսֆորդի Բալլիոլ քոլեջում։ Ավելի ուշ նա նաև կրթություն է ստացել ֆրանսիական Գրենոբլում։ 1937 թվականին եղել է Բեռլինի Վիլմերսդորֆ-Ցելենդորֆում Յունգբանի 37 հիտլերյուգենդի բաժանմունքի հրամանատար։ Մեկնարկի կապակցությամբ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ զորակոչվել է գերմանական բանակ։ Նա ծառայել է էլիտար 9-րդ Պոտսդամի հետևակային գնդում[15]։ Մասնակցել է լեհական և ռուսական արշավներին։ 1945 թվականին վիրավորվել է Արևելյան Պրուսիայում, որից հետո ուղարկվել է Շտուտգարտ։

Պատերազմի ավարտից հետո Վայցզեքերը Գյոթինգենի համալսարանում շարունակել է պատմական գիտությունների ուսուցումը՝ ժամանակի ընթացքում վերակողմնորոշվելով իրավագիտության ուղղությամբ։ Տասնմեկերորդ հետագա Նյուրնբերգյան գործընթացի ժամանակ նա իր հոր պաշտպանների խմբի անդամներից մեկն էր։

1950-1958 թվականներին աշխատել է «Mannesmann AG» կոնցեռնում (մինչև 1953 թվականը՝ գիտաշխատող, մինչև 1957 թվականը՝ իրավախորհրդատու, 1957-1958 թվականներին՝ տնտեսական քաղաքականության դեպարտամենտի ղեկավար)։ 1958-1962 թվականներին գլխավորել է Վալդտհաուզենբանկը, որը պատկանում էր նրա կնոջ հարազատներին։ 1962-1966 թվականներին եղել է «Boehringer Ingelheim» դեղագործական ընկերության տնօրենների խորհրդի անդամ։

1954 թվականին անդամակցել է Քրիստոնեական-դեմոկրատական միությանը (ՔԴՄ)։

1964-1970 թվականներին Գերմանիայի Ավետարանական եկեղեցու վեհաժողովի նախագահ, Սինոդի և Խորհրդի անդամ 1967-1984 թվականներին։

1969 թվականին դարձել է Բունդեսթագի անդամ։ 1979-1981 թվականներին եղել է Բունդեսթագի փոխնախագահ, իսկ 1981-1984 թվականներին եղել է Արևմտյան Բեռլինի իշխող բուրգոմիստր։

1984 թվականին ընտրվել է Գերմանիայի նախագահ՝ այդ պաշտոնում փոխարինելով Կարլ Կարստենսին։

Մեծ ճանաչում ունի 1985 թվականին Բունդեսթագում տեղի ունեցած իր ելույթով, որը նվիրված էր Երկրորդ աշխարհամարտում Գերմանիայի կապիտուլյացիայի 40-ամյակին։ Նա անդրադարձել է փրկագնման թեմային, որի իմաստը, իր կարծիքով, անցյալի մասին հիշողության պահպանումն է և անհրաժեշտ դասեր քաղելը[16]։

Ինչպես վկայում է Վ. Ֆալինը, Վայցզեկերը լավ էր հասկանում, որ նացիստական Գերմանիան Խորհրդային Միությանը շատ ավելի մեծ վնաս է հասցրել, քան դա ցույց են տալիս որպես պաշտոնական ընդունված թվեր[17]։։

Հետաքրքիր փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ոչ հավաստի տվյալներով՝ հեռավոր ազգակցական կապ կա Վ. Լենինի հետ[18]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Merkelstiftung geneological database — ed. size: 30000
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Stammdaten aller Abgeordneten des Deutschen Bundestages
  3. 3,0 3,1 Discogs — 2000.
  4. 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118766570 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 https://www.bundespraesident.de/DE/Die-Bundespraesidenten/Richard-von-Weizsaecker/richard-von-weizsaecker-node.html
  6. Pas L. v. Genealogics — 2003.
  7. Matikkala A. Suomen Valkoisen Ruusun ja Suomen Leijonan ritarikunnat (фин.)Helsinki: Edita, 2017. — P. 498. — ISBN 978-951-37-7005-1
  8. https://www.forseti.is/f%C3%A1lkaor%C3%B0an/orduhafaskra#
  9. https://uni-tuebingen.de/fakultaeten/evangelisch-theologische-fakultaet/fakultaet/lucas-preis/preistraeger/bisherige-preistraeger/
  10. http://web.gencat.cat/ca/generalitat/premis/pic/
  11. http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154
  12. https://www.mendelssohn-stiftung.de/en/internationaler-mendelssohn-preis/verleihung/
  13. https://www.theodor-heuss-stiftung.de/das-archiv/
  14. https://web.archive.org/web/20171201040249/http://www.leighrayment.com/knights/knightshon.htm
  15. «Obituary: Richard von Weizsäcker», The Economist, Feb 14th 2015
  16. «30 января 1933 года в Германии к власти пришли нацисты — Svobodanews.ru». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  17. Движение за возрождение отечественной науки — Валентин Фалин: Мы говорим о единстве Германии, а думаем о распаде СССР
  18. Ленин и бывший президент ФРГ — родственники, утверждает германский ученый
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռիխարդ ֆոն Վայցզեկեր» հոդվածին։