Ռեդ Բուլ
Ենթակատեգորիա | էներգետիկ ըմպելիք ![]() | |
---|---|---|
Ստեղծում | 1987 ![]() | |
Երկիր | Ավստրիա ![]() | |
Ծագման երկիր | Ավստրիա ![]() | |
Բաշխիչ ընկերություն | Red Bull GmbH ![]() | |
Արտադրող | Rauch ![]() | |
Պաշտոնական կայք | link ![]() | |
Կազմված է | գազավորված ջուր, շաքար, կոֆեին, Տաուրին ![]() |
Red Bull, էներգետիկ ըմպելիքի ապրանքանիշ, որը ստեղծվել և պատկանում է ավստրիական Red Bull GmbH ընկերությանը։ Շուկայական 43% մասնաբաժնով այն 2020 թվականի դրությամբ ամենահայտնի էներգետիկ ըմպելիքների ապրանքանիշն է[1], և երրորդ ամենաթանկ զովացուցիչ ըմպելիքների բրենդը՝ Կոկա-Կոլայից և Պեպսիից հետո[2]։ 1987 թվականին, իր գործարկումից ի վեր ամբողջ աշխարհում վաճառվել է ավելի քան 100 միլիարդ թիթեղյա տարայով Red Bull[3], ներառյալ ավելի քան 12,6 միլիարդը 2024 թվականին[4]։
Ի սկզբանե հասանելի էր միայն մեկը ՝ աննկարագրելի համով, որը վաճառվում էր բարձր և բարակ արծաթագույն ու կապույտ տարայի մեջ, որը կոչվում էր Red Bull Energy Drink, ըմպելիքը ժամանակի ընթացքում ավելացրեց բազմաթիվ տարբերակներ։ Նրա կարգախոսը՝ «Red Bull-ը թևեր է տալիս»[5], համարվում է աշխարհում ամենահայտնի և հիշարժան գովազդային կարգախոսներից մեկը[6]։ Ավանդական մարքեթինգային մոտեցմանը հետևելու փոխարեն Red Bull-ը ստեղծեց իրազեկվածություն և ստեղծեց «բրենդի առասպել»[7][8],սեփական էքստրեմալ սպորտային միջոցառումների շարքի միջոցով, ինչպիսիք են Red Bull Cliff Diving World Series-ը, Red Bull Air Race-ը, Red Bull Crashed Ice-ը և առանձնահատուկ հնարքներ, ինչպիսիք են Stratos տիեզերական սուզվելու նախագիծը[9]։ Բացի սպորտային շարքերից, նրա մարքեթինգը ներառում է մի քանի սպորտային թիմերի սեփականություն, հայտնի անձանց աջակցություն և երաժշտություն՝ իր Red Bull Records լեյբլի միջոցով[10]։
Red Bull-ը ստացվել է Krating Daeng կոչվող նմանատիպ ըմպելիքից, որը ծագել է Թաիլանդում և ներմուծվել է դեղագործ Չալեո Յուվիդյայի կողմից։ Թաիլանդում բիզնես գործունեություն ծավալելիս, ավստրիացի ձեռնարկատեր Դիտրիխ Մատեշիցը գնել է «Krating Daeng»-ի տարա և պնդել, որ այն բուժել է իր ջեթլագը։ Մատեշիցը փորձեց համագործակցություն ստեղծել Յուվիդյայի հետ և ձևակերպեց մի արտադրանք, որը կհամապատասխաներ արևմտյանների ճաշակին, օրինակ՝ գազավորված ըմպելիքը[11]։ 1984 թվականին, նրանք երկուսով հիմնեցին Red Bull GmbH-ը՝ Ֆուշլ ամ-Զեում, Զալցբուրգում, Ավստրիայում[12]։ Իր նոր արտադրանքը բրենդավորելիս, Մատեշիցը հիշատակել է Կրատինգ Դաենգի անունը. թայերենում daeng նշանակում է կարմիր, իսկ Krating-ը (անգլերենում հայտնի է որպես gaur) վայրի խոշոր եղջերավոր կենդանիների մեծ տեսակ է՝ հաստատված հնդկական թերակղզում: Red Bull-ը և Krating Daeng-ը օգտագործում են նույն կարմիր ցուլը դեղին արևի լոգոյի վրա՝ միաժամանակ շարունակելով իրենց խմիչքները առանձին վաճառել Թաիլանդի և Արևմտյան շուկաներում։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1976 թվականին Չալեո Յովիդյան Թաիլանդում ներկայացրեց «Krating Daeng» կոչվող ըմպելիքը[13], որը անգլերենից թարգմանաբար նշանակում է «կարմիր գաուր»։ Այն հայտնի էր Թայլանդի ավտոմոբիլների վարորդների և աշխատավորների մոտ։ 1982 թվականին, աշխատելով գերմանական Blendax ընկերությունում (որը հետագայում ձեռք բերեց Procter & Gamble անվանումը), Դիտրիխ Մատեշիցը այցելեց Թաիլանդ և հանդիպեց Չալեոյին, որը T.C. Pharmaceutical ընկերության սեփականատերն էր։ Այցի ժամանակ Մատեշիցը հայտնաբերեց, որ Krating Daeng-ը օգնում է հաղթահարել ջեթլագը[14]։ 1984 թվականին Մատեշիցը Յուվիդյայի հետ համատեղ հիմնեց Red Bull GmbH-ը և այն վերածեց միջազգային ապրանքանիշի։ Յուրաքանչյուր գործընկեր 500,000 ԱՄՆ դոլարի խնայողություններ է ներդրել ընկերության ֆինանսավորման համար։ Յուվիդյայից և Մատեշիցից յուրաքանչյուրը, նոր ընկերությունում ուներ 49% բաժնեմաս։ Մնացած երկու տոկոսը նրանք փոխանցեցին Յուվիդյայի որդուն՝ Չալերմին, սակայն պայմանավորվելով,որ Մատեշիցը ղեկավարի ընկերությունը[15]։ Ապրանքը առաջին անգամ թողարկվել է Ավստրիայում 1987 թվականի ապրիլի 1-ին[16]։
Թաիլանդում էներգետիկ ըմպելիքները ավելի շատ տարածված են բանվոր դասակարգի շրջանում։ Red Bull ըմպելիքը վերադասավորեց՝ որպես գերժամանակակից, բարձրակարգ խմիչք՝ առաջին անգամ այն ներկայացնելով Ավստրիայի լեռնադահուկային հանգստավայրերում[17]։ Գնագոյացումը հիմնական տարբերակիչն էր, որտեղ Red Bull-ը դասվում էր որպես պրեմիում խմիչք[18][19], իսկ Krating Daeng-ը, որպես ավելի ցածր գնով ապրանք[20]։ Բազմաթիվ երկրներում երկու խմիչքներն էլ հասանելի են՝ զբաղեցնելով գների երկու ծայրերը[17]։ Ըմպելիքի համային հավելումը, որը օգտագործվում է Red Bull-ում, դեռ արտադրվում է Բանգկոկում և արտահանվում ամբողջ աշխարհում[17]։
1990-ականների ընթացքում արտադրանքն ընդլայնվեց Հունգարիայում, Սլովենիայում, Գերմանիայում, Չեխիայի Հանրապետությունում, Խորվաթիայում, Միացյալ Թագավորությունում, Ավստրալիայում և Միացյալ Նահանգներում[21]։ Այն մտավ Գերմանիա և Մեծ Բրիտանիա 1994 թվականին, Միացյալ Նահանգներ (Կալիֆորնիայի միջոցով) 1996 թվականին[22],Մերձավոր Արևելք 2000 թվականին և Ֆիլիպիններ 2012 թվականին[21]։ 2008 թվականին Forbes ամսագիրը և՛ Չալեոյին, և՛ Մատեշիցին ներառեց աշխարհի ամենահարուստ մարդկանց 250-րդ հորիզոնականում՝ 4 միլիարդ ԱՄՆ դոլար գնահատված կարողությամբ[23][24]։
Red Bull GmbH-ի գլխամասային գրասենյակը գտնվում է Ֆուշլ ամ-Զեում ՝ ավստրիական գյուղ, որն ունի մոտ 1500 բնակիչ, Զալցբուրգի մերձակայքում։ Ընկերությունը 51 տոկոսով վերահսկվում է Յովիդհյա ընտանիքի կողմից, որը տեխնիկական պատճառներով պատկանում է ապրանքանիշին Եվրոպայում և ԱՄՆ-ում[17]։
Ըմպելիքի ազդեցության և արդյունավետության մասին պնդումները մի քանի անգամ մերժվել են, և 2001 թվականին Մեծ Բրիտանիայի Մարկետինգի ստանդարտների ավստորիտետը սահմանել է գովազդի սահմանափակումներ՝ ի պատասխան 1997 թվականին գրանցված բողոքների[25]։
Բաղադրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կախված երկրից, Red Bull-ը պարունակում է տարբեր քանակությամբ կոֆեին, տաուրին, B խմբի վիտամիններ (B2, B3, B5, B6 և B12), գլյուկուրոնոլակտոն[26] և պարզ շաքարներ (սախարոզա և գլյուկոզա, գազավորված ջրի, նատրիումի բիկարբոնատ և մագնեզիումի եռաթթվային կարբոնատով բուֆերային լուծույթում, յուրաքանչյուր լուծույթ ապահովում է էլեկտրոլիտներ)[27][28]։ Red Bull Sugarfree արտադրելու համար սախարոզը և գլյուկոզան փոխարինվել են արհեստական քաղցրացուցիչներով՝ ացեսուլֆամ K-ով և ասպարտամով կամ սուկրալոզով[29]։
Կոֆեինի պարունակություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Red Bull-ի 250 մլ մեկ թիթեղյա տարա կոֆեինի պարունակությունը մոտավորապես 40–80 մգ/ 250 մլ է (15–32 մգ/ 100 մլ)[30][31][32]։ Red Bull-ի մեջ կոֆեինի մակարդակը տատանվում է՝ կախված երկրից, քանի որ որոշ երկրներում օրենսդրական սահմանափակումներ կան, թե որքան կոֆեին է թույլատրվում ըմպելիքներում։ Ինչպես կոֆեին պարունակող այլ ըմպելիքների դեպքում, Red Bull խմողները նույնպես կարող են բացասական հետևանքներ ունենալ չափից ավելի օգտագործման արդյունքում։ Չափազանց օգտագործումը կարող է առաջացնել մեղմ և չափավոր էյֆորիա, որը հիմնականում պայմանավորված է կոֆեինի խթանիչ հատկություններով, ինչպես նաև կարող է առաջացնել գրգռվածություն, անհանգստություն, դյուրագրգռություն և անքնություն[33][34][35]։
Տարատեսակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տարիների ընթացքում Red Bull-ն առաջարկել է իր ըմպելիքի բազմաթիվ տարբերակներ՝ բոլորը հիմնված են նույն բանաձևի վրա, սակայն տարբերակվում են համով և գույնով[36]։
Red Bull-ը սկսեց առաջարկել իր ըմպելիքների տարբերակները 2003 թվականին՝ ըմպելիքի առանց շաքարի տարբերակով, որը տարբերվում էր բնօրինակից, և կոչվում էր Red Bull Sugarfree[37]։ 2012 թվականին Red Bull-ը թողարկեց Red Bull Total Zero-ն՝ զրոյական կալորիաներով տարբերակ[38]։ 2018-ին ընկերությունը թողարկեց Red Bull Zero-ն՝ առանց շաքարի տարբեր ձևակերպում, որը նախատեսված էր ավելի շատ զգալու իրական համը[39]։
2009 թվականին Red Bull-ը ներկայացրեց իր խմիչքի բարձր կոնցենտրացված տարբերակը՝ Red Bull Energy Shot անունով[40], որը մատակարարվում էր 2 ունցիա (60 մլ) թիթեղյա տարաներում[41]։
Ընկերությունը սկսեց ընդլայնել իր համային առաջարկները 2013 թվականին՝ Red Bull Editions-ի թողարկմամբ։ Սկզբում հասանելի էր լոռամրգի, լայմի և հապալասի մեջ[42],Edition-ի շարքը հետագայում ընդլայնվեց, ներառելով տարբեր համեր, որոնք հասանելի են միայն որոշակի եղանակների ընթացքում կամ որոշակի տարածաշրջաններում[43][44]։ Ներկայումս առաջարկվում է կապույտ (հապալաս), դեղձ (նեկտար), ձմեռային (սառեցված հատապտուղ), հունիսյան հատապտուղ և կարմիր (ձմերուկ)[45]։

Այլ ապրանքանիշներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Red Bull-ը 2018 թվականին թողարկել է կոլա ըմպելիք, որը կոչվում է Simply Cola։ Կոլայի նոր տարբերակը թողարկվել է 2019 թվականին՝ որպես Red Bull's Organics շարքի մի մաս։
2018 թվականին ընկերությունը գործարկեց Organics by Red Bull-ը՝ չորս համով օրգանական գազավորված ըմպելիքների շարք. դառը կիտրոն, կոճապղպեղի ալյուր, տոնիկ ջուր և Red Bull Simply Cola-ի նոր տարբերակը[46]։
Կարգավորող հաստատում և իրավական կարգավիճակ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ֆրանսիայի, Դանիայի և Նորվեգիայի իշխանությունները սկզբում թույլ չէին տալիս վաճառել Red Bull-ը[47]։ Այնուամենայնիվ, 2021 թվականի դրությամբ այն վաճառվում է Եվրամիության բոլոր 27 անդամ երկրներում և աշխարհի 171 երկրներում[48][49]։
Ֆրանսիայի սննդի անվտանգության գործակալությունը մտահոգություն էր հայտնել տաուրինի մասին․ ներկայացվեց Red Bull ըմպելիք, որը չի պարունակում տաուրին։ Ֆրանսիական շուկայի հաստատման մերժումը վիճարկվեց Եվրոպական հանձնաժողովի կողմից և 2004 թվականին, մասամբ հաստատվեց Արդարադատության Եվրոպական դատարանի կողմից[47]։ Ֆրանսիայի սննդի անվտանգության գործակալությունը 2008 թվականին հրաժարվեց, քանի որ չկարողացավ ապացուցել առողջության կոնկրետ վտանգը՝ անկախ նրանից, թե դա կապված էր տաուրինի հետ, թե ոչ[50]։
Դատավարություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2013 թվականին Red Bull-ը հայտարարեց Redwell Brewery-ին՝ Նորվիչի միկրո գարեջրի գործարանին, որ փոխի իր անունը կամ ենթարկվի դատական պատասխանատվության, քանի որ այն չափազանց նման է Red Bull-ին։ Նորվիչի ութ հոգուց կազմված գարեջրի գործարանին ներկայացվեց, որ իր անունը կարող է "շփոթեցնել" հաճախորդներին և "արատավորել" իր ապրանքային նշանը[51]։ Երկու ընկերությունները հասան հաշտության, որը թույլ տվեց Redwell-ին շարունակել օգտագործել իր անունը[52]։
2014 թվականին Red Bull-ը 13 միլիոն ԱՄՆ դոլարի հաշտություն կնքեց՝ լուծելու սպառողների խմբի երկու հայցերը Միացյալ Նահանգների Նյու Յորքի Հարավային շրջանի շրջանային դատարանում[53]։ Դատախազներ Բենջամին Կարեաթերսը, Դևիդ Վոլֆը և Միգել Ալմարեսը[54],դատի էին տվել ընկերությանը՝ հայտարարելով, որ այն խախտել է հստակ երաշխիքներ և անարդարացիորեն հարստացել, ասելով, որ Red Bull-ը կեղծ պնդում է ըմպելիքի բաղադրիչներից, և որոնք չեն հիմնավորվում գիտական հետազոտություններով[55]։ 2015 թվականի մայիսի 1-ին Դատարանը հաստատեց հաշտությունը՝ հայցեր ներկայացրած հաճախորդներին հնարավորություն ընձեռելով ստանալ 10 ԱՄՆ դոլար կանխիկ փոխհատուցում կամ 15 ԱՄՆ դոլար Red Bull ապրանքների համար[56], ցանկացած բողոքարկման դեպքում հաստատվելուց հետո 150 օրվա ընթացքում[57]։ Այժմ, հակառակ որոշ լրատվամիջոցների զեկույցների, հայցվորները չեն պնդել, որ խմիչքը սպառողներին իրական թևեր չի տալիս[58]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Energy Drink Market Share». www.t4.ai (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ ապրիլի 22-ին. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 22-ին.
- ↑ beveragedaily.com (2021 թ․ օգոստոսի 20). «Always Coca-Cola: Coca-Cola tops soft drinks brand rankings». beveragedaily.com (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 20-ին.
- ↑ «Is Red Bull Energy Drink safe?». www.redbull.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 2-ին.
- ↑ Eder, Marton (2025 թ․ հունվարի 23). «Red Bull Touts Record Profit in 2024 With Growth Slowing». Bloomberg.
- ↑ «What is the slogan of Red Bull?». www.redbull.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 24-ին. Վերցված է 2022 թ․ մարտի 24-ին.
- ↑ «Red Bull Marketing Strategy: How They Make The Difference?». Digital Agency Network. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 2-ին. «The slogan "Red Bull Gives You Wings" is one of the most iconic slogans in the world.»
- ↑ Kuehlwein, JP; Chaefer, Wolf (Spring 2017). «How modern prestige brands create meaning through mission and myth». Journal of Brand Strategy. 5 (4). doi:10.69554/JZWD9402.ISSN 2045-855X
- ↑ Kuehlwein, JP (2015 թ․ դեկտեմբեր). «Ueber-Brands and The Art of Myth-Making». Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 2-ին.
- ↑ Schaefer, Wolf; Kuehlwein, JP (2015). Rethinking Prestige Branding – Secrets of the Ueber-Brands. Kogan Page. էջ 77ff. ISBN 9780749470036.
- ↑ Lauria, Peter (2008 թ․ ապրիլի 1). «Pump the Music: Red Bull Eyes Starting Branded Music Label — NYPost.com». New York Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 30-ին.101013 NYPost.com
- ↑ Roll, Martin (2005 թ․ հոկտեմբերի 17). Asian Brand Strategy: How Asia Builds Strong Brands. Springer. էջ 199. ISBN 9780230513068. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
- ↑ «Red Bull GMBH – Company Profile and News». www.bloomberg.com. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 13-ին. Վերցված է 2022 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ Neate, Rupert (2020 թ․ նոյեմբերի 23). «Red Bull pays out €550m to founders, including family of drink's inventor». The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 1-ին. Վերցված է 2021 թ․ նոյեմբերի 1-ին.
- ↑ «Face value | Selling energy». Economist.com. 2002 թ․ մայիսի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ հունիսի 3-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 22-ին.
- ↑ Kerry A. Dolan (2005 թ․ մարտի 28). «The Soda With Buzz». Forbes. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 2-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 20-ին.
- ↑ «Red Bull the company – Who makes Red Bull?». Energydrink.redbull.com. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
- ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 Nivatpumin, Chiratas; Treeraponpichit, Busrin (2015 թ․ դեկտեմբերի 28). «Red Bull still charging ahead». Bangkok Post. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
- ↑ «Red Bull's Brand As Powerful As Its Beverage». NPR.org (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 9-ին.
- ↑ Bryant, Chris (2022 թ․ հոկտեմբերի 28). «The Red Bull Billionaire's Secret Recipe for Success». Bloomberg.com (անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 20-ին.
- ↑ Goh, Agnes (2021 թ․ ապրիլի 21). «Why Are There 2 Different Red Bull at Different Price Points?». Yahoo Finance (անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ օգոստոսի 13-ին.
- ↑ 21,0 21,1 «Red Bull GmbH Company History». Funding Universe. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ հոկտեմբերի 12-ին.
- ↑ «Red Bull North America». jobs.redbull.com (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 8-ին. Վերցված է 2022 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ «The World's Billionaires». Forbes.com. 2008 թ․ փետրվարի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 22-ին.
- ↑ «The World's Billionaires». Forbes.com. 2008 թ․ փետրվարի 11. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 9-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 22-ին.
- ↑ «HEALTH | Energy drink claims rejected». BBC News. 2001 թ․ հունվարի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 16-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 22-ին.
- ↑ Justo, Patrick Di. «What's Inside: Red Bull». Wired (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 1059-1028. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 17-ին.
- ↑ «Red Bull Ingredients». Red Bull. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 4-ին.
- ↑ «Caffeine in Red Bull». www.caffeineinformer.com. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 29-ին.
- ↑ «Sweeteners in Red Bull zero sugar?». Red Bull. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
- ↑ «Red Bull caffeine beverage review». About.com. 2009 թ․ հոկտեմբերի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 29-ին.
- ↑ «Nutrition Facts and Analysis for Energy drink, RED BULL, with added caffeine, niacin, pantothenic acid, vitamins B6 and B12». Condé Nast. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 11-ին. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 29-ին.
- ↑ «Red Bull Nutrition Facts» (Red Bull states values declared on labels may vary slightly depending on production locations.). Red Bull (անգլերեն). 2021 թ․ սեպտեմբերի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
- ↑ Alford C, Cox H, Wescott R (2001). «The effects of red bull energy drink on human performance and mood». Amino Acids. 21 (2): 139–50. doi:10.1007/s007260170021. PMID 11665810. S2CID 25358429.
- ↑ Richards G, Smith AP (2016 թ․ հունիս). «A Review of Energy Drinks and Mental Health, with a Focus on Stress, Anxiety, and Depression». Journal of Caffeine Research. 6 (2): 49–63. doi:10.1089/jcr.2015.0033. PMC 4892220. PMID 27274415.
- ↑ van den Eynde F, van Baelen PC, Portzky M, Audenaert K (2008). «[The effects of energy drinks on cognitive performance]». Tijdschrift voor Psychiatrie. 50 (5): 273–81. PMID 18470842.
- ↑ «What's the difference between the Red Bull Energy Drink and the Red Bull Editions?». www.redbull.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ դեկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 29-ին.
- ↑ «Red Bull targets sugar-conscious consumers». BeverageDaily. 2003 թ․ հունվարի 16. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ ապրիլի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
- ↑ Bouckley, Ben (2021 թ․ մայիսի 8). «Red Bull hopes new 'Total Zero' variant will give it wings after analysts warn of limited portfolio». beveragedaily.com (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
- ↑ Woolfson, Daniel (2020 թ․ ապրիլի 9). «Red Bull relaunches Zero with new formulation». The Grocer (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ ապրիլի 13-ին. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
- ↑ Regenold, Stephen (2009 թ․ դեկտեմբերի 9). «Red Bull Energy Shot». GearJunkie (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
- ↑ Lee, Elizabeth. «Energy Shots Review: Do They Work? Are They Safe?». WebMD (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2021 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
- ↑ Lazare, Lewis (2013 թ․ փետրվարի 28). «Red Bull introduces new flavors». American CIty Business Journals. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 9-ին. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 6-ին.
- ↑ Hanson, Angela (2013 թ․ հոկտեմբերի 28). «Innovation Alley». Convenience Store News (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
- ↑ Gibbons, Brett (2021 թ․ մայիսի 19). «Grab a taste of exotic cactus with latest Red Bull summer edition drink». Wales Online (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
- ↑ «Red Bull Energy Drink Editions & Flavors for Every Taste | Red Bull». www.redbull.com (անգլերեն). Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 13-ին.
- ↑ Meyer, Zlati (2018 թ․ մարտի 27). «Red Bull launches its own line of organic sodas, most of it (gasp!) not caffeinated». USA Today. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 28-ին.
- ↑ 47,0 47,1 Frith, Maxine (2004 թ․ փետրվարի 7). «European court backs ban on Red Bull over health concerns». The Independent. London. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
- ↑ «What are the animals seen on cans of the Red Bull energy drink?». South China Morning Post (անգլերեն). 2018 թ․ հուլիսի 28. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.
- ↑ «Red Bull Company Profile». Fortune (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.
- ↑ «France ends 12-year ban on energy drink Red Bull». Reuters. Paris. 2008 թ․ հուլիսի 15. Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ մայիսի 10-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
- ↑ «Red Bull pursues Redwell brewery in Norwich over name». BBC News. 2013 թ․ օգոստոսի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
- ↑ «Red Bull ends dispute with Redwell brewery in Norwich». BBC News. 2013 թ․ օգոստոսի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
- ↑ «Red Bull Puts Up $13M To Settle False Advertising Suit – Law360». www.law360.com. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 9-ին. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ «Red Bull Agrees to $13M False Advertising Class Action Settlement». Top Class Actions. 2014 թ․ օգոստոսի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 11-ին. Վերցված է 2017 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ «Red Bull to Pay $13 Million». bevnet.com. Law360. 2014 թ․ օգոստոսի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 21-ին.
- ↑ «Drink Red Bull? You may have $10 coming to you». cbsnews.com. 2014 թ․ հոկտեմբերի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 16-ին.
- ↑ «So Red Bull doesn't actually 'give you wings'». Bbc.co.uk. 2014 թ․ հոկտեմբերի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 3-ին.
- ↑ O’Reilly, Laura (2014 թ․ հոկտեմբերի 8). «Fact check: Red Bull does (not) give you wings». Snopes. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ դեկտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 10-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
![]() | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռեդ Բուլ» հոդվածին։ |
|