Jump to content

Ռասոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Ռասոն
라선 직할시
կորեերեն՝ 라선시
ԵրկիրԿաղապար:Դրոշավորում/Կորեայի Ժողովրդա-Դեմոկրատական Հանրապետություն
ՀամայնքԿԺԴՀ
Ներքին բաժանումRajin-guyok? և Sonbong-guyok?
Մակերես746 կմ²
ԲԾՄ27 մետր
Բնակչություն196 954 մարդ (2008)[1][2]
Ժամային գոտիUTC+08:30?
Ռասոն (Հյուսիսային Կորեա)##
Ռասոն (Հյուսիսային Կորեա)

Ռասոն, (նախկինում՝ Ռեյն-Սոնբոնգ, Կո), Հյուսիսային Կորեայի հատուկ քաղաք և չսառչող նավահանգիստ[3]՝ Ճապոնական ծովում: Ռասոնը Հյուսիսային Խաղաղ օվկիանոսի Հյուսիսային Կորեայի հյուսիս-արևելյան ծայրում սառույցներից զուրկ նավահանգիստ է։ Այս վայրը գտնվում է Կվանբուկ շրջանում և հանդիսանում է Ռասոնի հատուկ տնտեսական գոտու տարածք։

Հարավկորեական արտասանության մեջ անվան սկզբնական Ռ - ն արտասանվում է Ն (나선, Նասոն)՝ կորեական ստանդարտ հնչյունաբանության համաձայն։ 2000 թվականին անունը կրճատվեց Ռաջին-Սոնբոնից մինչև Ռասոն։  1930-ականներին ճապոնացիներն այն անվանում էին Վթար: Այն ժամանակ Ռասոնը կարևոր նավահանգիստ էր երկաթուղային գծի վերջում։  1945 թվականի օգոստոսի 14-ին Ռասոնը անցել է Կարմիր բանակի վերահսկողության տակ։

Մինչև 1991 թվականը Ռասոնն օգտագործվում էր Խորհրդային Միության կողմից որպես այլընտրանքային տաք ջրային նավահանգիստ, երբ Վլադիվոստոկը անհասանելի լիներ[4]: Խորհրդային ռազմածովային օբյեկտները Ռասոն քազաքում կառուցվել են 1979 թվականից[5]: 1993-ից 2004 թվականներին Ռասոնը կառավարվում էր Հյուսիսային Համգենգից առանձին՝ որպես ուղղակիորեն կառավարվող քաղաք: Մինչև 1993 թվականը և 2004 թվականից մինչև 2009 թվականը Ռասոն քաղաքը մտնում Էր Հյուսիսային Համգեն նահանգի կազմի մեջ։  2010 թվականից ի վեր քաղաքը հատուկ քաղաք է, որը կրկին դուրս է եկել նահանգի վերահսկողությունից, բայց տարբերվում է իր նախկին ուղղակի կառավարման քաղաքի կարգավիճակից[6]: Թե ինչ է դա նշանակում գործնականում, անհասկանալի է:

Շրջանը սահմանակից է Չինաստանի Ցզիլին նահանգի Հունչուն գավառին և Ռուսաստանի Պրիմորսկի երկրամասի Հասանսկի շրջանին[3]: Չինաստանը ներդրումներ է կատարում նավահանգստում, քանի որ նրան ելք է տալիս դեպի Ճապոնական ծով[3][7]: 2011 թվականի հուլիսին Կորեայի Ժողովրդական Դեմոկրատական Հանրապետությունը (ԿԺԴՀ) թույլ տվեց Չինաստանի ներքին առևտրային բեռները տեղափոխել իր Ռաջին նավահանգստով հյուսիս-արևելքից դեպի Չինաստանի արևելք[8]: Ածուխը մոտակա չինական հանքերից առաքվում է Շանհայ: Ծովային քաղաքի խաղատունը սպասարկում է չինացի այցելուներին[9]:

Ռասոն (2007թվական)

Վարչական բաժանումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռասոնը բաժանված է երկու շրջանների[10]՝

1.Ռաջինի շրջան (라진구역, 羅津區域)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Անհվա-դոնգ,
  • Անձյու-դոնգ,
  • Ջիգինգնգ-դոնգ,
  • Չոնհյոնգ-դոնգ,
  • Չխոնփյոնգ-դոնգ,
  • Չոննգիե-դոնգ,
  • Հահին-դոնգ,
  • Հեբանգ-դոնգ,
  • Կվանգոկ-դոնգ,
  • Նամսան-դոնգ,
  • տոնգմինգ-դոնգ (դոնգմյեոնգ-դոնգ/դոնգմեն-դոնգ-դոնգ),
  • Սանգին-դոնգ (սանգյան-դոնգ/սանգչեն-դոնգ),
  • Սինան-դոնգ,
  • Սինհե-դոնգ,
  • Սինհ-նգ-դոնգ (Սինհնգնգ-դոնգ/սինհոնգ-դոնգ),
  • Սոնգպյոնգ-դոնգ (երգպյեոնգ-դոնգ/松坪洞)
  • Յուկկչն-դոնգ,
  • Յուհինն-դոնգ,
  • Մուչանրի-դոնգ,
  • Հուչանրի-դոնգ:

2.Սոնբոնգի շրջան (선봉군; 先鋒郡)

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Սննբոնգ-пպ,
  • Թումանգանգ-ռոդոնջագու (Դումանգանգ դեպի դոնջագույի ճանապարհ),
  • Ունսան-ռոդոնգջագու,
  • Չոսալ-լի,
  • Հահվե-Ռի,
  • Լեդի Հայփ,
  • Հոնգիի-րի,
  • Կուլպ Էտո Օ-րի,
  • Պաեխանգ-րի (Բաեխակ-րի),
  • Էտո Օ-րի լակոտ (Բուֆորի),
  • Սահոե-րի,
  • Ուամ-րի,
  • Ւննջնգնգ-րի:

Ռասոն քազաքն ունի խոնավ մայրցամաքային կլիմա (Կյոպենի կլիմայի դասակարգում)։

 Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Ռասոնում
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ

Կորեայի ժողովրդական նավատորմը ռազմածովային ուսումնական բազա ունի Ռասոն քաղաքի Ռաջին նավահանգստում։  Բացի այդ, 2017 թվականին չինական ընկերությունը նավահանգստում 10 տարով նավահանգիստ է վարձակալել[11]:

Այս նավահանգիստը հայտնի է նաև որպես Ռաջին նավահանգիստ[12]:

Տնտեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օտարերկրյա ներդրումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռասոն կայսերական հյուրանոց և խաղատունը հանգստավայր և խաղատուն է Ռասոնում, որը պատկանում է Հոնկոնգում գործող դիվերսիֆիկացված առևտրային Կայսր ընկերության խմբին[13]:

Նավթի վերամշակման գործարան

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռաջինի նավթավերամշակման գործարանը Հյուսիսային Կորեայի ամենամեծ նավթավերամշակման գործարանն է։  Չնայած Հյուսիսային Կորեան ինքնին նավթահորեր չունի, նրանք կարող են նավթ ներմուծել այլ երկրներից՝ իրենց վերամշակման գործարանները մատակարարելու համար: Մի քանի անգամ Ռաջինի նավահանգստում բեռնաթափվել են խոշոր նավթային լցանավեր[14]:

Հանքարդյունաբերություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռասոնն ունի մի շարք օգտակար հանածոների պաշարներ՝ ներառյալ ածուխը, երկաթը, մագնեզիտը և կավը[14]:

Նավաշինություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռասոնում է գտնվում Կորեայի ժողովրդական նավատորմի նավաշինարար և նավերի մատակարար համար Նանջինգի թիվ 28 նավաշինարանը:

Ռասոն կայանը գտնվում է Փհենյան և Համբուկ գծերի վրա։  1959 թվականին Տյումեն գետի վրա բացվեց Հոնգի գիծը, որը Ռասոնը կապում էր ռուս Հասանի հետ։ Գետը բնական սահման է Հյուսիսային Կորեայի և Ռուսաստանի միջև։

Տյումեն գետի կամուրջը կապում է Հունչունին և բանականությանը:

Քույր քաղաքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հունչուն, Գիրին, Յանբյան Կորեայի ինքնավար պրեֆեկտուրա, Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն[14]:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. DPR Korea 2008 Population Census
  2. 2008 North Korean census
  3. 3,0 3,1 3,2 Andray Abrahamian (September 2011). «Report on Rason Special Economic Zone» (PDF). Choson Exchange. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 17 April 2012-ին. Վերցված է 9 December 2012-ին.
  4. Robinson, Thomas W. (January 1982). «The Soviet Union and Asia in 1981». Asian Survey. A Survey of Asia in 1981: Part I. 22 (1): 20. doi:10.2307/2643707. JSTOR 2643707.
  5. Hodson, H. V.; Rose, Bishakha, eds. (1980). The Annual Register of World Events 1979. 221. UK: Longmans Group Limited. էջեր 104, 314. ISBN 0-8103-2023-1.
  6. «Rasun Becomes Special City». Daily NK. 5 January 2010. Արխիվացված օրիգինալից 22 March 2012-ին.
  7. «Strategic Implications of China's Access to the Rajin Port». The Jamestown Foundation. 18 March 2010. Արխիվացված օրիգինալից 28 February 2011-ին.
  8. «DPRK allows China domestic trade cargo to ship via its port». China Daily. 4 July 2011. Արխիվացված օրիգինալից 19 August 2011-ին.
  9. Wong, Edward (12 October 2011). «Tending a Small Patch of Capitalism in North Korea». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 13 October 2011-ին. Վերցված է 13 October 2011-ին.
  10. «라선시 - 북한지명사전». North Korea Net. JoongAng Ilbo. Արխիվացված օրիգինալից 29 August 2013-ին. Վերցված է 26 February 2013-ին.
  11. «China leases Rason port for 10 years». North Korean Economy Watch. Արխիվացված օրիգինալից 9 September 2017-ին. Վերցված է 11 September 2017-ին.
  12. «Kim Sent Russia Millions of Artillery Shells, South Korea Says». Bloomberg. 14 June 2024.
  13. «Gambling as usual up North for Emperor Group casino». South China Morning Post. 30 October 2019. Վերցված է 30 July 2020-ին.
  14. 14,0 14,1 14,2 «朝鲜罗先市» (չինարեն). October 18, 2019. Վերցված է May 25, 2020-ին.

Մատենագիտություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Dormels, Rainer (2014). North Korea's Cities: Industrial facilities, internal structures and typification. Jimoondang. ISBN 978-89-6297-167-5.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիճամփորդն ունի Ռասոնին առնչվող զբոսաշրջային տեղեկատվություն։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռասոն» հոդվածին։