Ջուլիո Ռեջենիի սպանություն

Ջուլիո Ռեջենիի սպանություն;
Տեսակ	մարդասպանություն և unsolved crime?
Երկիր	Եգիպտոս
Տեղադրանք	Կահիրե
Տարեթիվ	հունվարի 25, 2016
Զոհվածներ	1 մարդ
Վիրավորներ	0
	Murder of Giulio Regeni Վիքիպահեստում

Ջուլիո Ռեջենիի սպանություն, Եգիպտոսում սոցիոլոգիական հետազոտություններով զբաղվող Քեմբրիջի համալսարանի դոկտորական աստիճանի իտալացի հայցորդ, տեղի է ունեցել 2016 թվականի հունվարի 25-ին նրա անհետացման և 2016 թվականի փետրվարի 3-ին Կահիրեի մոտ գտնվող ավտոմայրուղում կտտանքների հետքերով մարմնի հայտնաբերման միջև ընկած ժամանակահատվածում։

Ընդհանուր տեղեկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջուլիո Ռեջենին ծնվել է 1988 թվականի հունվարի 15-ին Տրիեստում, մեծացել է Ֆիումիչելոյում (Ուդինեի նահանգ, Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա մարզ)։ Որպես Քեմբրիջի համալսարանի աշխատակից՝ նա Եգիպտոս է եկել Կահիրեի ամերիկյան համալսարանում անկախ արհմիությունների գործունեության հետազոտմամբ զբաղվելու նպատակով։ Որևէ հիմք չկա պնդելու, որ նա որևէ կերպ ներգրավված է եղել Նախագահ Ալ-Սիսիի վարչակարգի դեմ ուղղված հանցագործություններում կամ քաղաքական գործունեության մեջ։

2016 թվականի հունվարի 25-ին, Կահիրեում 2011 թվականի բողոքի ցույցերի հինգերորդ տարելիցի օրը, Ռեջենին Թահրիր հրապարակում անհայտ մարդկանց հետ հանդիպելու մտադրությամբ դուրս է եկել տնից և չի վերադարձել։ 2016-ի փետրվարի 3-ին նրա մարմինը հայտնաբերվել էր Կահիրե-Ալեքսանդրիա մայրուղու եզրին^[1]։

Հետաքննություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իտալացի դիտորդների կարծիքով, տեղի է ունեցել հանցագործություն պետական ծառայությունների կողմից, սակայն Եգիպտոսի ոստիկանությունն ու հատուկ ծառայություններն ի սկզբանե մերժել են նման ենթադրությունը և առաջ են քաշել տարբեր ապաշնորհ վարկածներ՝ ճանապարհին դժբախտ պատահար, կրքի հանցագործություն, քրեական ռազբորկաներ, լրտեսություն, քաղաքական սպանություն, որը կազմակերպել են կառավարության հակառակորդները՝ եգիպտա-իտալական հարաբերություններին վնաս հասցնելու նպատակով։

2016 թվականի մարտի 24-ին Եգիպտոսի ոստիկանությունը հայտարարել էր փոխհրաձգության հետևանքով չորս հանցագործների ոչնչացման մասին, որոնք հանցավոր խմբավորման անդամներ էին, որոնք զբաղվում էին օտարերկրացիների առևանգումներով և կողոպուտներով։ Եգիպտոսի ներքին գործերի նախարարության տվյալներով՝ հայտնաբերվել են Ռեջենի անձնական իրերը՝ անձնագիր, իտալական անձը հաստատող փաստաթուղթ, Քեմբրիջի համալսարան անցումը, վարկային քարտ և այլն։ Եգիպտական կողմը գտնում է, որ հանցագործության հետաքննությունը կարելի է հաջողությամբ ավարտված համարել։ Սակայն իտալական կողմը պնդում է, որ ոչնչացված խմբավորման պարագլուխը Ռեջենիի անհետացման օրը գտնվել է Կահիրեից 100 կմ հեռավորության վրա։ Բացի այդ, ոստիկանությունը չի կարողացել բացատրել այն խոշտանգումները, որոնց հանցագործները ենթարկել են առևանգվածին սպանելուց առաջ։ Նախկին վարչապետ Էնրիկո Լետան այդ ժամանակ իր Ֆեյսբուքյան էջում գրել է. «Ցավոք, ես չեմ հավատում»^[2]։

Իտալիա տեղափոխված Ռեջենիի մարմինը հետազոտել է պրոֆեսոր Վիտորիո Ֆինեսկին, որը եկել է այն եզրակացության, որ զոհին մասնագիտորեն խոշտանգել են հինգ-վեց օրվա ընթացքում, և ոչ մի վնասվածք մահացու չի եղել, քանի դեռ առևանգվածի կոկորդը չեն կտրել։

2017 թվականի օգոստոսի 15-ին ամերիկյան Նյու Յորք Թայմս թերթը հոդված էր հրապարակել Ռեջենիի սպանության մասին, որում իտալացի գիտնականին բնորոշել էր որպես նախագահ Սիսիի բռնապետության հակառակորդ և ներկայացրել նախագահ Օբամայի վարչակազմի անանուն աշխատակցի վկայությունն այն մասին, որ հանցագործությունից կարճ ժամանակ անց ամերիկյան իշխանությունները Ռենցիի կառավարությանը ապացույցներ են տրամադրել նրան Եգիպտոսի պաշտոնական իշխանությունների մեղսակցության վերաբերյալ՝ չնշելով, սակայն, կոնկրետ պաշտոնատար անձանց, որոնք համապատասխան հրաման են տվել^[3]։ Հրապարակումը տեղի է ունեցել նշանակման օրվանից`ի պատասխան Կահիրեում Իտալիայի նոր դեսպան Ռեջենի ընտանիքի վրդովմունքի։ Սակայն իտալական կառավարությունը հերքել է ամերիկյան կողմից իր կողմից նշված տեղեկություններ ստանալու մասին թերթի պնդումը^[4]։ Վարչապետ Ջենտիլոնիի հետ հեռախոսազրույցում նրա նախորդը՝ Մատտեո Ռենցին, հայտարարել է, որ Օբամայի հետ քննարկել է Ռեջենիի գործը, բայց այդ կապակցությամբ ամերիկացիներից երբեք որևէ տեղեկություն կամ փաստաթուղթ չի ստացել^[5]։

2017 թվականի սեպտեմբերի 10-ին Եգիպտոսում մարդկանց առևանգման մասին ՄԱԿ-ի զեկույցի համար Ժնև մեկնելու փորձ կատարելիս ձերբակալվել է Ռեջենի ընտանիքի փաստաբան Իբրահիմ Մեթվալի Հեգազին, Egyptian Commission for right and freedom ասոցիացիայի անդամ (իրավունքի և ազատության Եգիպտական հանձնաժողով)։ Նրան մեղադրանք է առաջադրվել հակակառավարական քայքայիչ գործունեության համար^[6]։

2018 թվականի մայիսի 17-ի գիշերը Եգիպտոսի ազգային անվտանգության ծառայության գործակալները Կահիրեում ձերբակալել են Նայթամ Մոհամեդինին, Ռեջենիի ընտանիքի նոր փաստաբանին, որը Եգիպտոսի իրավունքի և ազատության համար հանձնաժողովում է աշխատում, ինչպես նաև ՀԿ-ների մի քանի այլ աշխատակիցների։ Ի նշան բողոքի Ջուլիոյի, Ջուլիայի և Պաոլոյի ծնողները հացադուլ են հայտարարել^[7]

2021 թվականի հոկտեմբերին Հռոմում բացվեց եգիպտացի չորս ոստիկանների դատավարությունը ՝ նրանց բացակայությամբ։ Նրանք մեղադրվում են ulուլիո Ռեջենիի սպանության հետեւում կանգնած լինելու մեջ^[8]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Marco Pratellesi (2016 թ․ մայիսի 16). «RegeniLeaks, per smascherare le menzogne del regime di al Sisi» (իտալերեն). L’Espresso. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
↑ «Chi ha ucciso Giulio Regeni?» (իտալերեն). il Post. 2016 թ․ հոկտեմբերի 6. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
↑ Declan Walsh (2017 թ․ օգոստոսի 15). «Why Was an Italian Graduate Student Tortured and Murdered in Egypt?» (անգլերեն). The New York Times. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 15-ին.
↑ Davide Casati (2017 թ․ օգոստոսի 15). «Regeni, il New York Times: «Obama avvertì Renzi sulle responsabilità degli apparati egiziani». Palazzo Chigi: «Mai ricevuto le prove»» (իտալերեն). Corriere della Sera. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 15-ին.
↑ Fabio Martini (2017 թ․ օգոստոսի 17). «Renzi fa asse con Gentiloni: "Obama non ci fornì documenti su Regeni"» (իտալերեն). la Stampa. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 17-ին.
↑ Giuliano Foschini (2017 թ․ սեպտեմբերի 12). «Confermato l'arresto dell'avvocato della famiglia Regeni» (իտալերեն). la Repubblica. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.
↑ Carlo Bonini e Giuliano Foschini (2018 թ․ մայիսի 18). «Omicidio Regeni, i genitori lanciano lo sciopero della fame: "In Egitto chi cerca la verità paga un prezzo altissimo"» (իտալերեն). la Repubblica. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 19-ին.
↑ RFI (2021 թ․ հոկտեմբերի 14). «Meurtre de Giulio Regeni: le procès de quatre policiers égyptiens s'ouvre à Rome» (իտալերեն). RFI. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 14-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Laura Cappon (2016 թ․ հունիսի 30). «Giulio Regeni, "le verità ignorate" sull'omicidio del ricercatore italiano» (իտալերեն). il Fatto Quotidiano. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
Carlo Bonini, Giuliano Foschini [in ֆրանսերեն] (2017 թ․ մայիսի 26). «Nove giorni al Cairo - Il docufilm» (իտալերեն). RepTV. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 26-ին.
«Truth for Giulio Regeni» (անգլերեն). Amnesty International. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.

[1] Marco Pratellesi (2016 թ․ մայիսի 16). «RegeniLeaks, per smascherare le menzogne del regime di al Sisi» (իտալերեն). L’Espresso. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.

[2] «Chi ha ucciso Giulio Regeni?» (իտալերեն). il Post. 2016 թ․ հոկտեմբերի 6. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.

[3] Declan Walsh (2017 թ․ օգոստոսի 15). «Why Was an Italian Graduate Student Tortured and Murdered in Egypt?» (անգլերեն). The New York Times. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 15-ին.

[4] Davide Casati (2017 թ․ օգոստոսի 15). «Regeni, il New York Times: «Obama avvertì Renzi sulle responsabilità degli apparati egiziani». Palazzo Chigi: «Mai ricevuto le prove»» (իտալերեն). Corriere della Sera. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 15-ին.

[5] Fabio Martini (2017 թ․ օգոստոսի 17). «Renzi fa asse con Gentiloni: "Obama non ci fornì documenti su Regeni"» (իտալերեն). la Stampa. Վերցված է 2017 թ․ օգոստոսի 17-ին.

[6] Giuliano Foschini (2017 թ․ սեպտեմբերի 12). «Confermato l'arresto dell'avvocato della famiglia Regeni» (իտալերեն). la Repubblica. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.

[7] Carlo Bonini e Giuliano Foschini (2018 թ․ մայիսի 18). «Omicidio Regeni, i genitori lanciano lo sciopero della fame: "In Egitto chi cerca la verità paga un prezzo altissimo"» (իտալերեն). la Repubblica. Վերցված է 2018 թ․ մայիսի 19-ին.

[8] RFI (2021 թ․ հոկտեմբերի 14). «Meurtre de Giulio Regeni: le procès de quatre policiers égyptiens s'ouvre à Rome» (իտալերեն). RFI. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 14-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]