Ջորջ Հենրի Բոթըն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջորջ Հենրի Բոթըն
Ծնվել էդեկտեմբերի 4, 1833(1833-12-04)[1][2]
ԾննդավայրՆորիջ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Վախճանվել էհունվարի 19, 1905(1905-01-19)[1][2] (71 տարեկան)
Մահվան վայրԼոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[3]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտություննկարիչ, նկարազարդող, լուսանկարիչ և գծանկարիչ
Ոճռեալիզմ
Ժանրժանրային նկարչություն
ԱշակերտներHenry Augustus Ferguson?
ԱնդամակցությունԳեղարվեստի թագավորական ակադեմիա և Cranbrook Colony?
 George Henry Boughton Վիքիպահեստում

Ջորջ Հենրի Բոթըն (դեկտեմբերի 4, 1833(1833-12-04)[1][2], Նորիջ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - հունվարի 19, 1905(1905-01-19)[1][2], Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[3]), անգլո-ամերիկացի բնանկարիչ, ժանրային նկարիչ, գրող, նկարազարդող[4]։

Կյանք և գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բոթընը ծնվել է Անգլիայում՝ Նորֆոլք վարչական շրջանի Նորվիչ քաղաքում։ Նա ֆերմեր Ուիլյամ Բոթընի որդին էր։ 1835 թվականին նրանց ընտանիքը տեղափոխվում է Միացյալ Նահանգներ[5]։ Ապրելով Նյու Յորք նահանգի Օլաենի քաղաքում, նա իր կարիերան սկսում է որպես ինքնուս նկարիչ։ Սկզբնական շրջանում նա ոգեշնչվում է Հուդզոն գետի դպրոցի նկարիչներով[6]։ 19 տարեկանում նա արդեն հայտնի էր որպես բնանկարիչ և 1852 թվականին բացում է իր առաջին ստուդիոն։ 1853 թվականին Ամերիկյան արվեսի միությունը գնում է նրա նկարներից մեկը, որի արժույթով էլ նա 6 ամիս նկարչություն է սովորում Անգլիայում։ Անգլիայում կրթական գործընթացն ավարտելով՝ նա նկարչական ուղևորության է մեկնում դեպի Մեծ Բրիատանիայի լճային երկրամաս, Շոտլանդիա և Իռլանդիա[7]։

ԱՄՆ վերադառնալուց հետո Բոթընը իր նկարները Վաշինգտոնում և Նյու Յորքում ցուցահանդեսների է ներկայացնում, սակայն 1850-ական թվականների վերջին նա վերջապես որոշում է տեղափոխվել Եվրոպա[8]։ 1859-1861 թվականներին Ֆրանսիայում սովորում է Պիեր Էդուարդ Ֆռերի (1819–1886) և Էդուարդ Հարիսոն Մեյի (1824–1887) մոտ։

Ուխտագնացություն դեպի եկեղեցի (1867; Նյու Յորքի Պատմական հասարակություն թանգարան)

1861 թվականին նա Լոնդոնում բացում է արվեստանոց։ Ապրելով Լոնդոնում նա, այնուամենայնիվ, անդրադարձել է Ամերիկայի գաղութացման թեմային և ինչպես մի ամերիկացի քննադատ նշել է. «Նրա աշխատանքներում տիպիկ բնութագրվում են այս երկրի վաղ պատմությունը»[9]։ Հայտնի են նրա թեմատիկ նկարները, ինչպես օրինակ, «Պուրիտանները գնում են եկեղեցի» (1867)։ «Մեյֆլաուերի վերադարձը» (ցուցադրվել է Նյու Յորքի Գոփիլ պատկերասրահում, 1871 թվականին) նկարն արժանացել է. «Այն կապրի այնքան, որքան մեր հիշողություններում կապրի Մեյֆլաուերը» ներբողին[9]։

Վինսենտ Վան Գոգը, ով 1873–1875 թվականներին ապրում էր Լոնդոնում, հիացած էր Բոթընի «Ուխտագնացություն դեպի Քենթերբերի» (1874) նկարով, որից ոգեշնչվելով աղոթք է ձոնում, երբ որ քահանա էր։ Այդ մասին նա գրել է իր եղբորը՝ Թեոին[10]։ Բոթընի ստեղծագործությունները Ամստերդամում գտնվող Վան Գոգի թանգարանի մի մասն են կազմում։

Բոթընը նկարազարդել է Նաթանիել Հոթորնի «Սկարլետի նամակը», Հենրի Լոնգֆելոի վեպերը, իսկ 1893 թվականին Վաշինգտոն Այրինգի «Ռիպ Վան Ուինքլ» և «Նիրհած Հովիտը», որը հրատարակվել է Լոնդոնում 53 օրինակով։ Լոնդոնցի մի քննադատ մի անգամ ասել է.«Նա կարողանում է հասարակ առարկաների մեջ հոգի ներդնել, որը անգլիացի նկարիչների բաղձալի ցանկությունն էր»։

Բոթընը իր իր նկարները ցուցադրել է և Բրիտանիայում և ԱՄՆ-ում։ Նա 1871 թվականին ընտրվում է Նյու Յորքի Դիզայնի ազգային ակադեմիայի անդամ[11]։ Նա ընտրվել է նաև Նկարիչների թագավորական ակադեմիայի, Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիայի ասոցացիայի (ARA) անդամ 1879 թվականին, իսկ 1896 թվականին Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիայի (RA) անդամ։ Նա ճանաչված և կարևոր անդամ էր այդ կառույցում։ Նա շատ լավ էր աշխատում և որպես խորհրդի անդամ, և որպես ուսուցիչ դպրոցներում[12]։ Ջոն Կոլքոտ Հորսլիի մահից հետո Ջոնը ընտրվում է «Գեղարվեստի գլխավոր ապահովագրական կազմակերպության» տնօրեն։

1883 թվականին նա ճանապարհորդում է Հոլանդիա, որտեղ նրա նկարազարդած աշխատանքները հրապարակվում են Հարփերի ամսագրում «Նկարչի զբոսանքը Հոլանդիայում» վերնագրով, իսկ հաջորդ տարի Լոնդոնում հրատարակվում է «Կարճատև զբոսակք Հոլանդիայում» վերնագրով (տես գրականությունը)

Բոթընը հաճույքով էր նկարում։ Հետագայում նա մասնակցեց «Անգլիայի արվեստը Լոնդոնի Ազգային պատկերասրահում» ստեղծագործության հրատարակմանը՝ անդրադառնալով Ջորջ Մորլանդի կյանքին և աշխատանքային գործունեությանը[13]։

Բոթընը համագործակցում էր Լոնդոնի նկարիչների ակումբների հետ և հանդիսանում էր Արվեստի ակունբի (1869–1896), Ռեֆորմ ակումբի, Աթենիում ակումբի և Բարլինգտոնի գեղարվեստի ակումբի անդամ նաև հանդիսանում էր Նյու Յորքի Գրոլիեր և Լոտոս ակումբների անդամ։ 1865 թվականին ամուսնանում է Կատրին Լուիս Քալընի հետ (1845-1901)։ Նրանք ունեին մեկ դուստր, Ֆլորենսը, ում որդեգրել էին։ Նա և Ջոն Կոլքոտ Հորսլին Ռիչարդ Նորման Շոուի պատվիրատուներից էին, ով Լոնդոնի Քեմփգոն Հիլում Բոթընների համար տուն է կառուցում։ Տեր և տիկին Բոթընների կազմակերպած խնջույքներին մասնակցում էին անգլո-ամերիկացի նկարիչներ և գրողներ[12]։

Բոթընը ոգեշնչվել է բրիտանացի նկարիչ և նկարազարդող Ֆրեդերիկ Վոլտերի (1840–1875) աշխատանքներով[12]։ 1870 ական թվականներին նա Լոնդոնում հանդիպում է Ջեյմս Ուիսթլերին։ 1878 թվականին ամերիկացի մի տեսաբան բնութագրել է նրանց հետևյալ կերպ. «Շողացող լույս համաշխարհային արվեստում»[14]։ Բոթընը հրատարակել է հուշեր Ուիսթլերի մասին, հատկապես անդրադառնալով նրա հայտնի «Փիքոք սենյակի» աշխատանքներին[15]։ 1877 թվականին նա ծանոթանում է Հենրի Ջեյմսի հետ (1843–1916): Վիպասան Վիոլետ Հանթի (1862–1942) «Նրանց կյանքը» (1921) և «Նրանց սրտերը» նովելները Բոթընի և նրա վաղ սիրավեպի մասին է։ Ավստրալիացի վիպասան Ռոզա Քեմբլ-Փրեդի (1851–1935) «Քրիստինա Չարդ» վեպը (1894) մակագրված է Բոթընի կողմից, քանի որ նա էր առաջարկել գրքի գաղափարը[16]։

1880-1890-ական թվականներին նա համագործակցում էր գաղութային համայնքների հետ, հատկապես Բրոդվեյ գյուղի, որը գտնվում էր Ուորքեստրշիրում։ Գյուղի անաղարտ բնությունը բազմիցս ուշադրության է արժանացել ամերիկացի նկարիչների կողմից։ Նա հաճախ էր Հենրի Ջեյմսի, Էդվին Էբիի, Ջոն Սինգր Սարջենթի հետ այցելում Բրոդվեյ։ 1860-1880-ական թվականներին Հորսլիի և Շոուի միջոցով նա նաև համագործակցում էր Քրենբրուկի նկարիչների հետ։

Բոթընը մահանում է, 1905 թվականի հունվարի 19-ին Լոնդոնի հյուսիսային մասում գտնվող Քեմփդըն Հիլում՝ սրտի հիվանդությունից։ Նա շատ բարի, կենսուրախ, կատակասեր և հյուրասեր էր։ Նա զերծ էր դաժանությունից, չարակամությունից, անհիմն մեղադրանքներից։

Ներկայումս նրա նկարները ցուցադրված են Միացյալ Նահանգների և Եվրոպայի բազմաթիվ թանգարաններում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 George Henry Boughton — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 RKDartists (նիդերլ.)
  4. ↑ UK records for G H Boughton's birth/death.
  5. ↑ New York Passengers List, 1820-1957. The barque 'Gratitude' from London, arrival to New York on 8.05.1835. NB: The age of Augustus Boughton is shown as 4 (http://www.ancestry.co.uk).
  6. ↑ "A Successful Painter" (New York Times, 14 October 1888).
  7. ↑ Baldry (1904).
  8. ↑ The 'Pacifice' from Liverpool, arrival to Albany on 24.07.1853 (http://www.ancestry.co.uk).
  9. ↑ 9,0 9,1 New York Times, 2 April 1871.
  10. ↑ Van Eck, Xander. Van Gogh and GH Boughton (The Burlington Magazine, vol.132, no. 1049, August 1990) P.539-540.
  11. ↑ American Art Annual, Volume 5. MacMillan Company. 1905. էջեր 118.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 GH Boughton. Obituary (The Times, 21 January 1905).
  13. ↑ Thomas Humphry Ward. English Art in the Public Galleries of London: the National Gallery, the South Kensington Museum, the National Portrait Gallery - ill. by Goupil & Co. (Walter Armstrong, G.H. Boughton, et al., London, 1887).
  14. ↑ New York Times, 3 June 1878 (Correspondence of James McNeill Whistler at University of Glasgow).
  15. ↑ Boughton. A Few of the Various Whistlers I have Known pp. 208-18.
  16. ↑ New York Times, 20 January 1894.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Boughton, George Henry. Sketching rambles in Holland (New York, Harper & Brothers, 1885).
  • Records of The Arts Club, London;
  • Boughton, G. H. 'A Few of the Various Whistlers I have Known' (Studio, vol. 30, December 1903) pp. 208–18.
  • Baldry, Alfred Lys. G. H. Boughton, R. A. His Life and Work (Virtue & Co, London, 1904).
  • Chisholm, Hugh, ed. (1911). «Boughton, George Henry» . Encyclopædia Britannica (անգլերեն) (11th ed.). Cambridge University Press.
  • Paintings and Sculpture in the Collection of the National Academy of Design (New York, 2004. Vol.1) pp. 59–61.
Գրքեր նկարազարդված Բոթընի կողմից։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջորջ Հենրի Բոթըն» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ջորջ_Հենրի_Բոթըն&oldid=9487078» էջից