Ջորի

Թագավորություն	Կենդանիներ
Տիպ	Քորդավորներ
Դաս	Կաթնասուններ
Ենթադաս	Գազաններ

Լատիներեն անվանում

Equus asinus × Equus caballus

Հատուկ պահպանություն

Քիչ մտահոգող տեսակ
IUCN 3.1 Least Concern : ???

Դասակարգումը
Վիքիցեղերում

Պատկերներ
Վիքիպահեստում

Ջորի (լատ.՝ mūlus), էշի և զամբիկի^[1] խաչասերման արդյունք: «Ջորի» տերմինը ի սկզբանե կիրառվել է որպես երկու տարբեր տեսակի ցանկացած կենդանիների սերունդ, որն այժմ կոչվում է «հիբրիդ»:

Ըստ արտաքին տեսքի՝ ջորին ձիու և էշի միջև միջին մի բան է. մեծությամբ գրեթե հավասար է ձիուն և նրան նման է մարմնի կառուցվածքով, սակայն տարբերվում է գլխի, ազդրերի, սմբակների ձևով, ականջների երկարությամբ և պոչի վրայի կարճ մազերով: Բրդի գույնով նման է մորը, իսկ ձայնով՝ հորը (ավանակ): Ջորու առավելությունը կայանում է նրա դիմացկունության և ուժի մեջ:

Ջորուն անհրաժեշտ է տարբերել հովատակի և էգ էշի սերնդից, որը նույնպես կոչվում է ջորի: Ջորիները մասնակցում են ձիարշավների: Նրանց հեշտ է պահելը և նրանք, ընդհանրապես, ավելի խոշոր են, քան հովատակի և էգ էշի հիբրիդը: Արու ջորիները և հովատակի և էգ էշի հիբրիդները անպտուղ են, ինչպես էգերի մեծամասնությունը (հայտնի են մի քան դեպքեր, երբ էգ ջորու և հովատակի կամ էշի զուգավորումից ստացվել է ծնաճ): Դա տեղի է ունենում քրոմոսոմի թվաքանակի տարբերության պատճառով. ձիերն ունեն 64 քրոմոսոմ, իսկ էշերը՝ 62: Ջորու մաշկի հիմնական գույնը որոշվում է զամբիկի գույնով:

Ցուցաբերում են ավելի երկար կյանքի տևողություն, քան ձիերը (ապրում են մինչև 40 տարի), անասնակերի և խնամքի նկատմամբ ոչ պահանջկոտություն, քիչ են տրամադիր հիվանդությունների: Աշխատունակությամբ տարբերում են 2 տեսակի ջորի՝ բեռնատար և լծկան: Բեռնատար ջորու հետնաբաշի բարձրությունը 110-140 սմ է, լծկաններինը՝ մինչև 160 սմ: Բեռնատար ջորին կշռում է 300-400 կգ, իսկ լծկանը՝ 400-600 կգ: Ուժային քաշը, կախված աշխատանքի բնույթից և անհատական առանձնահատկություններից, կազմում է իրենց մարմնի զանգվածի 18-20 %-ը: Որպես կանոն՝ բոլոր արու ջորիներին կրտում են 1,5-2 տարեկան հասակում: Աշխատանքին սովորեցնում են 2 տարեկանից, լրիվ բեռնվածությամբ սկսում են աշխատել 4 տարեկանից: Ջորաբուծության մեջ հասուն և երիտասարդ կենդանիներին պահելու մեթոդները նույնն են, ինչ ձիաբուծության մեջ:

Ջորի են պահում Ասիայի, Աֆրիկայի, Եվրոպայի արևելքի, Հյուսիսային և Հարավային Ամերիկայի երկրներում: Ամբողջ աշխարհում ջորու գլխաքանակը 1960-1965 թվականներին կազմում էր 13,8 մլն գլուխ, 1971-ին՝ 14,7 մլն: ԽՍՀՄ-ում ջորի էին պահում Հարավային Կովկասում և Միջին Ասիայում: 1941 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ ԽՍՀՄ-ում կար 6,3 հազար գլուխ ջորի, 1965-ին՝ 3,4 հազար, 1971-ին 3,2 հազար: