Ջոն Հոլլանդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջոն Հոլլանդ
անգլ.՝ John Philip Holland
Ծնվել էփետրվարի 29, 1840(1840-02-29)[1][2]
Liscannor, Քլեր, Մանսթեր, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Մահացել էօգոստոսի 12, 1914(1914-08-12)[2] (74 տարեկան)
Նյուարկ, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ
ԳերեզմանHoly Sepulchre Cemetery
ՔաղաքացիությունԻռլանդիա և  ԱՄՆ
Մասնագիտությունձեռնարկատեր, գյուտարար, submariner և նախագծող ճարտարագետ
Գործունեության ոլորտնավաշինություն
ԱնդամակցությունԻռլանդական հանրապետական եղբայրություն
Ալմա մատերC.B.S. Secondary School Ennistymon? և CBS Sexton Street?
Պարգևներ
 John Philip Holland Վիքիպահեստում

Ջոն Ֆիլիպ Հոլլանդ (անգլ.՝ John Philip Holland, փետրվարի 29, 1840(1840-02-29)[1][2], Liscannor, Քլեր, Մանսթեր, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - օգոստոսի 12, 1914(1914-08-12)[2], Նյուարկ, Նյու Ջերսի, ԱՄՆ), ամերիկացի ինժեներ, գյուտարար։ Սուզանավի ժամանակակից կառուցվածքի գյուտարարն է[4]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջոն Հոլլանդը ծնվել է Լիսկանորում (Քլեր կոմսություն, Իռլանդիա)՝ Ջոն Հոլլանդի և իռլանդուհի Մեյրա Նի Սկաննլայնի (իռլանդերեն՝ Máire Ní Scannláin) ընտանիքում։ Ջոնն անգլերենը յուրացրել է միայն այն բանից հետո, երբ ընդունվել է տեղի Անգլախոս ազգային դպրոց։ 1858 թվականին Էննիստիմոն գյուղում միացել է Իռլանդիայի քրիստոնյա եղբայրների կարգին։ Անուհետև տեղափոխվել է Լիմերիկ, որտեղ սկսել է աշխատել որպես ուսուցիչ։ Հետագայում դասավանդել է բազմաթիվ վայրերում, այդ թվում՝ Քորք կոմսության Հյուսիսային վանքում։

Սկիզբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆենիական խոյ, 1881 թվական

1873 թվականին գաղթել է ԱՄՆ, որտեղ սկզբում տեղավորվել է ինժեներական ընկերությունում, սակայն որոշ ժամանակ անց Նյու Ջերսիի Պատերսոնի կաթոլիկ դպրոցում շարունակել է աշխատել որպես ուսուցիչ։ 1875 թվականին Ջոնը կառուցել է իր առաջին փոքրիկ սուզանավը, որը կառավարվում էր մեկ մարդու կողմից՝ ոտնաթաթի միջոցով։ Նախագիծը առաջարկվել է ամերիկյան նավատորմին, սակայն ճանաչվել է անիրագործելի, և գյուտարարը մերժում է ստացել։

1877 և 1879 թվականներին նրանք կառուցել են բենզինային շարժիչով նոր նավակներ։ 1883 թվականին հիմնադրել է «Holland torpedo-boat company» ընկերությունը։

Զինվորականների ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

USS Holland (SS-1), 1898 թվական

Տարիներ շարունակ Հոլլանդը շարունակում էր աշխատել սուզանավերի նախագծերի վրա՝ աստիճանաբար բարելավելով դրանք։ Ի վերջո, 1897 թվականին նրա կառուցած նավակը երկարատև ստուգումներից հետո գնվել է ԱՄՆ նավատորմի կողմից և 1900 թվականին «USS Holland» (SS-1) անվամբ ընդգրկվել շարքում՝ դառնալով ամերիկյան նավատորմի առաջին սուզանավը։ Նավակն ուներ 100 տոննա ջրծավալ, 1 թիապտուտակ, Օտտո Դեյցա 160 ձիաուժ բենզինային շարժիչ՝ մակերեսային անցման, և 70 ձիաուժ էլեկտրաշարժիչ ստորջրյա անցման համար, զինված էր երեք տորպեդից կազմված 1 տորպեդային ապարատով։ Մակերեսային անցման արագությունը կազմում էր 9 հանգույց, ստորջրյա անցման արագությունը՝ 7 հանգույց։ Լողի հեռավորությունը ջրի վրա կազմում էր 200 մղոն, ջրի տակ՝ 30 մղոն։ Օդի պաշարը անձնակազմին թույլ էր տալիս ջրի տակ անցկացնել 12 ժամ։

Զարգացում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բացի ամերիկյան նավատորմից, Հոլլանդի նավակները ձեռք են բերվել Ռուսաստանի, Անգլիայի, Ճապոնիայի, Նիդեռլանդների և Ավստրո-Հունգարիայի նավատորմերի կողմից։

Ծաղկում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հետագա տարիներին Հոլլանդը կառուցել է նավակների մի քանի ավելի կատարյալ տեսակներ՝ 280, 400 և 500 տոննա ջրծավալով։

Մահացել է 1914 թվականին։

Հոլլանդի արտոնագրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 https://www.britannica.com/biography/John-Philip-Holland
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. https://www.invent.org/inductees/john-phillip-holland
  4. «John Holland Father of the Modern Submarine». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 25-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջոն Հոլլանդ» հոդվածին։