Ջոն-Անտուան Նո
| Ջոն-Անտուան Նո ֆր.՝ John-Antoine Nau | |
|---|---|
![]() | |
| Ծնվել է | նոյեմբերի 19, 1860[1][2] |
| Ծննդավայր | Սան Ֆրանցիսկո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ |
| Մահացել է | մարտի 17, 1918[1][2] (57 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Դուարնենե |
| Քաղաքացիություն | |
| Երկեր | Force ennemie? |
| Մասնագիտություն | գրող, թարգմանիչ, գիտաֆանտաստիկ գրող, բանաստեղծ և վիպասան |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |

Ջոն-Անտուան Նո, (1860-1918), իրական անունը՝ Էժեն Լեոն Էդուարդ Տորկե, ֆրանսիացի բանաստեղծ և գրող էր։ Ջոն-Անտուան Նոն առավել հայտնի էր իր «Թշնամու ուժը» վեպով, որը 1903 թվականին արժանացավ առաջին Գոնկուրյան մրցանակին։
Կյանքը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ջոն-Անտուան Նո ծնվել է 1860 թվականի նոյեմբերի 19-ին Սան Ֆրանցիսկոյում, Կալիֆորնիա։ Ջոն-Անտուան Նոն եղել է Ամերիկայի քաղաքացի։ Ջոն-Անտուան Նոյի հայրը՝ ինժեներ և գործարար էր, Ֆրանսիայից գաղթել է Կալիֆոռնիա մոտ 1845 թվականին և դարձել բնականացված քաղաքացի։ 1864 թվականին նա մահացավ տիֆից՝ թողնելով այրի կնոջ և երեք երեխաների։ 1866 թվականին նրանք վերադարձան Ֆրանսիա, նախ՝ Հավր, ապա՝ Փարիզ։ 1881 թվականին՝ 21 տարեկան հասակում, Ջոն-Անտուան Նոն բարձրացավ եռաստիճան նավի վրա, որը բիզնեսով էր զբաղվում Հաիթիում և Արևմտյան Հնդկաստանում ՝ որպես օդաչուի օգնական։ Ավելի ուշ Ջոն-Անտուան Նոն դարձավ հանձնակատարի օգնական և այցելեց Կոլումբիա, Վենեսուելա և Նյու Յորք։
Ջոն-Անտուան Նոն վերադարձավ Ֆրանսիա 1883 թվականին։ Ջոն-Անտուան Նոն ամուսնացավ 1885 թվականին։ Մեղրամսի համար Ջոն-Անտուան Նոն և նրա հարսնացուն գնացին Մարտինիկա՝ պլանավորելով մնալ այնտեղ, բայց ընտանեկան պարտավորությունները ստիպեցին նրանց վերադառնալ Ֆրանսիա։ Ջոն-Անտուան Նոն երբեք չի վերադառնա Մարտինիկա։ 1886 թվականին Ջոն-Անտուան Նոն ապրել է Սան Ռաֆայելում, 1887 թվականին՝ Պիրիակում, ապա այլ վայրերում։ Ապրելով Լա Մանշի Քարթերեթ քաղաքում, Ջոն-Անտուան Նոն գրել է իր առաջին բանաստեղծական գիրքը՝ «Հույսի շեմին», որը հրատարակել է 1897 թվականին իր հաշվին։ Ջոն-Անտուան Նոն 37 տարեկան էր։ Այնուհետև դեպի Մալյորկա 1898 թվականին՝ Կանարյան կղզիների Տեներիֆեում։ Պուերտո դե լա Օրոտավայում Ջոն-Անտուան Նոն սկսեց գրել իր վեպը, որն ավարտեց Անդալուսիայում։ 1903-1906 թվականներին Ջոն-Անտուան Նոն հաստատվել է Սեն Տրոպեում։ 1903 թվականին, կրկին իր հաշվին, Ջոն-Անտուան Նոն հրատարակեց Թշնամու ուժը գիրքը։ Վեպը առևտրային ձախողում է ունեցել և նույնիսկ չի վերանայվել, քանի որ հեղինակը այն չի ուղարկել քննադատներին։ Բայց Ջոն-Անտուան Նոն երբեք չի գրել ապրուստ վաստակելու համար։ Ջոն-Անտուան Նոն գրել է միայն իր հաճույքի համար։ Ջոն-Անտուան Նոն յոթ տարի տեղափոխվեց Ալժիր, Այնուհետև Կորսիկա (նրա պատմությունը)։ Պատերազմը ստիպեց նրան վերադառնալ Փարիզ 1916-1917 թվականներին, այնուհետև Տրեբուլ Բրետանում, որտեղ Ջոն-Անտուան Նոն մահացավ 1918 թվականի մարտի 17-ին՝ 57 տարեկան հասակում։
1903 թվականին, 43 տարեկան հասակում, Ջոն-Անտուան Նոն արժանացել է առաջին Գոնկուրյան մրցանակի՝ իր առաջին վեպի ՝ Թշնամու ուժի համար։ Այն պատմում է Ֆիլիպ Վյուլիի մասին, բանաստեղծ, ով ուշքի է գալիս խենթ տանը։ Նա չգիտի, թե ինչպես է այնտեղ հայտնվել կամ ինչու, բայց ժամանակի ընթացքում կիմանա այդ մասին։ Նա սիրահարվում է կին բանտարկյալին, ով ի վերջո հեռանում է, նրա մեջ բնակություն է հաստատում մեկ այլ մոլորակից մի արարած, խոշտանգվում է այդ հաստատության բժիշկների կողմից, նա փախչում է և ճանապարհորդում աշխարհով մեկ՝ փնտրելով նախկին հիվանդին։ Լցված մռայլ հումորով և երգիծանքով՝ այն շատերի կողմից համարվում է գիտական ֆանտաստիկայի մոռացված գլուխգործոց։
Ասում են, որ Ջոն-Անտուան Նոյի ընտանիքն ու ընկերները նրան անվանել են Նո, և, հետևաբար, նրա անունը արտասանվում է այնպես, ինչպես Ջոն-Անտուան Նոն ֆրանսերեն, և որ դա նրա ամերիկյան ծագման և ֆրանսիական ժառանգության (Անտուան) խառնուրդ էև որ Ջոն-Անտուան Նո կատալոներեն նշանակում է Անոթ՝ ցույց տալով նրա սերը ծովի հանդեպ և որ դա հարգանքի տուրք է Հաիթիի բանաստեղծ Իգնաս Նաուին կամ վերը նշվածներից բոլորը կամ ոչ մեկը։
Ջոն-Անտուան Նոյի ստեղծագործություններից շատերը մահից հետո մնացել են չխմբագրված և 2011 թվականի դրությամբ չեն հրապարակվել։
Գոնկուրյան Մրցանակ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1903 թվականին մի խումբ գրողներ հավաքվեցին Փարիզում և «Թշնամու ուժ» - ին շնորհեցին առաջին Գոնկուրյան մրցանակը (6 կողմ, 4 դեմ)։ Էդմոնդ դե Գոնկուրն իր կտակում նշել է, որ մրցանակը շնորհվելու է արձակ գեղարվեստական ստեղծագործության համար՝ նշելու և աջակցելու երիտասարդ, խոստումնալից գրական դեբյուտը։ Այդ առաջին տարում Ջոն-Անտուան Նոն խաղաղությամբ հանգստացավ։ Ջոն-Անտուան Նոն 43 տարեկան էր։ Հեղինակը գրեթե ամբողջովին անհայտ էր, բացառությամբ մի քանի էկզոտիկ պատմությունների։ Այդ ժամանակ Ջոն-Անտուան Նոն ապրում էր Սեն Տրոպեում և նույնիսկ չէր վերադարձել Փարիզ՝ իր մրցանակը ստանալու համար։ Ջոն-Անտուան Նոյի «թափառական» կարգավիճակը զայրացրել է շատ քննադատների, բայց դա միայն բարձրացրել է նրա կարգավիճակը ժյուրիի և այլ երիտասարդ գրողների շրջանում։ 1906 թվականին Պոլ Լեոտոն ասել է՝ «Գոնկուրյան մրցանակն իսկապես շնորհվել է միայն մեկ անգամ՝ առաջին անգամ Ջոն-Անտուան Նոյին»։ «Դա լավագույն պարգևն էր, որը մենք երբևէ ստացել ենք»[4][5]։
Անգլերեն Թարգմանություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Թշնամու ուժը (Մայքլ Շրիվի հարմարեցումը և ներդրումը), Սև վերարկու մամուլ, 2010 թվական, 978-1-935558-49-1
- Զմրուխտե աչքեր (թարգմանել է Մայքլ Սրիվան), 2009 թվական օգոստոս, արխիվացված օրիգինալից-ից 2011 թվականի օգոստոսի 19-ին, վերցված է 2009 թվականի օգոստոսի 19-ին,
- Ջետրո Բիթել, ed. (1912 թվական). «Կապույտ ծովածոց». Ժամանակակից Ֆրանսիական պոեզիա. Վալտեր Սքոթի Հրատարակչություն,. էջ 97. «Ջոն-Անտուան Նո»
{{cite book}}: CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (link)
Հրապարակումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Մինչև կյանքի վերջ՝ պոեզիա (հույսի շեմին), Լեոն Վանիեր, 1897 թվական,
- 1903 թվական՝ Ուժի թշնամին-վեպ (Թշնամու ուժ, Մայքլ Շրիվի հարմարեցում և ներածություն, 2010թվական, 978-1-935558-49-1)
- 1904 թվական՝ Գրողի օրագիրը, թարգմ. Ֆյոդոր Դոստոևսկին (գրողի օրագիրը)
- 1904թվական՝ Երեկվա կապույտ օրերը, պոեզիա, Լեոն Վանյեի գրադարան, խմբագիր, Ա. Մեսեն,
- 1905 թվական՝ Սիրո պահապանը, վեպ,
- 1906 թվական՝ Ամուսնություն (Լա Գեննիա) վեպ,
- 1912 թվական՝ Քրիստոբալ պոետ վեպ,
- 1914 թվական՝ Թափառումներով շրջապատված, պոեզիա (ճայերից հետո)։
Հետմահու հրապարակումներ՝
- 1921 թվական՝ Թերեզա Դոնատի, Իմ կորսարները վեպը (Թերեզա Դոնատի, Կորսիկյան սովորույթներ),
- 1923 թվական՝ Անտիմ Բուդինի Գալանտությունը վեպ,
- 1923 թվական՝ Աշակերտ օդաչուներ վեպը,
- 1923 թվական՝ պատմություններ Բենինյո Ռեյեսի երեք սիրո մասին,
- 1924 թվական՝ Չնչին և միստիկ պոեմներ,
- 1929 թվական՝ Կարաիբ արշիպելագ, պատմվածքներ (Կարիբյան արշիպելագ),
- 1933 թվական՝ էկզոտիկ նամակներ,
- 1949՝ նամակներ Կորսիկայի և Բրետանիի բնակիչների կողմից (նամակներ, որոնք գրվել են Կորսիկայից և Բրետանիից),
- 1972 թվական՝ Անթիլյան Պոեզիա։ Նկարազարդումներ Անրի Մատիսի կողմից (Անտիլյան բանաստեղծություններ)։
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- John-Antoine Nau at the French Wikisource
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ https://www.academiegoncourt.com/tous-les-laureats-prix-goncourt
- ↑ Cité par Lucien Descaves (cf. Sources), d’où proviennent également les citations qui suivent.
- ↑ Cité par Lucien Descaves (cf. Sources), d'où proviennent également les citations qui suivent.
| Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջոն-Անտուան Նո» հոդվածին։ |
| ||||||||||||