Ջոյս Մուջուրու
Ջոյս Մուջուրու | |
Կուսակցություն՝ | Զիմբաբվեի Աֆրիկյան ազգային միություն - Հայրենասիրական ճակատ |
---|---|
Կրթություն՝ | Women's University in Africa? |
Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ |
Ծննդյան օր | ապրիլի 15, 1955[1] (69 տարեկան) |
Ծննդավայր | Mount Darwin, Southern Rhodesia, Federation of Rhodesia and Nyasaland[1] |
Քաղաքացիություն | Զիմբաբվե |
Ամուսին | Solomon Mujuru? |
Կայք՝ | vpmujuruoffice.gov.zw |
Ջոյս Տեուրայի Րոպա Մուջուրու (շոնա՝ Joice Teurai Ropa Mujuru, ապրիլի 15, 1955[1], Mount Darwin, Southern Rhodesia, Federation of Rhodesia and Nyasaland[1]), ի ծնե Ռունաիդա Մուգարի (շոնա՝ Runaida Mugari), զիմբաբվեացի քաղաքական գործիչ, երկար ժամանակ շարունակ եղել է Ռոբերտ Մուգաբեի զինակիցը։ Հանդիսանում է քաղաքացիական պատերազմի մասնակից, ZANU կուսակցության ղեկավար, Սոլոմոն Մուջուրուի կինը։ 1980-ական թվականներից տարբեր պաշտոններ է զբաղեցրել կառավարությունում, 2004-ից 2014 թվականներին եղել է Զիմբաբվեի առաջին փոխնախագահը։ Հեռացվել է պաշտոնից և կուսակցությունից՝ հականախագահական դավադրության մեղադրանքով։
Քաղաքացիական պատերազմի պարտիզանուհին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է Մաունտ-Դարվին քաղաքում՝ Արևմտյան Ռոդեզիայի հյուսիս-արևելքում։ Ըստ ազգության շոնա է։ 18 տարեկան հասակում՝ չավարտելով միջնակարգ դպրոցը, միացավ անկախության և մեծամասնության կառավարման համար մղվող զինված պայքարին։ Կրել է պարտիզանական Teurai Ropa մականունը, որը թարգմանաբար շոնա լեզվից նշանակում է «Արյուն թափող»։ Այդ ժամանակ էլ իր իսկական անուն՝ Ռունաիդան փոխել է և դարձել՝ Ջոյս։ 1977 թվականին ամուսնացավ Սոլոմոն Մուջուրուի հետ, որը հանդիսանում էր ZANU կուսակցության ZANLA ռազմական թևի գլխավոր հրամանատարի տեղակալ։
Կառավարության անդամ․ մեղադրանքներ և սանկցիաներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Զիմբաբվեի անկախության հռչակումից հետո 1980 թվականի ապրիլի 18-ից մինչև 2014 թվականի դեկտեմբերի 9 Ջոյս Մուջուրուն զբաղեցրել է պետական բարձրաստիճան պաշտոններ։ 25 տարեկան հասակում ստացել է առաջին պաշտոնը և դարձել ամենաերիտասարդ նախարարը։ Կառավարության անդամ լինելով, ավարտել է միջնակարգ կրթությունը[2]։
- 1980—1985 — սպորտի և երիտասարդության գործերի նախարար
- 1985—1988 — պետական նախարար, վարչապետի դիվանատան տնօրեն
- 1988—1992 — հասարակական զարգացման նախարար
- 1992—1996 — նախարար — Կենտրոնական Մաշոնալենդի նահանգապետ
- 1996—1997 — տեղեկատվության, փոստի և հեռուստահաղորդակցության նախարար
- 1997—2004 — գյուղատնտեսության և ջրային ռեսուրսների նախարար
Որպես գյուղատնտեսության նախարար 2000-ականների սկզբին Ջոյս Մուջուրուն ներգրավված է եղել ագարակների գրավման ընկերության մեջ, որոնք պատկանում էին սպիտակ տերերին[3]։ Մուջուրուի մասնակցությունը զավթումների մեջ դարձել է լայն հասարակական նվաճում։ 2001 թվականից Ջոյս Մուջուրուն ընդգրկված է ամերիկյան սանկցիոն ցանկի մեջ։ Բացի այդ Մուջուրուն ընդգրկված է ամերիկյան սանկցիոն ցանկի մեջ[4]։
Առաջին փոխնախագահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2004 թվականի սեպտեմբերին ZANU կուսակցության կանանց կազմակերպությունը առաջադրել է Ջոյս Մուջուրուի թեկնածությունը առաջին փոխնախագահի պաշտոնի համար[5]։ Ռոբերտ Մուգաբեն ընդունեց այդ թեկնածությունը և 2004 թվականի դեկտեմբերի 6-ին Մուջուրուն երդում տվեց։ Հետագայում փոխնախագահի պաշտոնում Մուջուրուին են հաջորդել՝ Ջոզեֆ Մսիկան, Ջոն Նկոմոն։
2008 թվականի ընտրություններին Ջոյս Մուջուրուն ընտրվել է Զիմբաբեի պառլամենտ[6]։ Առաջին փոխնախագահի հարաբերությունների պետության գլխի հետ տարբերվում էին, Մուջուրուն անվանում էր իրեն Մուգաբեի «դուստր»[7]։ Նրա դիքորոշումը մնաց նույնը, երբ 2007 թվականին Սոլոմոն Մուջուրուն մեղադրվեց դավադրության մեջ Մուգաբեի դեմ։ Ջոյս Մուջուրուն համարվում էր Մուգաբեի պոտենցիալ ժառանգորդը նախագահական պաշտոնի համար։
Պարտություն քաղաքական բանավեճում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դրությունը կտրուկ փոխվեց Ջոյս Մուջուրուի և նախագահի ազդեցիկ կնոջ՝ Գրեյս Մուգաբեի միջև տեղի ունեցած կոնֆլիկտի պատճառով։ 2014 թվականի վերջում Մուջուրուն մեղադրվեց նախագահի դեմ դավադրության մեջ։ Ջոյսը հեռացվեց ZANU կազմակերպությունից և զրկվեց առաջին փոխնախագահի պաշտոնից։ Հաջորդ օրը այդ պաշտոնը զբաղեցրեց Էմերսոն Մնանգագվան։ 2005 թվականի ապրիլին Մուջուրուն հեռացվեց նաև կուսակցությունից[8]։
Մուջուրուն մեկնաբանել է իր հեռացումը, ասելով, որ դավադրության հետ կապված մեղադրանքները «ծիծաղելի են»։ Նա չի ձերբակալվել և այլ պատիժների չի ենթարկվել։ Նախկին փոխնախագահը նույնիսկ շարունակեց իր քաղաքական գործունեությունը, հայտնելով նոր ընդդիմադիր կուսակցության ստեղծման մասին։ Այս նախաձեռնությունը հավանության արժանացավ MDC ներկայացուցիչների կողմից[9]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Dictionary of African Biography / E. K. Akyeampong, Henry Louis Gates, Jr. — NYC: OUP, 2012. — ISBN 978-0-19-538207-5
- ↑ Profile: The Mujuru couple. Minister in education
- ↑ Profile: The Mujuru couple. Business interests
- ↑ Zimbabwe 'illegal gold sale bid'
- ↑ ZIMBABWE: Mujuru sworn in as vice president
- ↑ Robert Mugabe accuses Joice Mujuru of plot to unseat him
- ↑ Грейс над Джойс
- ↑ Minister Mutsvangwa 'strips' Joice Mujuru, reveals all
- ↑ Robert Mugabe’s new opponent: his 'daughter' Joice Mujuru