Jump to content

Ջիվան Լուսինյան (գունդստաբլ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջիվան Լուսինյան
Jean de Poitiers-Lusignan
Դրոշ
Դրոշ
Կիլիկիայի հայկական թագավորության գունդստաբլ
1342 - 1343
 
Մասնագիտություն՝ գահի խնամակալ
Գործունեություն՝ ռեգենտ, գունդստաբլ
Ազգություն հայ, ֆրանսիացի
Դավանանք
Ծննդյան օր 1306 կամ 1307 թվական
Ծննդավայր Կիպրոսի թագավորություն Կիպրոսի թագավորություն
Վախճանի օր օգոստոսի 7, 1343
Վախճանի վայր Սիս, Դաշտային Կիլիկիա, Կիլիկիայի հայկական թագավորություն
Դինաստիա Լուսինյաններ
Հայր Ամորի Լուսինյան
Մայր Զաբել Հեթումյան
Ամուսին Սոլդանա Բագրատունի, վրաց արքայադուստր
Զավակներ Բոհեմունդ Լուսինյան
Լևոն Լուսինյան

Ջիվան կամ Ժան Լուսինյան (ֆր.՝ Jean d'Arménie-Lusignan, ծնված՝ 1306 թվական, Կիպրոսի թագավորություն – մահացած՝ օգոստոսի 7, 1343 թվական, Սիս, Դաշտային Կիլիկիա), հայկական և ֆրանսիական ծագումով միջնադարյան պետական գործիչ, որը Կիլիկյան հայոց արքա Կոստանդին Գ-ի կառավարման նախօրեին հանդիսացել է թագավորության ռեգենտ (գահապահ) և ապա նշանակվել գունդստաբլ։

Հանդիսցել է հայոց վերջին գահակալ Լևոն Զ Լուսինյանի հայրը և Հեթումյան արքայադուստր Զաբելի որդին[1]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1341 թվականին իր մահկանացուն է կնքում Կիլիկիայի հայոց թագավոր Լևոն Ե-ն՝ Հեթումյանների արքայատոհմի վերջին ներկայացուցիչը։ Նախքան մահանալը՝ անժառանգ արքան հայոց գահը կտակում է Կոստանդին Լուսինյանին, որի մայրը՝ արքայադուստր Զաբելը, Հեթումյան արքայատոհմից էր։ 1342 թվականին Կոստանդինը ժամանում է Կիլիկյան Հայաստանը և օծվելով հայոց թագավոր, իր եղբորը՝ Ջիվան Լուսինյանին, կարգում է թագավորության գունդստաբլ[1]։

Ջիվանը հանդես է գալիս հայոց եկեղեցու՝ պապականության ազդեցությանը ենթարկվելուն ուղղված Կոստանդին արքայի ջանքերի օգտին, ինչն առաջացնում է հայկական իշխանական տների դժգոհությանը։ Կոստանդին Լուսինյանի լատինամետ քաղաքականությունից բորբոքված հայոց ազնվականությունը ապստամբություն է բարձրացնում թագի դեմ և սպանում իշխող ունիթորական վերնախավին, այդ թվում և Ջիվան Լուսինյանին։

Ըստ ֆրանսիական սկզբնաղբյուրների՝ Ջիվան Լուսինյանն ամուսնացած էր Սուլթան անունով հայուհու հետ և ունեցել է երկու որդի՝ Բոհեմունդ և Լևոն անուններով[1]։ Բոհեմունդը հավակնել է հայոց գահին, սակայն մահացել է 1363 թվականին Վենետիկում, իսկ Լևոնը 1342 թվականին թագադրվում է հայոց թագավոր։ Վերջինիս կառավարման օրոք էլ Սիսի պաշարմամբ անկում է ապրում Կիլիկյան հայոց թագավորությունը։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 Runciman, Steven (1999). A History of the Crusades. Vol. III: The Kingdom of Acre and the Later Crusades. Cambridge University Press. Appendix III, part 4.