Ջեյքոբ Վեթերլինգի սպանություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջեյքոբ Վեթերլինգի սպանություն

Ջեյքոբ Էրվին Վեթերլինգ (անգլ.՝ Jacob Erwin Wetterling), Լոնգ Պրերիից (քաղաք, Մինեսոտա) մի տղա, որը առևանգվել էր իր հայրենի քաղաքից և սպանվել 11 տարեկան հասակում՝ 1989 թվականի հոկտեմբերի 22-ին։ Նրա առևանգումը գաղտնի է պահվել մոտ 27 տարի։

2016 թվականի սեպտեմբերի 1-ին Մինեսոտայի որոնողական բյուրոն վերականգնել է Փեյնսվիլից ոչ հեռու գտնվող արոտավայրում հայտնաբերված մարդկային ոսկորները՝ մոտավորապես 30 մղոն (48 կմ) հեռավորության վրա։ Սեպտեմբերի 3-ին առևանգվածի ընտանիքը հայտարարել է, որ ոսկորները պատկանել են Ջեյքոբին, և տեղի իրավապահ մարմինները հայտարարել են, որ ոսկորների ինքնությունը հաստատվել է ատամնաբուժական հետազոտություններով[1][2]։ Այդ վայրը ցույց է տվել Դենի Ջեյմս Հայնրիխը, որը երկար ժամանակ կասկածվում է մեկ այլ տղայի՝ Ջարեդ Շայերլի առևանգման մեջ, մոտակա Քոլդ Սփրինգ քաղաքում[3]։ 2016 թվականի սեպտեմբերի 6-ին Հայնրիխը խոստովանել է Ջեյքոբ Վեթերլինգի առևանգումն ու սպանությունը, ինչպես նաև Ջարեդ Շայերլի վրա առևանգումն ու սեռական հարձակումը[4]։

Առևանգում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1989 թվականի հոկտեմբերի 22-ին, կիրակի օրը, երեկոյան ժամը 9-ից հետո, Ջեյքոբ Վեթերլինգը (11 տարեկան), նրա կրտսեր եղբայրը, Տրևորը (10 տարեկան) և ընկերը, Ահարոն Լարսոնը (11 տարեկան) վերադառնում էին հեծանիվով Սուրբ Ջոզեֆի Loaf 'N Jug խանութից (քաղաք, Մինեսոտա)[5]։ Այդ պահին Դենի Հայնրիխը, հագնված իմպրովիզացված դիմակով, զինված չսառեցված ատրճանակով, մոտեցել և հրամայել է տղաներին, որպեսզի հեծանիվները նետեն առու և պառկեն գետնին։ Հետո նա տղաներից հարցրել է իրենց տարիքը։ Ջեյքոբի եղբորը նա հրահանգել է փախչել մոտակա անտառ և չհեռանալ՝ սպառնալով սպանել նրան։ Այնուհետև Հայնրիխը նայել է մնացած երկու տղաների դեմքերին։ Նա ընտրել է Ջեյքոբին և Ահարոնին հրահանգել փախչել և հետ չընկնել՝ սպառնալով սպանել նրան[6]։ Դա վերջին անգամն էր, երբ Ջեյքոբին տեսել են կենդանի։

Հետաքննություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1989 թվականի հունվարի 13-ին, Վեթերլինգի առևանգումից մոտ 10 ամիս առաջ, առևանգվել էր նաև 12-ամյա Ջարեդ Շայերլը, որը սեռական բռնության և ֆիզիկական սպառնալիքների էր ենթարկվել անհայտ չափահաս տղամարդու կողմից։ Այդ գիշեր կատարված զոհի հայտարարությունը ցույց է տվել, որ գործողության եղանակը նման է եղել Վեթերլինգին. հանցագործը, որը հետագայում նույնականացվել է որպես Հայնրիխ, օգտագործել է ատրճանակը և ազատ արձակելով տղային, հրամայել է փախչել և հետ չընկնել՝ սպառնալով սպանել նրան։ Այս միջադեպը տեղի է ունեցել այն վայրից տասը մղոն հեռավորության վրա, որտեղ նա ավելի ուշ կանգնեցրել է Վեթերլինգ եղբայրներին և նրանց ընկերոջը[7]։

2010 թվականի հունիսի 30-ին քննիչները խուզարկության օրդերներով հափշտակել էին առևանգման վայրից ոչ հեռու գտնվող ագարակը։ Իրեղեն ապացույցները հայտնաբերվել և դուրս են բերվել որոնման վայրից 6 բեռնատարներով։ Սակայն դատաբժշկական փորձաքննությունը չի կարողացել պարզել, տարբերակել կամ նույնականացնել հնարավոր ապացույցները[8]։

2014 թվականի մայիսին քննիչները հավաստել են, որ իրենք կրկին դիտարկում են մանկապղծության փորձերի և փաստացի բույսերի շարքը, որոնք տեղի են ունեցել Փեյնսվիլի շրջանում երկու տարվա ընթացքում, որոնք նախորդել են Վեթերլինգի առևանգմանը և սպանությանը։ 1986 թվականի ամռանից մինչև 1987 թվականի գարուն հարձակում է կատարվել հինգ դեռահասների վրա, սակայն ոչ ոք չի ձերբակալվել։ Իշխանությունները կրկին հարցաքննել են որոշ զոհերի և աշխատել ինտերնետ-բլոգերի հետ, որը բացահայտել է այդ տեղեկությունը։ Մի քանի ամիս տևած ուսումնասիրություններից և որոշ զոհերի հետ զրույցներից հետո քննիչները կարծում էին, որ այդ հարձակումները պատահական չեն եղել, և որ այդ հանցագործը կարող էր նույն կերպ կապված լինել նաև Վեթերլինգի առևանգման հետ[9]։

2015 թվականի հոկտեմբերին Դենի Ջեյմս Հայնրիխը հրապարակայնորեն անվանվել է անհետացման մեջ կասկածվող Ջեյքոբ Վեթերլինգին։ 1989 թվականի դեկտեմբերի 16-ին նա հարցաքննել է ՀԴԲ-ին, վերցրել է նրա ԴՆԹ-ի նմուշը, սակայն այդ ժամանակ նա չի մեղադրվել հանցագործության մեջ և ազատ է արձակվել[10][11][12]։ Հայնրիխի ԴՆԹ-ն համընկնում էր այն բանի հետ,որ հայտնաբերվել էր 12-ամյա Ջարեդ Շայերլի հագուստի վրա, երբ նրան առևանգել էին ցուրտ գարնանը, 1989 թվականի հունվարին[13]։ Շայերլի առևանգման վաղեմության ժամկետն ավարտվել է, իսկ դա նշանակում էր, որ Հայնրիխը չէր կարող ձերբակալվել և մեղադրվել այդ հանցագործության մեջ[14]։ Սակայն խուզարկության օրդերը տրվել է և Հայնրիխի տանը մանկական պոռնոգրաֆիա է հայտնաբերվել, ինչը թույլ է տվել նրան կալանավորել 2015 թվականի հոկտեմբերի 28-ին[11][12][14]։

Հայնրիխը որոշել է իշխանությունների հետ համագործակցել մեղքի ճանաչման գործարքի շրջանակներում և 2016-ի սեպտեմբերի 1-ին քննիչներին բերել է զոհի թաղման վայր[15]։ Ջեյկոբի հագուստը և մարդկային մնացորդները հայտնաբերվել են Փեյնսվիլից ոչ հեռու գտնվող արոտավայրում՝ մոտ 30 մղոն հեռավորության վրա, Վեթերլինգի տնից և առևանգման վայրից, ինչպես նաև այն վայրից ոչ հեռու, որտեղ Հայնրիխն ապրում էր 1989 թվականին[1]։ Սեպտեմբերի 3-ին ատամնաբուժական հետազոտությունների միջոցով հաստատվել է, որ այդ մնացորդները պատկանում են Ջեյքոբ Վեթերլինգին։ Ջեյքոբի մայրը՝ Փաթի Վեթերլինգը, KARE11 հեռուստաընկերությանը հայտնել է, որ հայտնաբերված մնացորդները իսկապես պատկանում են Ջեյքոբին։ Նա ասել է․ «Այն ամենը, ինչ ես կարող եմ հաստատել, այն է, որ Ջեյքոբը հայտնաբերվել է, և մեր սրտերը վերջնականապես կոտրվել են։ Ես դեռ ոչ մի հարցի չեմ պատասխանում ԶԼՄ-ներին, քանի որ բառեր չունեմ»[16][17][18]։

Հայնրիխը համաձայնել է իրեն մեղավոր ճանաչել մանկական պոռնոգրաֆիայի 25 դաշնային մեղադրանքներից մեկով։ Բացի մարմնի գտնվելու վայրը բացահայտելուց և իրեն մեղավոր ճանաչելուց, նա նաև համաձայնել է ցուցմունք տալ Վեթերլինգի հանցագործության մանրամասների վերաբերյալ։ Մինեապոլիսում Միացյալ Նահանգների շրջանային դատարանից դատավոր Ջոն Տանհեյմի առաջ կայացած դատական նիստում Հայնրիխը պատմել է, որ նա առևանգել և ձեռնաշղթաներ է հագցրել տղայի վրա, նրան տարել է Փեյնսվիլից ոչ հեռու գտնվող մանրախիճ փոսի մեջ, բռնաբարել նրան, սպանել և թաղել մարմինը։ Հայնրիխն ասել է, որ կարողացել է խուսափել ոստիկանությունից այդ գիշեր, լսելով ոստիկանական ալիքը[19][20]։Նա ասել է, որ մեկ տարի անց վերադարձել է իր տեղը և տեղափոխել մարմինը՝ նկատելով, որ Վեթերլինգի բաճկոնը տեսանելի է դարձել[4]։ Դատական նիստի ժամանակ Հայնրիխը նաև խոստովանել է, որ նույն տարվա սկզբին առևանգել և սեռական հարձակում է գործել Ջարեդ Շայերլի վրա։

Հայնրիխին մեղավոր ճանաչելու դիմաց մեղադրողները համաձայնել են նրան չմեղադրել Վեթերլինգի սպանության մեջ[21]։ Հայնրիխը դատապարտվել է 20 տարվա առավելագույն ազատազրկման՝ մանկական պոռնոգրաֆիայի համար մեղադրվելու համար։ Բացի այդ, մեղքի ճանաչման գործարքը թույլ կտա նահանգի իշխանություններին հասնել նրա քաղաքացիական հանձնառությանը որպես սեռական գիշատիչ նրա դաշնային բանտային ժամկետի վերջում, ինչը կարող է խանգարել նրան երբևէ ազատ արձակվել[22]։

2017 թվականի հունվարին Հայնրիխը տեղափոխվել է Մասաչուսեթսի դաշնային բանտ՝ իր 20-ամյա պատիժը կրելու համար[23]։

Ժառանգություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վեթերլինգի առևանգումից չորս ամիս անց նրա ծնողները՝ Ջերի և Փաթի Վեթերլինգները, հիմնադրել են Ջեյքոբ Վեթերլինգի հիմնադրամը, որը պաշտպանում է երեխաների շահերը։ 1994 թվականին ընդունվել է Ջեյքոբ Վեթերլինգի Դաշնային օրենքը, որն անվանվել է նրա պատվին։ Սա առաջին օրենքն էր, որը ներմուծեց սեռական հանցագործություն կատարողների պետական ռեգիստր։

2008 թվականին հիմնադրամը, որը ստեղծվել է Ջեյքոբի ծնողների կողմից, դարձել է Ջեյքոբ Վեթերլինգի ռեսուրսային կենտրոնը։ Նա շարունակում է Վեթերլինգի ընտանիքի կողմից սկսված աշխատանքը՝ հասարակությանը կրթելու համար, թե ով է առևանգում երեխաներին, թե ինչպես են նրանք դա անում և ինչ կարող են անել մեզանից յուրաքանչյուրը, որպեսզի դադարեցնեն դա։

Ի պատիվ Ջեյքոբին անվանվել է Հույսի կամուրջը՝ Սուրբ Կլաուդի մոտ Միսիսիպի գետի վրայով անցնող ճանապարհը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Ross, Jenna; Brooks, Jennifer (2016 թ․ սեպտեմբերի 4). «Paynesville reeling with news about Jacob». Star Tribune. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
  2. «Authorities confirm: Jacob found». SCTimes. Saint Cloud, Minnesota. 2016 թ․ սեպտեմբերի 4. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
  3. Minneapolis, Associated Press in (2016 թ․ սեպտեմբերի 6). «Minnesota man describes killing 11-year-old Jacob Wetterling in chilling detail». the Guardian (անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 15-ին.
  4. 4,0 4,1 Williams, Brandt, case-court-appearance Heinrich confesses to kidnapping, killing Jacob Wetterling(չաշխատող հղում). Minnesota Public Radio, September 6, 2016.
  5. Davidson, Beth. «Jacob Wetterling Resource Center History - Gundersen National Child Protection Training Center». www.gundersenhealth.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
  6. Plummer, William; Nelson, Margaret A Town Prays for a Missing Son(անգլ.) // People : magazine. — Mark Allen Group, 1989. — Т. 32. — № 21.
  7. «Hidden Traces». CourtTV. 2002 թ․ նոյեմբերի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2002 թ․ նոյեմբերի 21-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 5-ին.
  8. Forliti, Amy (2010 թ․ սեպտեմբերի 28). «Minn. officials: No break in 1989 abduction case». Boston.com. Associated Press. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 15-ին.
  9. Theisen, Scott (2016 թ․ սեպտեմբերի 6). «Timeline of Events in Jacob Wetterling's Abduction». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 15-ին.
  10. 11,0 11,1 Furst, Randy (2015 թ․ հոկտեմբերի 29). «'Person of interest' named in 1989 Jacob Wetterling disappearance». Star Tribune. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  11. 12,0 12,1 «Heinrich to be kept in jail, a 'danger to the community'». KARE-11.(չաշխատող հղում)
  12. «Assault victim hopes break in his case ends Jacob Wetterling mystery». CBS News. 2015 թ․ նոյեմբերի 3.
  13. 14,0 14,1 «Court Documents: Annandale Man, 52, A Suspect In Jacob Wetterling Case». 2015 թ․ հոկտեմբերի 29. Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  14. «Sources: Jacob Wetterling's Remains Have Been Found». KTSP. 2016 թ․ սեպտեմբերի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  15. «Patty Wetterling: "Jacob has been found and our hearts are broken," KARE reports». Northland News Center. 2016 թ․ սեպտեմբերի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  16. «Jacob Wetterling Remains Found After 27 Years, Authorities Confirm». Patch. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  17. «Jacob Wetterling: remains of boy missing for 27 years are found in Minnesota». The Guardian. Associated Press. 2016 թ․ սեպտեմբերի 3. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 4-ին.
  18. Divine, Mary; Horner, Sarah (2016 թ․ սեպտեմբերի 6). «In chilling confession, Jacob Wetterling's fate is finally revealed». St. Paul Pioneer Press. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.
  19. «Heinrich Admits To Kidnapping Wetterling In Federal Court». CBS Local. 2016 թ․ սեպտեմբերի 6. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.
  20. «Danny Heinrich confesses to abducting and killing Jacob Wetterling». Minneapolis Star-Tribune. 2016 թ․ սեպտեմբերի 6. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 6-ին.
  21. «Jacob Wetterling's killer: "I am truly sorry for my evil acts"». CBS News. 2016 թ․ նոյեմբերի 21. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 29-ին.
  22. Divine, Mary, Jacob Wetterling's killer reaches final prison destination. twincities.com (St. Paul Pioneer Press), January 24, 2017.