Պրիշտինայի միջազգային օդանավակայան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
IATA: noneԻԿԱՕ: none
Ամփոփում
Օդանավակայանի տեսակ {{{տեսակ}}}

Ադեմ Յաշերիի անվան Պրիշտինայի միջազգային օդանավակայան (ալբ․՝ Aeroporti Ndërkombëtar i Prishtinës "Adem Jashari"; (IATAPRN, ICAOBKPR)[a], Պրիշտինայից (Կոսովո) 15 կմ (9.3 մղոն) հարավ-արևմուտքում գտնվող միջազգային օդանավակայան։ Օդանավակայանը թռիչքներ ունի մի շարք եվրոպական ուղղություններով։

Օդանավակայանն ամեն տարի ավելի քան 2 միլիոն ուղևոր է փոխադրում[1] և միակ մուտքային պորտն է Կոսովո եկող օդային ուղևորների համար[2]։ Այն անվանվել է Կոսովոյի ազատագրման բանակի հիմնադիր Ադեմ Յաշերիի պատվին, որը 1990-ականների ընթացքում պայքարում էր Հարավսլավիայի Դաշնային Հանրապետության կազմից Կոսովոյի դուրս գալու համար։ Պրիշտինա միջազգային օդանավակայանը Սլովենիայի Adria Airways-ի համար ծառայում է որպես երկրորդային հանգույց[3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1999 թվականի հունիսի 12-ից 26-ը ՆԱՏՕ-ի և Ռուսաստանի (Կոսովոյի ուժեր) միջև Պրիշտինայի օդանավակայում տեղի ունեցած իրադարձությունների արդյունքում ռուսական զորքերը գրավեցին օդանավակայանը։ Բոսնիա և Հերցեգովինայում տեղակայված 200 ռուսական զորքերի կազմավորումն[4] անցավ Կոսովո և գրավեց Կոսովոյի մայրաքաղաք Պրիշտինայի օդանավակայանը։

Ինքնաթիռների կայանատեղին և ուղևորատար տերմինալը վերանորոգվել և ընդլայնվել են 2002 թվականին և կրկին 2009 թվականին։ 2006 թվականի հունիսին Պրիշտինայի միջազգային օդանավակայանն արժանացել է Airports Council International-ի (ACI) «2006 թվականի լավագույն միջազգային օդանավակայան» մրցանակին։ Հաղթող օդանավակայանները ընտրվել են մի շարք ոլորտներում գերազանցության և ձեռքբերումների համար, ներառյալ օդանավակայանի զարգացումը, գործառնությունները, սարքավորումները, անվտանգությունը և ապահովությունը, ինչպես նաև հաճախորդների սպասարկումը[5]։

2008 թվականի նոյեմբերի 12-ին Պրիշտինայի միջազգային օդանավակայանն իր պատմության մեջ առաջին անգամ ունեցավ տարեկան մեկ միլիոն ուղևոր (բացառությամբ ռազմական)։ Օդանավակայանում տեղի է ունեցել հատուկ արարողություն, որտեղ մեկ միլիոներորդ ուղևորը ստացել է ետ վերադարձի անվճար տոմս դեպի օդանավակայանի կողմից սպասարկվող իր ընտրած վայրը[6]։

Սերբիայի և Կոսովոյի միջև ընթացող վեճի պատճառով, դեպի Պրիշտինայի միջազգային օդանավակայան ու Պրիշտինայի օդանավակայանից թռիչքները հարվածվում էին Սերբիայի օդային երթևեկության վերահսկողության կողմից (ATC), մասնավորապես, SMATSA -ի կողմից (Սերբիայի և Չեռնոգորիայի օդային երթևեկության ծառայությունների գործակալություն), թույլ չտալով թռիչքներ սերբական օդային տարածքով[7]։ Սա ի վերջո հանգեցնում է Սերբիայի տարածքը շրջանցող թռիչքային ուղիներով Պրիշտինայի թռիչքներին, որոնք մտնում են Ալբանիայի կամ Մակեդոնիայի օդային տարածք[8]։ Այս վեճը կարող է ընդհանուր առմամբ մինչև 30 րոպե ավելացնել թռիչքի տևողությանը, իսկ քննարկումները այդ վեճի հաղթահարման ուղղությամբ մինչ օրս ձախողվել են։ Լինելով ամենամերձավոր տարածաշրջանում միակ գործառութային օդանավակայանը, ցանկացած դիվերսիա, ի վերջո, կուղղվի Մակեդոնիային, Ալբանիային կամ Բուլղարիային՝ հաշվի առնելով, որ Ջյակովիցայի օդանավակայանը դեռ փակ է։

Վիճակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օդանավակայանի գրանցման սրահը
Ուղևորների և թռիչքների շարժի վիճակագրություն (2004–2019)[9]
Տարի Ուղևորներ Փոփոխություն Օդային թռիչքներ Փոփոխություն
2004 910,797 9.1% 4,716 13.3%
2005 930,346 Green Arrow Up Darker.svg2.1% 4,983 Green Arrow Up Darker.svg5.7%
2006 882,731 decrease5.1% 4,077 decrease18.2%
2007 990,259 Green Arrow Up Darker.svg12.2% 4,316 Green Arrow Up Darker.svg5.9%
2008 1,130,639 Green Arrow Up Darker.svg14.2% 4,928 Green Arrow Up Darker.svg14.2%
2009 1,191,978 Green Arrow Up Darker.svg5.4% 5,709 Green Arrow Up Darker.svg15.9%
2010 1,305,532 Green Arrow Up Darker.svg9.5% 6,143 Green Arrow Up Darker.svg7.6%
2011 1,422,302 Green Arrow Up Darker.svg8.9% 6,738 Green Arrow Up Darker.svg9.7%
2012 1,527,134 Green Arrow Up Darker.svg7.4% 6,947 Green Arrow Up Darker.svg3.1%
2013 1,628,678 Green Arrow Up Darker.svg6.6% 7,305 Green Arrow Up Darker.svg5.2%
2014 1,404,775 decrease13.7% 5,994 decrease17.9%
2015 1,549,198 Green Arrow Up Darker.svg10.3% 6,773 Green Arrow Up Darker.svg13.0%
2016 1,744,202 Green Arrow Up Darker.svg12.6% 7,254 Green Arrow Up Darker.svg7.1%
2017 1,885,136 Green Arrow Up Darker.svg8.0% 7,508 Green Arrow Up Darker.svg3.5%
2018 2,165,749 Green Arrow Up Darker.svg14.7% 8,388 Green Arrow Up Darker.svg11.7%
2019
(1 հունվարի – 30 ապրիլի)
668,229 Green Arrow Up Darker.svg12.1% 1,321 Green Arrow Up Darker.svg17.8%

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Notes[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կաղապար:Notes

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Aeroporti “Adem Jashari” shpërblen udhëtarin e 2 milionët»։ KOHAnet։ Վերցված է դեկտեմբերի 3, 2018 
  2. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ paxstats անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  3. «Slovenian Airline Adria Airways offers tickets to and from Ljubljana and will fly you to your final destination with a smile!»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2018-08-23-ին։ Վերցված է փետրվարի 21, 2017 
  4. «Singer James Blunt 'stopped World War 3'»։ BBC։ նոյեմբերի 14, 2010։ Վերցված է մարտի 20, 2014։ «In an interview with BBC Radio 5Live, to be broadcast later on Sunday, he said: "I was given the direct command to overpower the 200 or so Russians who were there.» 
  5. [1] Archived 9 May 2008 at the Wayback Machine.
  6. «Prishtina airport hits 1 million passengers»։ New Kosova Report։ նոյեմբերի 12, 2008։ Արխիվացված է օրիգինալից հոկտեմբերի 21, 2013-ին։ Վերցված է հունվարի 8, 2014 
  7. «Focus on Kosovo»։ The Controller։ Արխիվացված է օրիգինալից 2021-05-27-ին 
  8. «Focus on Kosovo»։ The Controller։ Արխիվացված է օրիգինալից 2021-05-27-ին 
  9. caa-ks.org - Statistics retrieved 16 February 2017

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]