Պոտենցիալ իրականացման վերացարկում

Պոտենցիալ իրականացման վերացարկում, մաթեմատիկայում և տրամաբանությունում օգտագործվող վերացարկում, որի համաձայն կամայական չափով մեծ (բայց վերջավոր) վերացական կառուցվածքները դիտարկվում են որպես իրացնելի, չնայած դրանք, գուցե, ֆիզիկապես իրացնելի չեն, համապատասխան նյութական միջոցների բացակայության պատճառով։

Պոտենցիալ իրականացման վերացարկումն անհրաժեշտ է, օրինակ, բնական թվի ընդհանուր գաղափարի ըմբռնման համար, որովհետև որոշ բնական թվերի (օրինակ, 101000) որևէ նախապատկեր ֆիզիկական աշխարհում հնարավոր չէ նշել։ Սակայն պոտենցիալ իրականացման վերացարկումը հնարավորություն չի տալիս դիտարկել «բոլոր բնական թվերի բազմությունը» որպես ավարտված առարկա։ Դրանով պոտենցիալ իրականացման վերացարկումը հակադրվում է ակտուալ անվերջության վերացարկմանը։

Մեկնաբանում

Պոտենցիալ իրականացման վերացարկումը երբեմն մեկնաբանվում է որպես անվերջության ըմբռնումներից մեկը՝ «պոտենցիալ անվերջություն», այն սովորաբար դառնում է հիմք ակտուալ անվերջության վերացարկումից հրաժարվող մաթեմատիկական և տրամաբանական տեսությունների համար։ Մինչև այժմ առանց պոտենցիալ իրականացման վերացարկման գաղափարի կիրառման չեն ստեղծվել բավականաչափ լայն մաթեմատիկակն տեսություններ։

Տես նաև

• Անվերջություն մաթեմատիկայում
• Ինտուիցիոնիզմ,
• Կոնստրուկտիվ մաթեմատիկա,
• Կոնստրուկտիվ տրամաբանություն

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 9, էջ 386)։