Պյոտր Կրոպոտկին

Պյոտր Կրոպոտկին; Пётр Кропоткин
Ծնվել է	նոյեմբերի 27 (դեկտեմբերի 9), 1842 Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	փետրվարի 8, 1921 (78 տարեկանում) Դմիտրով, Մոսկվայի մարզ, Խորհրդային Ռուսաստան; բնական մահով
Գերեզման	Նովոդեվիչյան գերեզմանոց
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն; ՌԽՖՍՀ
Մասնագիտություն	աշխարհագրագետ, գրող, ճանապարհորդ հետազոտող, փիլիսոփա, ինքնակենսագիր, լրագրող, տնտեսագետ, անարխիստ, կենդանաբան և քաղաքական գործիչ
Գործունեության ոլորտ	փիլիսոփայություն
Անդամակցություն	Առաջին ինտերնացիոնալ
Ալմա մատեր	Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետ
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն, ռուսերեն և ֆրանսերեն
Երեխա(ներ)	Alexandra Kropotkin?
	Ստորագրություն;
	Peter Kropotkin Վիքիպահեստում

Պյոտր Ալեքսեևիչ Կրոպոտկին (ռուս.՝ Пётр Алексеевич Кропоткин, նոյեմբերի 27 (դեկտեմբերի 9), 1842^[1], Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն^[2] - փետրվարի 8, 1921(1921-02-08)^[3]^[2]^[1]^[4]^[5]^[6]^[7]^[8], Դմիտրով, Մոսկվայի մարզ, Խորհրդային Ռուսաստան^[2]), ռուս մանր բուրժուական հեղափոխական, անարխիզմի տեսաբան, աշխարհագրագետ-երկրաբան։

Անդամակցել է չայկովականների նարոդնիկական կազմակերպությանը, 1874 թվականին բանտարկվել է, երկու տարի անց փախել արտասահման։ Մասնակցել է անարխիստական կազմակերպությունների գործունեությանը։ 1917 թվականին վերադարձել է Ռուսաստան։ Ընդունելով անարխիզմի հիմնադիրների հիմնական սկզբունքները, Կրոպոտկինը, ի տարբերություն Պ. Ժ. Պրուդոնի, կողմնակից էր սոցիալական հեղափոխությանը, որն ըմբռնել էր ոչ որպես տարերային խռովություն, ինչպես Մ. Ա. Բակունինը, այլ ժողովրդի գիտակցական գործունեություն։ Հանդես գալով ընդդեմ հասարակության կենտրոնացված կազմակերպության և ժխտելով պետության անհրաժեշտությունը, ապագա «կոմունիստական» հասարակությունը Կրոպոտկին պատկերացրել է բազմաքանակ ինքնուրույն համայնքների ` կոմունաների միություն։ Նրա անարխիստական իդեալը արտահայտել է մանր արտադրողների շահերը։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ունեցել է պաշտպանողական, շովինիստական կողմնորոշում, որի համար քննադատել է Վլադիմիր Իլյիչ Լենինը։ Կրոպոտկինն ընդունել է Հոկտեմբերյան հեղափոխության պատմական նշանակությունը, բարձր գնահատել սովետների դերը։ 1920 թվականին միջազգային պրոլետարիատին կոչ է արել խոչընդոտել Սովետական Ռուսաստանի դեմ ինտերվենցիան։

Ուսումնասիրել է Հյուսիսային Մանջուրիայի և Սիբիրի առանձին շրջաններ, Ֆինլանդիայի և Շվեդիայի սառցադաշտային նստվածքները։ Մշակել է Արևելյան Սիբիրի լեռնագրական սխեման, զբաղվել Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսի յուրացման հարցերով և տեսականորեն հիմնավորել Ֆրանց Իոսիֆի երկրի գոյությունը։ 1903-04 թթ. Կրոպոտկինն առաջ է քաշել «Եվրասիա մայր ցամաքի չորացման» մասին հիպոթեզը։ Կրոպոտկինի անունով են կոչվում՝ լեռնաշղթա Պատոմի բարձրավանդակում, լեռնաշղթա և հրաբուխ Արևելյան Սայաններում, քաղաք Կրասնոդարի երկրամասում և Իրկուտսկի մարզում և այլն։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 ^2,8 Пирумова Н. М. Кропоткин Пётр Алексеевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1973. — Т. 13 : Конда — Кун. — С. 480–481.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22133580"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Kropotkin, Peter Alexeivich, Prince // The Enciclopædia Britannicа — 12 — London, NYC: 1922. — Vol. XXXI English History to Oyama, Iwao. — P. 688.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q84"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q38178929"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q38222804"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15987490"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2629164"></a>
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 Indiana Philosophy Ontology Project
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6023365"></a>
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 5, էջ 700)։

[_ec402dbff3f41943-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[_42937646a7ad2777-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 ^2,8 Пирумова Н. М. Кропоткин Пётр Алексеевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1973. — Т. 13 : Конда — Кун. — С. 480–481.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22133580"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_f686d4c77ce0fc70-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Kropotkin, Peter Alexeivich, Prince // The Enciclopædia Britannicа — 12 — London, NYC: 1922. — Vol. XXXI English History to Oyama, Iwao. — P. 688.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q84"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q38178929"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q60"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q38222804"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q15987490"></a>

[_40b5f2e7a9460e21-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_d471c47fa428a826-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[_aa6ec27113e4410c-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2629164"></a>

[_0f8eb5f12ce750e0-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 Indiana Philosophy Ontology Project
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q6023365"></a>

[_dd0fbfe2a732520f-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_5e3a2fd0f2d85b6d-9] Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Պյոտր Կրոպոտկին

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Որոնել

Պյոտր Կրոպոտկին Пётр Кропоткин

Ծնվել է	նոյեմբերի 27 (դեկտեմբերի 9), 1842^[1] Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն^[2]
Մահացել է	փետրվարի 8, 1921(1921-02-08)^[3]^[2]^[1]^[4]^[5]^[6]^[7]^[8] (78 տարեկանում) Դմիտրով, Մոսկվայի մարզ, Խորհրդային Ռուսաստան^[2] բնական մահով
Գերեզման	Նովոդեվիչյան գերեզմանոց
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն ՌԽՖՍՀ
Մասնագիտություն	աշխարհագրագետ, գրող, ճանապարհորդ հետազոտող, փիլիսոփա, ինքնակենսագիր, լրագրող, տնտեսագետ, անարխիստ, կենդանաբան և քաղաքական գործիչ
Գործունեության ոլորտ	փիլիսոփայություն
Անդամակցություն	Առաջին ինտերնացիոնալ
Ալմա մատեր	Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետ
Տիրապետում է լեզուներին	անգլերեն, ռուսերեն^[9] և ֆրանսերեն
Երեխա(ներ)	Alexandra Kropotkin?
Ստորագրություն
Peter Kropotkin Վիքիպահեստում