Պիցցա՝ նյույորքյան ձևով

Պիցցա՝ նյույորքյան ձևով
Տեսակ	պիցցայի ոճ
Ենթատեսակ	պիցցա
Առաջացման երկիր	ԱՄՆ
	New York-style pizza Վիքիպահեստում

Նյույորքյան պիցցա կամ Պիցցա` նյույորքյան ձևով (անգլ.՝ New York-style pizza), մեծ կտորներով, բարակ կեղևով պիցցա։ Այս պիցցաները լայն պատառներով հաճախ վաճառվում են ճանապարհներին:։ Նյու Յորքի ոճով պիցցան ունենում է բավական փափուկ կեղև, որի ծայրերը խրթխրթան են, և դրանք ուտելիս հարկավոր է կիսով չափ ծալել։ Այս ոճը ծագել է Նյու Յորքում 1900-ական թվականների սկզբին և այսօր օգտագործվում է Նյու Յորքի, Նյու Ջերսիի և Կոնեկտիկուտի նահանգներում^[1]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամերիկայում առաջին պիցցերիան հիմնադրվել է Նեապոլից ներգաղթած և Նյու Յորքի Փոքր Իտալիա թաղամաս բնակություն հաստատած Ջենարո Լոմբարդին, 1905 թվականին։ 1897 թվականին Լոմբարդին բացել էր մթերային խանութ և դրանից ութ տարի անց Նյու Յորք նահանգում պիցցա վաճառելու արտոնագիր է ստացել^[2]^[3]։ Նրա գործընկեր` Անտոնիո Տոտոննո Պերոն, սկսել է պիցցա պատրաստել, որի մեկ կտորը հինգ ցենտով է վաճառել։ 1924 թվականին Տոտոննոն հեռացել է Լոմբարդիից և Քոնի կղզում բացել իր սեփական պիցցերիան, որն անվանել է «Տոտոննոյի» (անգլ.՝ Totonno`s)^[4]:

Նյու Յորքի առաջին պիցցերիաները օգտագործել են ածուխով տաքացվող աղյուսե վառարաններ, իսկ պիցցայի պատրաստման համար պանրի շերտի վերևից սոուս էին լցնում։ 2010 թվականին Նյու Յորքում գործել է ավելի քան 400 պիցցերիաներ մի քանի հարյուր տեսակի պիցցաներով^[5]։

Բնորոշում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նյու Յորքի ոճով պիցցան ավանդաբար պատրաստվում է ձեռքով։ Այն բաղկացած է բաց գույնի խմորից, տոմատի սոուսից և մոցարելա տեսակի պանրից, իսկ լրացուցիչ լցոնները ավելացվում են պանրի վրայից։ Պիցցաները մեծ են` մոտ 45 սմ տրամագծով, և սովորաբար բաղկացած են 8 կտորից։ Այս մեծ, լայն կտորները հաճախ ուտում են որպես ֆասթֆուդ կամ որպես «փողոցային խորտիկ»։ Այն կարող է նաև ձեթով լցված լինել և պարունակել ամենատարբեր լցոններ։

Նյույորքյան պիցցան իր տարբերակիչ կեղևը ստանում է խմորի համար օգտագործվող ալյուրում գլյուտենի՝ սնձանի (լատին․՝ gluten) բարձր պարունակության շնորհիվ։ Հանքանյութերը, որոնք պարունակվում են նյույորքյան ջրում, նույնպես ավելացվում են խմորի մեջ՝ պիցցային տալով բնորոշ համ^[6]։

Պիցցայի համար տիպիկ համեմունքներ են խնկածաղիկը, քերած պարմեզան պանիրը, սխտորի փոշին և չորացրած չիլի պղպեղի կտորները^[6]։

Տարածաշրջանային տարբերություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նյույորքյան պիցցան առավել տարածված է Նյու Յորքում, Նյու Ջերսիում և Կոնեկտիկուտում՝ հյուսիսարևելյան տարածաշրջանում։ Այս շրջանից բացի շատ պիցցաներ կարելի է բնութագրել որպես նյույորքյան` ներառյալ այնպիսի խոշոր ընկերությունների արտադրանքներ, ինչպիսին է Pizza Hut-ը^[5]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նյույորքյան պիցցան պիցցայանոցում
Նյույորքյան պիցցան տարբեր լցոններով
Նյույորքյան պիցցայի տեսակներ

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ «Пицца нью-йоркского стиля — Карта знаний». kartaslov.ru. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 19-ին.
↑ Otis, Ginger Adams (2010). «New York City 7» (անգլերեն). ISBN 978-1741795912.
↑ «TOROPOMODORO». 2013-2020 VATIKAM (ռուսերեն). 2017 թ․ օգոստոսի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 18-ին.
↑ Swerdloff, Alex (2016 թ․ մարտի 14). «What the Price of a Slice of Pizza Can Tell You About New York». Munchies.vice.com (անգլերեն).
↑ ^5,0 ^5,1 Jackson, Kenneth T.; (et al.) (2010). (անգլ.)
↑ ^6,0 ^6,1 262588213843476. «Открыл собственную пиццерию». Gist (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 19-ին. {{cite web}}: |last= has numeric name (օգնություն)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պիցցա բառապաշար։ Պիցցա պայմանների սահմանումներ|Նյու Յորքի ոճով պիցցա
«Ինչ է New York Style Պիցցա». hy.hiloved.com. Դեւորահ Լեւ Տով.
«Jeff Varasano's NY Pizza Recipe». www.varasanos.com (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 16-ին.
«How to Make New York–Style Pizza at Home». slice.seriouseats.com (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 16-ին. {{cite web}}: Text "The Food Lab" ignored (օգնություն)
«История пиццы: как появился съедобный символ Италии > WowItaly». WowItaly (ռուսերեն). 2018 թ․ ապրիլի 27. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 16-ին.

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Պիցցա՝ նյույորքյան ձևով կատեգորիայում։

[1] «Пицца нью-йоркского стиля — Карта знаний». kartaslov.ru. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 19-ին.

[2] Otis, Ginger Adams (2010). «New York City 7» (անգլերեն). ISBN 978-1741795912.

[3] «TOROPOMODORO». 2013-2020 VATIKAM (ռուսերեն). 2017 թ․ օգոստոսի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 15-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 18-ին.

[4] Swerdloff, Alex (2016 թ․ մարտի 14). «What the Price of a Slice of Pizza Can Tell You About New York». Munchies.vice.com (անգլերեն).

[Encyclopedia_of_NYC-5] 5,0 ^5,1 Jackson, Kenneth T.; (et al.) (2010). (անգլ.)

[Պիցցա-6] 6,0 ^6,1 262588213843476. «Открыл собственную пиццерию». Gist (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 19-ին. {{cite web}}: |last= has numeric name (օգնություն)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]