Պինսկ
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Պինսկ | |||||
| բելառուս․՝ Пінск | |||||
| |||||
.jpg) | |||||
| Երկիր |  Բելառուս | ||||
| Համայնք | Բրեստի մարզ | ||||
| Հիմնադրված է | 1097 թ. | ||||
| Մակերես | 51,48 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 141±1 մետր, 139 մետր | ||||
| Բնակչություն | ▼124 008 մարդ (հունվարի 1, 2025)[1] | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+3 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | +375 165 | ||||
| Փոստային դասիչ | 225700, 225710, 225716 և 225745 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | 1 | ||||
| Պաշտոնական կայք | pinsk.gov.by | ||||
| |||||
Պինսկ (բելառուս․՝ Пі́нск, ռուս.՝ Пи́нск, լեհ.՝ Pińsk, լիտ.՝ Pinskas), նավահանգստային քաղաք Բելառուսում՝ Պոլեսիեի տարածաշրջանում, Պինա գետի ափին, Պրիպյատի հետ նրա միախառնվելու վայրի մերձակայքում, Դնեպր-Բուգ ջրանցքից 29 կիլոմետր հեռավորության վրա։ Մարզային ենթակայության քաղաք է, Պինսկի շրջանի վարչական կենտրոնը։ Համարվում է բելառուսական Պոլեսիե տարածաշրջանի ոչ պաշտոնական մայրաքաղաքը։ Տրանսպորտային հանգույց է, արդյունաբերական, մշակութային, կրոնական կենտրոն։ Ուղղափառ և կաթոլիկ թեմերի աթոռանիստ է, ունի հոգևոր ճեմարան։ Քաղաքում կա նաև հրեական մեծ համայնք (չնայած գերմանացի ֆաշիստների տիրապետության շրջանում՝ 1942 թվականի հոկտեմբերին բազմաթիվ հրեա բնակիչներ քաղաքում հիմնված գետտոյից տեղափոխվել են մահվան ճամբարներ ու ոչնչացվել[2]): Պինսկը Բելառուսի խոշոր բնակավայրերից է. 2018 թվականի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 137.961:
Անվան ծագում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Քաղաքի անվանումը բխում է Պրիպյատի ձախակողմյա վտակ Պինա գետի անվանումից։ Բառարմատը пин-ն է, որը նշանակում է կանգառ, նավամատույց[3]։ Ըստ մեկ այլ վարկածի՝ գետի անվանումը կապված է հնդեվրոպական pinas բառի հետ, որը նշանակում է հաստ, լիքը-լիքը[4]։ Եվս մեկ վարկածի համաձայն՝ Պինա ջրանունը իլլիրիական ծագում ունի և նշանակում է ճահիճ, տիղմ, ցեխ[5][6]։
Աշխարհագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Պինսկը զբաղեցնում է 47,36 կմ² տարածք, որից 1 կմ² անտառներ են, 7,96 կմ² ճահճուտներ, 1,07 կմ² ջրային տարածքներ[7]։
Կլիմա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կլիման չափավոր մայրցամաքային է[8]՝ մեղմ ձմեռներով և չափավոր տաք ամառներով (դա պայմանավորված է Ատլանտյան օվկիանոսից եկող ցիկլոններով)։ Հունվարի միջին ջերմաստիճանը −3,4 °C է, հուլիսինը՝ 19,1 °C: Տեղումների տարեկան միջին քանակությունը մոտավորապես 600 մմ է։ Զրոյից բարձր ջերմաստիճանով օրերի քանակը՝ 253: Տարեկան միջին հաշվով տեղումներ դիտվում են 165 օր[9]։
| Պինսկի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 10 (50) |
16 (61) |
21 (70) |
25 (77) |
30 (86) |
30 (86) |
32 (90) |
31 (88) |
28 (82) |
23 (73) |
14 (57) |
12 (54) |
32 (90) |
| Միջին բարձր °C (°F) | −1 (30) |
−1 (30) |
4 (39) |
11 (52) |
18 (64) |
20 (68) |
22 (72) |
22 (72) |
17 (63) |
11 (52) |
3 (37) |
0 (32) |
10.5 (50.9) |
| Միջին օրական °C (°F) | −5.3 (22.5) |
−4.3 (24.3) |
−0.2 (31.6) |
7.2 (45) |
13.8 (56.8) |
16.9 (62.4) |
18.3 (64.9) |
17.2 (63) |
12.9 (55.2) |
7.1 (44.8) |
1.7 (35.1) |
−2.8 (27) |
6.88 (44.38) |
| Միջին ցածր °C (°F) | −6 (21) |
−6 (21) |
−2 (28) |
3 (37) |
8 (46) |
11 (52) |
12 (54) |
12 (54) |
8 (46) |
3 (37) |
0 (32) |
−3 (27) |
3.3 (37.9) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −30 (−22) |
−24 (−11) |
−23 (−9) |
−10 (14) |
−2 (28) |
2 (36) |
6 (43) |
2 (36) |
−3 (27) |
−11 (12) |
−17 (1) |
−25 (−13) |
−30 (−22) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 34 (1.34) |
32 (1.26) |
33 (1.3) |
44 (1.73) |
57 (2.24) |
74 (2.91) |
85 (3.35) |
69 (2.72) |
53 (2.09) |
49 (1.93) |
45 (1.77) |
42 (1.65) |
617 (24.29) |
| աղբյուր: [10] | |||||||||||||
Քույր քաղաքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կովել, Ուկրաինա
Ալտենա, Գերմանիա
Դոբրիչ, Բուլղարիա
Չենստոխովա, Լեհաստան
Իստրա, Ռուսաստան- Բալախնա, Ռուսաստան
- Պետերբուրգ, Ռուսաստան
- Տագանրոգ, Ռուսաստան
Սան Մաուրո Պասկոլի, Իտալիա
Պատկերասրահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]-
Հին Շուկայի հրապարակը -
Սբ. Ստանիսլավ տաճարը և սբ. Դոմինիկ եկեղեցին -
Սուրբ Կույս Մարիամ տաճարը -
Գորշ եղբայրների վանքը -
Ճիզվիտական կոլեգիումը -
Սբ. Կարլոս Բարամեո եկեղեցին -
Սբ. Բարբարա տաճարը -
Բուտրիմովիչի պալատը
.jpg)
.jpg)
Ժողովրդագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Բնակչության թվաքանակի փոփոխությունները (XVI—XXI դարեր)
 |
|---|
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Dariusz Tarasiuk- Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905–1918, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej|, Lublin, 2007 isbn = 978-83-227-2629-7
- Mordechai Nadav (2008) The Jews of Pinsk, 1506–1880; edited by Mark Jay Mirsky and Moshe Rosman; translated by Moshe Rosman and Faigie Tropper. Stanford, Calif: Stanford University Press,
- (in Belarusian, Russian and English) T. A. Khvagina (2007) Pinsk and its surroundings, Minsk Vysheysha shkola, 978-985-06-1419-3,
- (in Belarusian, Russian and English) T. A. Khvagina (2004) Pinsk: A Fairy Tale of Polessye, Minsk Vysheysha shkola, 985-06-0836-6,
- (in Belarusian, Russian and English) T. A. Khvagina (2005) POLESYE from the Bug to the Ubort, Minsk Vysheysha shkola, 985-06-1153-7.
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Численность населения на 1 января 2025 г. и среднегодовая численность населения за 2024 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа — Belstat, 2025.
- ↑ Best of the memory books, Marcin Wodzinski, Ha-Arec, Books, luty 2009, 28–30.
- ↑ Жучкевич В. А. Краткий топонимический словарь Белоруссии. — Минск: Белорусский государственный университет, 1974. — С. 290.
- ↑ Фасмер М. Этимологический словарь русского языка. В 4 т.. — М.: Прогресс, 1987. — Т. 3. — С. 263.
- ↑ Железняк И. М. Гидронимные параллели Украины и Югославии // Общеславянский лингвистический атлас. Материалы и исследования. 1976. — М.: Наука, 1978. — С. 39—49.
- ↑ Рогалев А. Ф. Географические названия в калейдоскопе времен. — Гомель: Барк, 2011. — С. 171—173. — 256 с.
- ↑ http://www.gki.gov.by/upload/new%20structure/press%20service/GZK_2011.doc%7C(չաշխատող հղում) tytuł = Gosudarstwiennyj ziemielnyj kadastr po sostojaniju na 1 janwaria 2012 g.| data dostępu = 2018-05-30| opublikowany = Państwowy Komitet ds. Nieruchomości Republiki Białorusi|język = ru}}
- ↑ Прокопович Т. М. Атлас географии Беларуси. — Минск: РУП «Белкартография», 2004. — 14 с.
- ↑ Прокопович Т. М. Атлас географии Беларуси. — Минск: РУП «Белкартография», 2004. — 16 с.
- ↑ weatherbase.com—http://www.weatherbase.com/weather/weather.php3?s=91033]. Retrieved 29 November 2017.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Yad Yisroel - Pinsk
- Jewish Community in Pinsk on Virtual Shtetl
- Photos on Radzima.org
- "The city of Pinsk, Belarus" by Tatyana Khvagina and Oleg Babinets Արխիվացված 2018-02-18 Wayback Machine
- Unofficial site of Pinsk Արխիվացված 2018-08-27 Wayback Machine
- "Pinsk", Jewish Encyclopedia
- Images of the Assumption Cathedral
- Image of the Jesuit Collegium
- Virtual Guide to Belarus: Pinsk
- News from Pinsk Արխիվացված 2020-12-05 Wayback Machine
- oficjalna strona miasta (biał) Արխիվացված 2006-02-19 Wayback Machine
- Historia miasta Pińsk (biał)
- Historia Seminarium Duchownego w Pińsku i stare fotografie miasta(չաշխատող հղում)
- 84 Pułk Strzelców Poleskich
- Otwarty Przewodnik Krajoznawczy Արխիվացված 2010-11-28 Wayback Machine
- Otwarty Przewodnik Krajoznawczy(չաշխատող հղում)
- Otwarty Przewodnik Krajoznawczy(չաշխատող հղում)
- Radzima.org – foto zabytków
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պինսկ» հոդվածին։ |
| ||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 9, էջ 299)։ 
|