Պիեռ Տեյար դը Շարդեն
-
Այս հոդվածը Պիեռ Տեյար դը Շարդենի մասին է։ Այլ գործածությունների համար այցելեք Շարդեն (այլ կիրառումներ)։
 Pierre Teilhard de Chardin |
|
|---|---|
|
|
| Ծնվել է | մայիսի 1, 1881[1][2] Սարգենատ ամրոց |
| Մահացել է | ապրիլի 10, 1955 (73 տարեկանում) Նյու Յորք[3] |
| Քաղաքացիություն | Ֆրանսիա |
| Դավանանք | Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի |
| Մասնագիտություն | աստվածաբան, հնէաբան, հնագետ, նախապատմության ուսումնասիրող, փիլիսոփա, գրող, մարդաբան և paleoanthropologist |
| Անդամակցություն | Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա |
| Ալմա մատեր | Փարիզի համալսարան և Վիլլանովա համալսարան |
| Տիրապետում է լեզուներին | ֆրանսերեն[4] |
| Պարգևներ | Պատվավոր լեգիոնի շքանշանի սպա |
| Teilhard de Chardin Վիքիպահեստում | |
Պիեռ Տեյար դը Շարդեն (ֆր.՝ Pierre Teilhard de Chardin, 1881, մայիսի 1 - 1955, ապրիլի 10), ֆրանսիացի նշանավոր փիլիսոփա, աստվածաբան, բնագետ։
Ծնվել է Ֆրանսիայի Օվեռն գավառում։ Տեյարը կրթվել է ճիզվիտական ուսումնական հաստատություններում, որոնք աչքի են ընկել ուսուցանվող գիտակարգերի լայն ցանկով։ 1899-ին դառնում է Հիսուսյան ուխտի անդամ, 1901-ին՝ քահանա, 1920-25-ին՝ դասավանդում է Փարիզի կաթոլիկական համալսարանում։
Կյանքի օրոք նա ավելի մեծ միջազգային ճանաչում է ձեռք բերում որպես բնագետ, քան աստվածաբան։ Նա իր ժամանակի հեղինակավոր մարդաբան-հնէաբաններից էր, սինանթրոպի բրածոյի հայտնաբերողներից մեկը, ընդ որում առաջինն էր հասկացել այդ հայտնագործության ողջ կարևորությունը գիտության համար. հայտնագործություն, որի շնորհիվ վերականգնվում էր մարդանման կապկի և մարդու հնագույն տեսակի միջև պակասող կենսաբանական օղակը։
Նախապես Տեյարի փիլիսոփայության և կրոնի բնագավառի գաղափարները տարածում չգտան, քանի որ եկեղեցական ղեկավարությունը նրան հետապնդում էր «կրոնական այլախոհության» համար։ Նրան արգելեցին դասավանդել, ինչպես և հրատարակել փիլիսոփայական և աստվածաբանական բնույթ ունեցող երկեր, նա փաստորեն վտարվեց հայրենիքից։ 20 տարուց ավելի նա անցկացրեց Չինաստանում, հնէաբանական հետազոտություններ կատարեց բոլոր մայրցամաքներում։
Միայն 1950-ին 70-ամյա Տեյարին ընտրեցին Փարիզի Գիտությունների ակադեմիայի անդամ։
Ֆրանսիայից երկրորդ անգամ վտարվելուց հետո նա բնակություն հաստատեց ԱՄՆ-ում (Նյու Յորքում), որտեղ էլ մահացավ 1955-ին։ Նրա գլխավոր աշխատությունը՝ «Մարդու ֆենոմենը» լույս տեսավ ետմահու նույն թվականին։[5],
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Record #118621165 // Gemeinsame Normdatei Ստուգված է ապրիլի 27-ին 2014:
- ↑ data.bnf.fr Ստուգված է հոկտեմբերի 10-ին 2015:
- ↑ Record #118621165 // Gemeinsame Normdatei Ստուգված է դեկտեմբերի 31-ին 2014:
- ↑ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11926160v Ստուգված է հոկտեմբերի 10-ին 2015:
- ↑ Պիեռ Տեյար դը Շարդեն (1998). Մարդու ֆենոմենը. Երևան: Սարգիս Խաչենց. էջ V-VI.
|
||||||||||
