Պիգմալիոն (հին հունարեն՝ Πυγμαλίων), հունական առասպելական քանդակագործ, ով փղոսկրից ստեղծել էր ներեուհի Գալատեայի արձանը։ Առասպելը վկայում է, որ քանդակագործը սիրահարվել էր իր իսկ քանդակած արձանին[1]։
Պիգմալիոնը քանդակագործ էր Կրետե կղզուց, ով եղել է Պոսեյդոնի որդի Բելոսի և Անքինոյայի որդին։ Նա փղոսկրից քանդակել էր Գալատեայի արձանը և սիրահարվել վերջինիս։ Առասպելը պատմում է, որ Պիգմալիոնը արձանին նվերներ էր տալիս, հագցնում թանկարժեք հագուստներ, սակայն արձանը շարունակում էր մնալ արձան, իսկ սերը՝ անփոխադարձ։ Ափրոդիտեին նվիրված տոնակատարության ժամանակ, Պիգմալիոնը դիմում է սիրո աստվածուհուն՝ խնդրելով նրան ուղարկել այնպիսի մի գեղեցիկ կին, ինչպիսին իր կերտած արձանն էր։ Քանդակագործը չհամարձակվեց խնդրել աստվածուհուն՝ կենդանացնելու արձանը։ Ափրոդիտեն տեսնելով քանդակագործի տանջանքները՝ կենդանացրեց արձանը, ով դարձավ Պիգմալիոնի կինը[2]։ Այս առասպելը, հավանաբար, Նեանֆի գրականության մեջ է մտել Կիզիկայից[3]։ Պիգմալիոնային ոսկե ձիթապտուղը պահպանվել է Գադիրում[4]։
Տարբերակներից մեկի համաձայն՝ Պիգմալիոնն այդ կնոջից ունեցել է 2 որդի՝ Պաֆոսն ու Կինիրոսը և մեկ դուստր՝ Մետարմային[5][6]։Պուբլիուս Օվիդիուս Նասոյի փոխանցմամբ՝ Կինիրոսը եղել է Պաֆոսի որդին։ Տարբերակներից մեկի համաձայն էլ՝ Պաֆոսը ոչ թե Պիգմալիոնի որդին է, այլ՝ դուստրը։
Անտիկ աղբյուրներում Պիգմալիոնի կնոջ անունը չի հիշատակվում։ Ժան-Ժակ Ռուսոն իր «Պիգմալիոն» աշխատության մեջ (1762 թվական) նրան անվանել է Գալատեա։ Այդ անունն է կրել առասպելական ներեուհիներից մեկը։ Անվանումը բազմիցս հիշատակվել է 18-րդ դարի հովվերգական աշխատություններում[7]։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 9, էջ 289)։