Պիգմալիոն

Պիգմալիոն;
Տեսակ	Հին հունական դիցաբանության կերպար
Դիցաբանություն	Հունական դիցաբանություն
Սեռ	արական
Քույր/Եղբայր	Ֆրասիուս
Ամուսին	Գալատեա
Զավակներ	Պաֆոս և Մետարմա
	Pygmalion and Galatea Վիքիպահեստում

Պիգմալիոն (հին հունարեն՝ Πυγμαλίων), հունական առասպելական քանդակագործ, ով փղոսկրից ստեղծել էր ներեուհի Գալատեայի արձանը։ Առասպելը վկայում է, որ քանդակագործը սիրահարվել էր իր իսկ քանդակած արձանին^[1]։

Առասպել

Պիգմալիոնը քանդակագործ էր Կրետե կղզուց, ով եղել է Պոսեյդոնի որդի Բելոսի և Անքինոյայի որդին։ Նա փղոսկրից քանդակել էր Գալատեայի արձանը և սիրահարվել վերջինիս։ Առասպելը պատմում է, որ Պիգմալիոնը արձանին նվերներ էր տալիս, հագցնում թանկարժեք հագուստներ, սակայն արձանը շարունակում էր մնալ արձան, իսկ սերը՝ անփոխադարձ։ Ափրոդիտեին նվիրված տոնակատարության ժամանակ, Պիգմալիոնը դիմում է սիրո աստվածուհուն՝ խնդրելով նրան ուղարկել այնպիսի մի գեղեցիկ կին, ինչպիսին իր կերտած արձանն էր։ Քանդակագործը չհամարձակվեց խնդրել աստվածուհուն՝ կենդանացնելու արձանը։ Ափրոդիտեն տեսնելով քանդակագործի տանջանքները՝ կենդանացրեց արձանը, ով դարձավ Պիգմալիոնի կինը^[2]։ Այս առասպելը, հավանաբար, Նեանֆի գրականության մեջ է մտել Կիզիկայից^[3]։ Պիգմալիոնային ոսկե ձիթապտուղը պահպանվել է Գադիրում^[4]։

Տարբերակներից մեկի համաձայն՝ Պիգմալիոնն այդ կնոջից ունեցել է 2 որդի՝ Պաֆոսն ու Կինիրոսը և մեկ դուստր՝ Մետարմային^[5]^[6]։Պուբլիուս Օվիդիուս Նասոյի փոխանցմամբ՝ Կինիրոսը եղել է Պաֆոսի որդին։ Տարբերակներից մեկի համաձայն էլ՝ Պաֆոսը ոչ թե Պիգմալիոնի որդին է, այլ՝ դուստրը։

Անտիկ աղբյուրներում Պիգմալիոնի կնոջ անունը չի հիշատակվում։ Ժան-Ժակ Ռուսոն իր «Պիգմալիոն» աշխատության մեջ (1762 թվական) նրան անվանել է Գալատեա։ Այդ անունն է կրել առասպելական ներեուհիներից մեկը։ Անվանումը բազմիցս հիշատակվել է 18-րդ դարի հովվերգական աշխատություններում^[7]։

Տես նաև

Ծանոթագրություններ

↑ Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.2. С.312, Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. М., 2001. В 3 т. Т.3. С.179
↑ См. Нонн. Деяния Диониса XXXII 212. Климент. Протрептик 57, 3 (ссылка на Филостефана).
↑ Торшилов, Дмитрий Олегович Античная мифография. — СПб, 1999. — С. 84.
↑ Филострат. Жизнь Аполлония Тианского V 5.
↑ Овидий. Метаморфозы X 243—299
↑ Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 14, 3.
↑ Meyer Reinhold, «The Naming of Pygmalion’s Animated Statue» The Classical Journal 66.4 (1971), pp. 316—319.

Արտաքին հղումներ

«Պատկերասրահ». Արխիվացված է օրիգինալից 2004 թ․ մարտի 24-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 23-ին.(գերմ.)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պիգմալիոն» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 9, էջ 289)։

[1] Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.2. С.312, Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. М., 2001. В 3 т. Т.3. С.179

[2] См. Нонн. Деяния Диониса XXXII 212. Климент. Протрептик 57, 3 (ссылка на Филостефана).

[3] Торшилов, Дмитрий Олегович Античная мифография. — СПб, 1999. — С. 84.

[4] Филострат. Жизнь Аполлония Тианского V 5.

[5] Овидий. Метаморфозы X 243—299

[6] Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 14, 3.

[7] Meyer Reinhold, «The Naming of Pygmalion’s Animated Statue» The Classical Journal 66.4 (1971), pp. 316—319.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]