Պետար Կոչիչ

Պետար Կոչիչ; սերբ.՝ Петар Кочић
Ծնվել է	հունիսի 29, 1877
Ծննդավայր	Stričići, Bosnia Vilayet, Օսմանյան կայսրություն
Վախճանվել է	օգոստոսի 27, 1916 (39 տարեկան)
Վախճանի վայր	Բելգրադ, Austro-Hungarian occupation of Serbia, Ավստրո-Հունգարիա
Գերեզման	Բելգրադի նոր գերեզմանատուն
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, լրագրող, վիպասան և քաղաքական գործիչ
Լեզու	սերբերեն
Քաղաքացիություն	Ավստրո-Հունգարիա և Օսմանյան կայսրություն
Կրթություն	Վիեննայի համալսարան
	Petar Kočić Վիքիպահեստում

Պետար Կոչիչ (սերբ.՝ Петар Кочић, հունիսի 29, 1877(1877-06-29)^[1]^[2], Stričići, Bosnia Vilayet, Օսմանյան կայսրություն^[3] - օգոստոսի 27, 1916(1916-08-27)^[1]^[2], Բելգրադ, Austro-Hungarian occupation of Serbia, Ավստրո-Հունգարիա^[3]), սերբ և բոսնիացի գրող, դրամատուրգ, նովելագիր, երգիծաբան, հասարակական գործիչ։ 20-րդ դարասկզբի սերբական գրականության ականավոր ներկայացուցիչներից է։

Կենսագրություն

Սլավոնագիտություն է ուսումնասիրել Վիեննայի համալսարանում։ Դասավանդել է Սկոպյեի դպրոցում։ Ապրել է Սարաևոյում, իսկ կյանքի վերջին տարիներին` Բելգրադում։

Արմատական ակտիվ քաղաքական գործիչ է եղել։ Իր բողոքն է արտահայտել իր հայրենիքի բռնազավթման դեմ ավստրո-հունգարական իշխանությունների կողմից, ինչպես նաև Բոսնիայի ու Հերցեգովինայի անեքսիայի դեմ։ Արմատական հայացքների պատճառով երկու անգամ` 1907 և 1909 թվականներին, հետապնդվել է ավստրո-հունգարական իշխանությունների կողմից, ենթարկվել ձերբակալությունների։ 1910 թվականին ընտրվել է բոսնիական խորհրդարանի պատգամավոր։

Թաղված է Բելգրադի Նոր գերեզմանոցում։

Ստեղծագործություն

Սերբական գրականության մեջ մտել է որպես ականավոր նովելագիր ու երգիծաբան։ Պատմվածքների ժողովածուներն են «Լեռներից ու նախալեռներից» (1902-1905), «Հառաչանքներ Զմիյայնայից» (1910)։ Կոչիչի գրչին են պատկանում «Փորսուղը դատարանի առաջ» (1904) երգիծական պիեսը, «Ճակատագիր» (1912) երգիծական պատմվածքը։

Կոչիչի ստեղծագործությունը նվիրված է բոսնական գյուղացիների ողբերգական ճակատագրին, ովքեր տանջվում են թուրքական լծի տակ, տեղի ֆեոդալների ու ավստրո-հունգարական իշխանությունների ճնշումից։

Իր չափածո ու դրամատիկ ստեղծագործություններում նա ներկայացրել է տարբեր կերպարների կյանքն ու ճակատագիրը, ժողովրդական խոսքի գեղեցկությունը։ Գրողը ծաղրով ու ռեալիստորեն է ներկայացրել Ավստրո-Հունգարիայի կառավարման սոցիալական ծանր հետևանքները։

Կոչիչի գլուխգործոցը «Փորսուղը դատարանի առաջ» (1904) («Jazavac pred sudom») երգիծական պիեսն է, որը երկար ժամանակ եղել է բեմում` մեծ հաջողություն վայելելով հանդիսատեսի շրջանում։

Ճանաչում

Պետար Կոչիչի կյանքն ու գործունեությունը մեծ հարգանք է վայելում իր հայրենիքում։

Սերբիայի, Բոսնիայի ու Հերցեգովինայի մի քանի քաղաքներում կան հուշարձաններ նրա պատվին։
Գրողի պատկերն առկա է Սերբիայի Հանրապետության դրամական միավորի` դինարի 1993 թվականի թղթադրամներին և Բոսնիայի ու Հերցեգովինայի փոխարկելի մարկերին (1998)։
Հարավսլավիայի փոստը 1997 թվականին թողարկել է նամականիշ` նվիրված գրողի ծննդյան 100-ամյակին։
Սահմանված են «Կոչիչի գրիչ» (Кочићево перо) և «Կոչիչի գիրք» (Кочићева књига) մրցանակները։
1980-1999 թվականներինՍերբիայի Հանրապետության Ժողովրդական ու համալսարանական գրադարանը կրել է Պետեր Կոչիչի անունը։

Ստեղծագործությունների հատընտիր

Сабрана дjeла, в 3 томах, 1967.

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Кочич Петар // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

Արտաքին հղումներ

Петар Кочић Արխիվացված 2014-10-11 Wayback Machine(սերբ.)

[_de9194f61a1035b9-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_937337131f2bf94e-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_ead779cd7aaa3fa3-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Кочич Петар // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[1]

[2]

[3]