Պարաթետիս

Պարաթետիս, հին օվկիանոս (ծով), տարածված «Փարիզից մինչև Ալթայ»^[1], կայնոզոյի դարաշրջանում։ Թետիսից առանձված է Ալպյան լեռմաշղթայով, Կարպատներով, Տավրուսով, Կովկասով։ Սև, Կասպից և Արալի ծովերը հանդիսանում են Պարաթետիսի մի մասը։ Այդ օվկիանոսը նաև միացնում է իր մեջ Պանոնյան ծովը, ժամանակակից Հունգարիայի տարածքում։ Հին ժամանակներին Պարաթետիսը կապված էր միջերգրական ծովի և Հնդկական օվկիանոսի հետ։

«Պարաթետիս» եզրույթը (տերմին) ներմուծել է ռուսական երկրաբան Վլադիմեր Լասկարեվի կողմից 1924 թվականին։

Երկրաբանական պատմություն

Կազմավորվել է 34 մլն տարի առաջ։ 25 մլն տարի առաջ Պարաթետիսը նշվել է ինչպես Մայկոպի ծով, որը տարածված է «Ֆրանսիայից մինչև Արալյան ծով»

14-10 մլն տարի առաջ (միոցեն) Պարաթետիսը փակվեց և դարձավ մեկուսացված Սարամատյան ծով (Ավստրիայից մինչև Թուրքմենիա)^[2]։

Անհետացել է 5 մլն տարի առաջ։

Կենդանական աշխարհ

Մինչև 10-5 մլն տարի առաջ արևելյան մասի Պարաթետիսը, հանդիպում էին բեղավոր կետեր՝ ցետոտերներ (Cetotherium), իրենց բնածոների մնացորդները հայտնաբերվել են մասնավորապես ՈՒկրանիայի հարավում, Ղրիմում (Կերչ)^[3] և հյուսիսային Կովկասում և նախակովկասյան (Ստավրապոլյան երկրամաս, Կրասնադարյան երկրամաս (Մայկոպ))^[4]։

Ծանոթագրություն

↑ А правда, что Адыгея находится на дне древнего моря?
↑ Краткая история Каспийского бассейна
↑ Gol’din P., Startsev D., Krakhmalnaya T. The anatomy of the Late Miocene baleen whale Cetotherium riabinini from Ukraine // Acta Palaeontologica Polonica. — 2014. — Т. 59. — № 4. — P. 795—814.
↑ Tarasenko K. K., Lopatin A. V. New baleen whale genera (Cetacea, Mammalia) from the Miocene of the Northern Caucasus and Ciscaucasia: 2. Vampalus gen. nov. from the Middle–Late Miocene of Chechnya and Krasnodar Region // Paleontological Journal. — 2012. — Vol. 46. — № 6. — P. 620–629. — doi:10.1134/S003103011206010X

Արտաքին հղումներ

[1] А правда, что Адыгея находится на дне древнего моря?

[2] Краткая история Каспийского бассейна

[goldin-3] Gol’din P., Startsev D., Krakhmalnaya T. The anatomy of the Late Miocene baleen whale Cetotherium riabinini from Ukraine // Acta Palaeontologica Polonica. — 2014. — Т. 59. — № 4. — P. 795—814.

[tarasenko-4] Tarasenko K. K., Lopatin A. V. New baleen whale genera (Cetacea, Mammalia) from the Miocene of the Northern Caucasus and Ciscaucasia: 2. Vampalus gen. nov. from the Middle–Late Miocene of Chechnya and Krasnodar Region // Paleontological Journal. — 2012. — Vol. 46. — № 6. — P. 620–629. — doi:10.1134/S003103011206010X

[1]

[2]

[3]

[4]