Պատմական աջեր
| Պատմական աջեր իտալ.՝ Destra | |
|---|---|
| Տեսակ | parliamentary group? և քաղաքական ֆրակցիա |
| Երկիր | _crowned.svg){kind=small} Իտալիայի թագավորություն և  Սարդինիայի թագավորություն |
| Առաջնորդ | Կամիլլո Բենսո Կավուր, Բետտինո Ռիկասոլի, Մարկո Մինգետի, Անտոնիո Ստարաբբա և Սիդնեյ Սոնինո |
| Հիմնադիր | Կամիլլո Բենսո Կավուր |
| Հիմնադրված | 1849 |
| Լուծարված | 1912 |
| Գաղափարախոսություն | classical liberalism?, լիբերալ պահպանողականություն, ազատականություն և պահպանողականություն |
| Քաղաքական հայացք | աջակենտրոն |
| Շտաբ | Հռոմ, Իտալիա |
| Հաջորդ | Liberal Union? |
«Աջեր» (իտալ.՝ Destra), «Պատմական աջեր» (իտալ.՝ Destra storica), լիբերալ պահպանողական[1] կուսակցություն, որը գործել է Իտալիայի թագավորությունում 1849 թվականից մինչև 1922 թվականը։ Անվանվել է նաև կոնստիտուցիոնալիստներ։ Հետագայում միացել է Իտալիայի լիբերալական կուսակցությանը, պատմական հետազոտություններու ստացել է «Պատմական աջեր» անվանումով, 20-րդ դարում ստեղծված աջ շարժմանը և համանունուն կուսակցության անվանումներից տարանջատելու համար[2]։
Հիմնադրվել է 1849 թվականին Կամիլլո Բենսո Կավուրի կողմից[3], ով հետո դարձավ Սարդինիայի թագավորության պրիմիեր մինիստր։ 1850 թվականին Կավուրը նշանակվեց հողագործության և առևտրի նախարար, և նրա ջանքերի շնորհիվ պայմանագրեր կնքվեցին Ֆրանսիայի, Անգլիայի և Բելգիայի հետ, որոնք հիմնված էին ազատ առևտրի հիմքի վրա։
«Պատմական ձախեր» կուսակցության հետ Իտալիայի 19-րդ դարի և 20-րդ դարի սկզբի ամենամեծ կուսակցություններն էին[4][5] :
1861 թվականից մինչև 1874 թվականը «Աջերի» կուսակցությունն էր ստանում դեպուտատների պալատի ընտրություններում ձայների մեծամասնություն։ 1870 -ական թթ. կեսից արդեն «Ձախերի» կուսակցությունը սկսեց ստանալ առավելություն և մինչև 1900 թվականը «Աջերը» ընտրությունների արդյունքում մշտապես զբաղեցնում էին 2-րդ տեղը պառլամենտում[2]
Չնայած տարաձայնություններին, երբեմն այնպես է ստացվել որ այդ կուսակցությունները համատեղ են ձևավորել կառավարություն։
1904 թվականին պառլամենտում երկրորդ կուսակցությունը դարձավ Սոցիալիստականը, իսկ 1909 թվականին «Աջերը» գրավեցին 4-րդ տեղը, 3-րդ տեղում հայտնվեց Ռադիկալ կուսակցությունը։ Ի վերջո նրանք կոալիցիա կազմեցի «Ձախերի» հետ, իսկ արդեն 1922 թվականին դրանք վերջնականապես միացան իրար ձևավորելով Իտալիայի լիբերալիստական կուսակցություն։
Ընտրությունների արդյունքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
բաց կապույտ գույնով նշված են այն տարիներ են, երբ «Աջերը» դեպուտատների պալատի ընտրություններում ստացած մանդատներով առաջին տեղն են եղել
| տարի | ցանկ | ձայներ | % | տեղեր | փոփոխություն |
|---|---|---|---|---|---|
| 1861 | «Աջեր» |
— | 46,1 | 342 | — |
| 1865 | «Աջեր» | — | 34,5 | 183 |  161
|
| 1867 | «Աջեր» | — | 35,7 | 200 | ▲17 |
| 1870 | «Աջեր» | — | 37,2 | 211 | ▲11 |
| 1874 | «Աջեր» | — | 33,3 | 276 | ▲65 |
| 1876 | Ընդդիմություն | — | 12,4 | 94 | 182
|
| 1880 | Ընդդիմություն | — | 20,7 | 177 | ▲83 |
| 1882 | Ընդդիմություն | — | 19,8 | 147 | 30
|
| 1886 | Ընդդիմություն | — | 22,5 | 145 | 2
|
| 1890 | Ընդդիմություն | — | 6,9 | 48 | 97
|
| 1892 | Ընդդիմություն | — | 11,5 | 93 | ▲45 |
| 1895 | Կոնստիտուցիոնալիստներ | — | 20,47 | 104 | ▲11 |
| 1897 | Կոնստիտուցիոնալիստներ | — | 19,49 | 99 | 5
|
| 1900 | Կոնստիտուցիոնալիստներ | — | 22,83 | 116 | ▲17 |
| 1904 | Կոնստիտուցիոնալիստներ | — | 14,96 | 76 | 40
|
| 1909 | Կոնստիտուցիոնալիստներ | — | 10,8 | 60 | 16
|
| 1913 | Լիբերալներ | — | 51,0 | 260 | |
| 1919 | Լիբերալներ | 490 384 | 8,6 | 41 | |
| 1921 | Լիբերալներ | 470 605 | 7,1 | 43 | ▲2 |
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Voce in Dizionario Storico Treccani
- ↑ 2,0 2,1 Donovan, Mark; Newell, James L. (2008). «Centrism in Italian politics». Modern Italy. 13 (4): 381–397. doi:10.1080/13532940802367554.
- ↑ Romeo, Vita di Cavour, Bari, 2004, p. 213.
- ↑ Herb, Guntram H.; Kaplan, David H. (2008 թ․ մայիսի 22). Nations and Nationalism: A Global Historical Overview [4 volumes]. ABC-CLIO. ISBN 9781851099085.
- ↑ Pirett (October 1999). Una voce per l'Opposizione Costituzionale di Sua Maestà: Alle origini del "Giornale d'Italia" (Italian). Contemporanea. էջեր 699–712.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)