Պաուլա Դեհմել

Պաուլա Դեհմել; գերմ.՝ Paula Dehmel
Ծնվել է	դեկտեմբերի 31, 1862 կամ հոկտեմբերի 31, 1862
Ծննդավայր	Բեռլին, Գերմանական միություն
Մահացել է	հուլիսի 9, 1918 (55 տարեկան)
Մահվան վայր	Steglitz, Շտեգլից Ցելենդորֆ, Բեռլին, Գերմանական կայսրություն
Քաղաքացիություն	Գերմանական կայսրություն
Մասնագիտություն	գրող
Ամուսին	Ռիխարդ Դեմել
Ծնողներ	հայր՝ Julius Oppenheimer?
Երեխաներ	Heinrich Dehmel? և Vera Tügel?
	Paula Dehmel Վիքիպահեստում

Պաուլա Դեհմել (անգլ.՝ Paula Dehmel, դեկտեմբերի 31, 1862(1862-12-31)^[1] կամ հոկտեմբերի 31, 1862(1862-10-31)^[2], Բեռլին, Գերմանական միություն^[3] - հուլիսի 9, 1918(1918-07-09)^[2]^[4], Steglitz, Շտեգլից Ցելենդորֆ, Բեռլին, Գերմանական կայսրություն), գերմանացի մանկագիր։ Նա գրել է բանաստեղծություններ, հեքիաթներ և պատմվածքներ։

Պաուլան տնտեսագետ Ֆրանց Օպենհայմերի քույրն է և 1889-1898 թվականներին ամուսնացած է եղել բանաստեղծ Ռիխարդ Դեհմելի հետ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պաուլան ծնվել է որպես Բեռլինի հրեական բարեփոխումների համայնքի տաճարի քարոզիչ և ուսուցիչ Յուլիուս Օպենհայմերի դուստր։ Նրա եղբայրներն էին Ֆրանց Օպենհայմերը (1864-1943)՝ հետագայում հայտնի տնտեսագեր^[5], և Կարլ Օպենհայմերը (1871-1941)՝ հետագայում հայտնի կենսաքիմիկոս^[6]։

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1886 թվականին նա, իր երեք տարեկան կրտսեր եղբոր՝ Ֆրանցի միջոցով, ծանոթացել է Ռիխարդ Դեհմելի հետ։ Նրանք ամուսնացել են 1889 թվականի մայիսի 4-ին։ Պաուլան և Ռիխարդը համատեղ կյանքում ունեցել են մեկ որդի և երկու դուստր՝ Վերադետտան (* 1890), Հայնց Պետերը (Հայնրիխ) (* 1891)՝ հետագայում դարձել է բժիշկ և գրքերի հեղինակ, ինչպես նաև Լիզելոտը (* 1897):

1892 թվականի օգոստոսին Ռիխարդը սիրահարվել է Պաուլայի ընկերուհու՝ բանաստեղծ և թարգմանիչ Պաուլա Հեդվիգ Լախմանին, որը, սակայն, հրաժարվել է Ռիխարդի առաջարկած «եռակողմ հարաբերություններից»։ 1895 թվականին Ռիխարդը ծանոթացել է Իդա Աուերբախին, որը հետագայում դառնալու էր նրա երկրորդ կինը։ 1898 թվականի կեսերից մինչև 1899 թվականի ապրիլ Պաուլան, Իդան և Ռիխարդը ապրել են Պանկով քաղաքում, ներկայիս Պարկշտրասե քաղաքում, երեքով ամուսնության մեջ։ Իդան ապրում էր հարևան տանը^[7]։ Ի վերջո Պաուլան բաժանվել է Ռիխարդից և համաձայնվել ամուսնալուծվել 1900 թվականին։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պաուլա Դեհմելը շարունակել է ապրել Բեռլինում իր երեք երեխաների հետ։ Նա համագործակցել է Էլզա Լասկեր-Շյուլերի, Օտտո Յուլիուս Բիրբաումի, Առնո Հոլցի և Յոհաննես Շլաֆի հետ։

Գրել է մանկական բանաստեղծություններ, հեքիաթներ և պատմավածքներ։ 1915 - 1917 թվականներին եղել է «Մեիդինգերի մանկական օրացույցը» (Meidingers Kinder-Kalender ) պարբերականի խմբագիրը, որտեղ հայտնի գրողների ստեղծագործությունների թվում տպագրվել են նաև նրա ստեղծագործությունները^[8]։

Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մահացել է 1918 թվականի հուլիսի 8 Բեռլին-Շտեգլիցում^[9]։

Գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամուսնալուծությունից հետո էլ Պաուլան շարունակել է համագործակցել է Ռիխարդի հետ՝ ստեղծելով մանկական բարձրորակ գրքեր^[10]։

«Ռիչարդ Դեհմելի հետ» (1900)
«Ռումպուպել» (1903)
«Գեղատեսիլ մարգագետնում» (1912)
«Սիրելի բույնը» (1919, հրապարակել է Ռիխարդ Դեհմելը) և այլն^[11]։

Պաուլա Դեմելի եղբայրը, որը նաև Ռիխարդի ընկերն էր հետագայում հայտնի տնտեսագետ Ֆրանց Օպենհայմերն է։ Նա իր հուշագրություններում գրել է քրոջ մասին^[12]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 MusicBrainz — MetaBrainz Foundation, 2000.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #116054522 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
↑ «Franz Oppenheimer :: Liberaler Sozialismus». www.franz-oppenheimer.de. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
↑ Biographie, Deutsche. «Oppenheimer, Carl - Deutsche Biographie». www.deutsche-biographie.de (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
↑ Wegner, Matthias (2002). Aber die Liebe der Lebenstraum der Ida Dehmel (1. Aufl ed.). München. ISBN 978-3-548-60215-8. OCLC 76372628.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
↑ «Meidingers Kinder-Kalender für das Jahr 1920. 23. Jahrgang. Meidinger. - Kinderk». eBay (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
↑ «Paula Dehmel - Die Gedichte». zgedichte.de (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
↑ «Dehmel, Paula». www.projekt-gutenberg.org. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
↑ «Katalog der Deutschen Nationalbibliothek». portal.dnb.de (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
↑ «Zeitgenossen – Paula Dehmel». www.richard-dehmel.de. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Lexikon deutsch-jüdischer Autoren. Renate Heuer, Andrea Boelke-Fabian, Jürgen Eglinsky, Gudrun Jäger, Rashmi Arora, Abdelhaq El Mesmoudi. München: Saur. 1992-©2013. էջեր 344–348. ISBN 978-3-598-22680-9. OCLC 27728044.{{cite book}}: CS1 սպաս․ այլ (link)
Stark, Roland (2004). Die Dehmels und das Kinderbuch. Nordhausen. ISBN 978-3-86945-278-4. OCLC 891082498.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Katalog der Deutschen Nationalbibliothek (գերմաներեն).
Deutsches Lied - Komponisten & Dichter.
Dehmel, Paula.
Zeitgenossen – Paula Dehmel. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պաուլա Դեհմել» հոդվածին։

[_7ab565ebf2edc363-1] 1,0 ^1,1 MusicBrainz — MetaBrainz Foundation, 2000.

[_9bd6d014f6259cd8-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_96e3c4e5fb0f52d1-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #116054522 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_90e1a779f68d2421-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)

[5] «Franz Oppenheimer :: Liberaler Sozialismus». www.franz-oppenheimer.de. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.

[6] Biographie, Deutsche. «Oppenheimer, Carl - Deutsche Biographie». www.deutsche-biographie.de (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.

[7] Wegner, Matthias (2002). Aber die Liebe der Lebenstraum der Ida Dehmel (1. Aufl ed.). München. ISBN 978-3-548-60215-8. OCLC 76372628.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

[8] «Meidingers Kinder-Kalender für das Jahr 1920. 23. Jahrgang. Meidinger. - Kinderk». eBay (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.

[9] «Paula Dehmel - Die Gedichte». zgedichte.de (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.

[10] «Dehmel, Paula». www.projekt-gutenberg.org. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.

[11] «Katalog der Deutschen Nationalbibliothek». portal.dnb.de (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.

[12] «Zeitgenossen – Paula Dehmel». www.richard-dehmel.de. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]