Պագանինիի թեմայով ռապսոդիա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Պագանինիի թեմայով ռապսոդիա Լա մինոր, opus 43, Սերգեյ Ռախմանինովի ստեղծագործությունը[1]՝ դաշնամուրի և նվագախմբի համար։

Ռախմանինովն այդ ստեղծագործության վրա աշխատել է Սենար առանձնատանը (Շվեյցարիայի Վեգիսսի մոտ) 1934 թվականի հուլիսի 3-ից օգոստոսի 18[2]։ Պրեմիերան կայացել է Բալթիմորի Lyric Opera House-ում 1934 թվականիի նոյեմբերի 7-ին, իսկ դաշնամուրի պարտիան կատարել է հեղինակը, Ֆիլադելֆիայի նվագախմբի ուղեկցությամբ, Լեոպոլդ Սթոքովսկու ղեկավարությամբ։ Այս երաժշտության մեջ նոստալգիան կապվում է բացահայտ «սատանայականի» հետ։ Իզուր չէ, որ Ռախմանինովը դրանում ներառել է «Զայրույթի օր» դրդապատճառը։ Ռապսոդիան ձայնագրած մյուս հայտնի կատարողների թվում են Արթուր Ռուբինշտեյնը, Վլադիմիր Աշկենազին, Վան Քլիբեռնը, Լևոն Ֆլեյշերը, Ուիլյամ Կապելը, Միխայիլ Պլետնյովը։

Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստեղծագործությունը բաղկացած է քսանչորս տարբերակից ՝ հայտնի քսանչորս կապրիսից Նիկոլո Պագանինիի թեմայով, որը նախկինում ոգեշնչման աղբյուր է դարձել այլ կոմպոզիտորների համար, այդ թվում ՝ Յոհաննես Բրամսի համար, որն օգտագործել է նրա թեման Պագանինիի թեմայով Վարիացիաներ ստեղծելու համար։

  • Вступление: Allegro vivace — Variation I (Precedente)
  • Тема: L’istesso tempo
  • Variation II: L’istesso tempo
  • Variation III: L’istesso tempo
  • Variation IV: Più vivo
  • Variation V: Tempo precedente
  • Variation VI: L’istesso tempo
  • Variation VII: Meno mosso, a tempo moderato
  • Variation VIII: Tempo I
  • Variation IX: L’istesso tempo
  • Variation X: L’istesso tempo
  • Variation XI: Moderato
  • Variation XII: Tempo di minuetto
  • Variation XIII: Allegro
  • Variation XIV: L’istesso tempo
  • Variation XV: Più vivo scherzando
  • Variation XVI: Allegretto
  • Variation XVII: Allegretto
  • Variation XVIII: Andante cantabile
  • Variation XIX: A tempo vivace
  • Variation XX: Un poco più vivo
  • Variation XXI: Un poco più vivo
  • Variation XXII: Un poco più vivo (Alla breve)
  • Variation XXIII: L’istesso tempo
  • Variation XXIV: A tempo un poco meno mosso

Չնայած Ռախմանինովի այս շարադրանքը կատարվում է առանց ընդմիջումների, այն կարող է բաժանվել երեք մասի՝ առաջինից տասնմեկերորդ, 12-ից մինչև 18, իսկ մնացածը ձևավորում են եզրափակիչը[3]։

Օգտագործված երաժշտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Պագանինի» - բալետ Մ. Մ. Ֆոկինի բեմադրությամբ ՝ կոմպոզիտորի և բալետմեյստերի լիբրետտոյի համատեղությամբ(1939)
  • 1960-7 Ապրիլի, «Պագանինի»։ Բալետմայստեր և լիբրետտոյի հեղինակ Լ. Մ. Լավրովսկի, Մեծ թատրոն, Մոսկվա, դիրիժոր Ե. Ֆ. Սվետլանով, սցենարիստ Վ. Ֆ. Ռինդին, կատարեցին Պագանինի-Յ. Դ. Սեհը, Մուզա-Մ. Վ. Կոնդրատևա։ Այդ բեմադրությունը վերսկսվել է 1978 թվականին[4]
  • 1980- «ռապսոդիա» (անգլ. ՝ ) ռուսերեն:բալետը Ֆ. Աշտոնի բեմադրությամբ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. belcanto.ru Классическая музыка, опера и балет. Артём Ляхович. «Рапсодия на тему Паганини» Рахманинова как модель постисторического мироощущения
  2. classicalmusicnews.ru Игорь Петров, 26 августа 2016. Вилла Сенар открывает двери
  3. Paul Serotsky. «Rachmaninov - Rhapsody on a Theme of Paganini notes». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 25-ին. Վերցված է 2007 թ․ հունվարի 21-ին.
  4. Паганини // Балет : Энциклопедия / Гл. ред. Ю. Н. Григорович. — М. : Советская энциклопедия, 1981. — 623 с.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

belcanto.ru Классическая музыка, опера и балет. Артём Ляхович. «Рапсодия на тему Паганини» Рахманинова как модель постисторического мироощущения

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]