Չվերթ 11 American Airlines

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Չվերթ 11 American Airlines
Ընդհանուր տեղեկություններ
Տեսակօդահենություն, ահաբեկչական ակտ, մահապարտ ահաբեկիչ, օդաչուի ինքնասպանություն և flight?
Թվականսեպտեմբերի 11, 2001
ՎայրOne World Trade Center?, ,  ԱՄՆ
ՉվերթAA11
Թռիչքի վայրԼոգանի միջազգային օդանավակայան և Բոստոն
Վերջնական կետԼոս Անջելես միջազգային օդանավակայան և Կալիֆոռնիա
Զոհվածներ92 մարդ
Aviation Safety Network ID20010911-0
Օդանավ
ՄոդելԲոինգ 767
ԱվիաընկերությունAmerican Airlines
Կողային համարN334AA
Կենդանի մնացած0
 American Airlines Flight 11 Վիքիպահեստում

Չվերթ 11 American Airlines, չվերթ, որը գրավվել է 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչություններն իրականացնելու համար։ Նա դարձել է առաջին ինքնաթիռը, որը ներգրավել է ահաբեկչության մեջ։ American Airlines ավիաընկերության Boeing 767-223ER օդանավն իրականացնում էր ամենօրյա ներմայրցամաքային  AAL11 չվերթը Բոստոնից Լոս Անջելես, երբ գրավվեց ահաբեկիչների կողմից։ Ինքնաթիռը գրոհել է  Առևտրի համաշխարհային կենտրոնի (ԱՀԿ) հյուսիսային աշտարակը Նյու Յորքում։ Աղետի արդյունքում զոհվեցին օդանավում գտնվող 92 մարդիկ և անհայտ թվով մարդիկ, որոնք գտնվում էին աշտարակում և նրա կողքին։

Թռիչքից տասնհինգ րոպե հետո զավթիչները, վիրավորելով երեք ուղևորի (հնարավոր է, որ նրանցից մեկը սպանվել է), կոտրելով օդաչուների խցիկի դուռը և սպանելով երկու օդաչուներին, գրավեցին ինքնաթիռը։ Մուհամեդ Աթթան՝ իսլամիստական ահաբեկչական Ալ-Քաիդա կազմակերպության անդամ և արտոնագրված կոմերցիոն օդաչու, վերցրեց «Բոինգի» կառավարումը։ Ավիադիսպետչերները հասկացան, որ 011 չվերթը գտնվում է անսպասելի իրավիճակում, երբ ինքնաթիռը դադարեց պատասխանել հարցումներին։ Գրավման փաստը բացահայտվեց, երբ Աթթան պատրաստվում էր հայտարարություն անել ուղևորներին առևանգման վերաբերյալ։ Բայց ուղևորների փոխարեն տեղեկատվությունը հասավ մինչև Բոստոնում օդային երթևեկության կառավարման ծառայություն։ Ուղեկցորդուհիներ Մեդլին Էմի Սուինին և Բեթի Էն Օնգը կապվեցին American Airlines ավիաընկերության հետ և հայտնեցին ինքնաթիռում առևանգիչների և զոհերի մասին։

Ինքնաթիռը բախվեց ԱՀԿ Հյուսիսային աշտարակին 08:46:40 EST: Աղետի ականատես դարձան հազարավոր մարդիկ, որոնք այդ պահին գտնվում էին ԱՀԿ-ից ոչ հեռու՝ փողոցներում։ Մի քանի տեսախցիկներ նկարահանել են Բոինգի հարվածը։ Տվյալ ողբերգության առավել հայտնի նկարահանումը ֆրանսիացի կինեմատոգրաֆիստ Ժյուլ Նոդեի տեսանյութն է, որը գնում էր վավերագրական ֆիլմ նկարահանելու։ Մինչ օդանավը ահաբեկիչների կողմից գրավելու փաստը հայտնի դառնալը լրագրողները միջադեպն անվանում էին «դժբախտ պատահար»։ Ինքնաթիռի հարվածից հետո աշտարակում հրդեհ բռնկվեց և 011 չվերթի հարվածից 102 րոպե փլուզվեց հարևան շրջանների վրա, որից տուժեցին անհայտ թվով մարդիկ։ Վթարի վայրում մարդկանց դիակների որոնման գործընթացում փրկարարները գտել են AAL11 չվերթի օդանավի բեկորները։ Բայց մեծ մասի դիակները չհայտնաբերվեցին։

Առևանգիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մուհամեդ Աթթա

Օդանավում գտնվել է հինգ առևանգիչ[1]՝

Առևանգիչներից չորսն ընտրվել էին ուղևորների ուսումնասիրության CAPPS համակարգչային համակարգի կողմից՝ ուղեբեռի լրացուցիչ զննության համար՝ պայթուցիկ  նյութեր հայտնաբերելու կասկածանքով։ Աթթայի ուղեբեռը ստուգվեց դեռ Փորթլենդում, ալ-Սուքամիի և երկու ալ-Շեհրիների ուղեբեռն ընտրվել է ստուգումների համար Բոստոնում։ Բոլորը, բացի Վալիդից (որը թռչում էր առանց ուղեբեռի), տրամադրեցին իրենց ուղեբեռը լրացուցիչ ստուգման համար։ CAPPS համակարգի ընտրությունը պատճառ չդարձավ հենց առևանգիչների լրացուցիչ ստուգումների համար[2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States (2004). «Chapter 7», 9-11 Commission Report. Government Printing Office.
  2. «The Aviation Security System and the 9/11 Attacks - Staff Statement No. 3» (PDF). 9/11 Commission. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Չվերթ 11 American Airlines» հոդվածին։