Չթռչող թռչուններ
| Չթռչող թռչուններ | |
_(20209642889).jpg)
|
Չթռչող թռչուններ, թռչուններ, որոնք էվոլյուցիայի արդյունքում կորցրել են թռչելու ունակությունը[1]։ Գոյություն ունի ավելի քան 60 տեսակ, այդ թվում՝ հայտնի ջայլամներ, էմուներ, կազուարներ, նանդուներ, կիվիներ և պինգվիններ։ Տրիստան հովիվները չթռչող թռչունների ամենափոքր ներկայացուցիչներն են, չթռչող թռչունի երկարությունը՝ 12,5 սմ, քաշը՝ 34,7 գ. ամենամեծ և ամենածանր, և ամենաբարձր չթռչող թռչունը, որը նաև ամենամեծ կենդանի թռչունն է, ջայլամն է (2,7 մ, 156 կգ)։ Թռչունները, որոնք չեն թռչում` նորզելանդական բու թութակը կամ կակապո, թշնամիներ և խնդիրներ չունեին։
Չթռչող թռչունների միակ հայտնի տեսակը, որի թևերը լիովին անհետացել են, Նոր Զելանդիայի հսկա, խոտակեր մոան էր, որին մարդիկ ոչնչացրին մինչև 15-րդ դարը։ Ինչպես մյուս կորմորանները, այս թռչնի փետուրները անջրանցիկ չեն, և յուրաքանչյուր սուզվելուց հետո նրանք ժամանակ են անցկացնում՝ չորացնելով իրենց փոքրիկ թևերը արևի լույսի տակ։ Նրանց թռիչքի և ուրվագծային փետուրները շատ նման են այլ կորմորանների փետուրներին, բայց նրանց մարմնի փետուրները շատ ավելի հաստ են, ավելի փափուկ, ավելի խիտ և ավելի մազային։
Ջայլամի հիմնական հատկանիշներն են նրանց մեծ չափերը, արագությունը և մկանային ուժը։ Ջայլամները ունեն փետրավոր թևերի ամբողջական հավաքածու, փետուրների կառուցվածքը համարվում է պարզունակ, իսկ փետուրն ինքնին բավականին ազատ է։ Գիտնականները կարծում են, որ ջայլամի բոլոր տեսակների այս հին նախնին այժմ անհետացած Lithornithiformes թռչունն է, որն ապրել է մոտ 55 միլիոն տարի առաջ։ Պինգվինները հիանալի լողորդներ և սուզորդներ են, ովքեր կարող են ջրի տակ մնալ մի քանի րոպե։ Նրանք ձուկ են որսում Անտարկտիդայի ափերի ջրերում[2]։
Մյուս թռչունները, որոնք չեն կարող թռչել, նույնպես ստիպված չեն սովամահ լինել։
Ռատիտներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Հյուսիսային կղզու շագանակագույն կիվի
- Ջայլամներ
- Սովորական ջայլամ,
- Սոմալիի ջայլամ,
- Ասիական ջայլամ
Ջրային թռչուններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Օքլենդյան կղզու մրտիմն
- Ամստերդամի վիգեոն, Անաս մարեկուլա
- Բերմուդյան անթռիչ բադ
- Մոա-նալո
Պինգվիններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երկու սեռերի տարեկան գոյատևումը կազմում է մոտ 90%, իսկ երկարակեցությունը՝ մոտ 13 տարի։
Հետաքրքիր փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ջայլամի ոտքերը մահացու զենք են։ Համեմատության համար նշենք, որ ձիու սմբակի հարվածը գնահատվում է 20 կգ մեկ քառակուսի սանտիմետրի համար, իսկ ջայլամի թաթը՝ 30 կգ-ով։ Նման ուժը հեշտությամբ ճկում է մեկուկես սանտիմետր հաստությամբ երկաթե ձողը և ջախջախում մարդու ոսկորները։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Wood, Jamie; Richardson, Sarah; McGlone, Matt; Wilmshurst, Janet (2020 թ․ փետրվարի 7). «The diets of moa (Aves: Dinornithiformes)». New Zealand Journal of Ecology. 44 (1). doi:10.20417/nzjecol.44.3. ISSN 0110-6465.
- ↑ Roots, Clive (September 30, 2006). Roots C. (2006). Flightless Birds. Westport: Greenwood Press. pp. XIV. ISBN 978-0-313-33545-7. Greenwood. ISBN 978-0313335457.