Չապաևի հուշարձան (Սամարա)

Չապաևի հուշարձան;
Տեսակ	հուշարձան
Քանդակագործ	Մատվեյ Մանիզեր
Երկիր	Ռուսաստան
Բնակավայր	Սամարա
Ներկա վիճակ	Մշակութային նշանակության հուշարձան (№ 6310052000)
	Monument to Vasily Chapayev in Samara Վիքիպահեստում

Չապաևի հուշարձան (ռուս.՝ Памятник Чапаеву), Վասիլի Իվանովիչ Չապաևին նվիրված հուշարձան Սամարայում։ Գտնվում է Չապաևի հրապարակում՝ դրամատիկական թատրոնի դիմաց։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հուշարձանը տեղադրվել է 1932 թվականին՝ Հոկտեմբերյան հեղափոխության տասնհինգերորդ ամյակի կապակցությամբ։ Նախագծի վրա աշխատել են ճարտարապետ Իոսիֆ Լանգբարդը և քանդակագործ Մատվեյ Մանիզերը (Մանիզերը Սամարայում ստեղծել է նաև Կույբիշևի և Լենինի հուշարձանը)։

Չապաևի դեմքը ստեղծելու համար Մանիզերին օգնել է Չապաևի որդին՝ Ալեքսանդրը, որը նման էր իր հորը։ Կարմիր գվարդիական-բաշկիրի կերպարի համար քանդակագործի համար կեցվածք է ընդունել Լենինգրադի զինվորական բժշկական ակադեմիայի ունկընդիր և բաշկիր բանաստեղծ Գայսա Յուսուպովը^[1]։

Ստեղծման ժամանակ հուշարձանը եղել է երկրում ամենամեծը (բարձրությունը՝ 10 մետր, հենքի չափը՝ 17 x22 մ)։ Փայլաթիթեղներով ծածկված պատվանդանի վրա տեղադրվել է հուշատախտակ, որի վրա գրված է Վլադիմիր Լենինի կողմից արված մեջբերում.

Ընկերներ, պայքարեք մինչև արյան վերջին կաթիլը։ Տեր կանգնեք երկրի յուրաքանչյուր թիզին։ Ամուր եղեք մինչև վերջ։ Հաղթանակը հեռու չէ, հաղթանակը մերը կլինի։

- Լենին, 1919 թ.

Կրկնօրինակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հուշարձանը պատրաստվել է Լենինգրադում, նախքան Սամարա ուղարկվելը այն տեսել է Սերգեյ Կիրովը և հեղինակին խնդրել է Լենինգրադի համար ստեղծել հուշարձանի կրկնօրինակը։ Հեղինակն այն քանդակել է 1933 թվականին։ Տեղադրված է Սանկտ-Պետերբուրգում՝ Սեմյոն Բուդյոննիի անվան կապի ռազմական ակադեմիայի դիմացի հրապարակում։