Jump to content

Ուոլֆիշ Բեյ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Ուոլֆիշ Բեյ
աֆրիկաանս՝ Walvisbaai
անգլ.՝ Walvis Bay, Walfish Bay
Զինանշան

ԵրկիրՆամիբիա Նամիբիա
ՀամայնքԷրոնգո
Հիմնադրված է1840 թ.
Մակերես1 124 000 000 քառակուսի մետր
ԲԾՄ6 մետր
Բնակչություն▲102 704 մարդ (2023)[1]
Ժամային գոտիUTC+2
Հեռախոսային կոդ64
Փոստային դասիչ5017
Ավտոմոբիլային կոդWB
Պաշտոնական կայքwalvisbaycc.org.na​(ֆին.)
Ուոլֆիշ Բեյ (Նամիբիա)##
Ուոլֆիշ Բեյ (Նամիբիա)

Ուոլֆիշ Բեյ (անգլ.՝ Whale Bay, աֆրիկաանս՝ Walvisbaai, գերմ.՝ Walfischbucht կամ Walfischbai), քաղաք Նամիբիայում[2] և համանուն ծովածոց, որտեղ այն գտնվում է։ Նամիբիայի մեծությամբ երկրորդ և երկրի ամենամեծ ափամերձ քաղաքն է։ Քաղաքը զբաղեցնում է 29 կիլոմետր քառակուսի (11 sq mi) հողատարածք[3]։ Ծոցը ապահով ապաստարան է ծովային նավերի համար իր բնական խորջրյա նավահանգստի շնորհիվ, որը պաշտպանված է «Pelican Point» երկարաձիգ ավազի ծանծաղուտով՝ հանդիսանալով ափի երկայնքով միակ բնական նավահանգիստը։ Լինելով պլանկտոնով և ծովային կենդանական աշխարհով հարուստ՝ այս ջրերը նաև ձգում են մեծ թվով հարավային հարավային հարթ կետերի[4]՝ գրավելով կետորսներին և ձկնորսական նավերին։

Մի շարք գաղութատերեր հստակեցրել են այս ռազմավարական նավահանգստային բնակավայրի գտնվելու վայրը և ռեսուրսները։ Նավահանգստի արժեքը, Բարեհուսո հրվանդանի շուրջ ծովային երթուղու հետ պայմանավորված, գրավել էր համաշխարհային տերությունների ուշադրությունը՝ արտաքին աշխարհի կողմից 1485 թվականին հայտնաբերվելուց հետո։ Նավահանգիստի կարևորությունը, ինչպես նաև ցամաքով նրա ծայրահեղ մեկուսացումը, բացատրում է քաղաքի բարդ քաղաքական պատմությունը։ Իր պատմության մեծ մասի ընթացքում Ուոլֆիշ Բեյը էքսկլավ էր՝ բուն տարածքից առանձնացած հատված, որն այսօրվա Նամիբիայի մաս է։

Քաղաքը գտնվում է Հարավային արևադարձից անմիջապես հյուսիսում՝ Կույսեբ գետի դելտայում, և գտնվում է ՏրանսՆամիբիան երկաթուղու վերջում՝ դեպի Վինդհուկ և B2 ճանապարհի վրա։

Ուոլֆիշ Բեյն իր մեծ ծովածոցով և ավազաթմբերով Նամիբիայում զբոսաշրջության կարևոր կենտրոն է հանդիսանում։ Տեսարժան վայրերը ներառում են արհեստական «Թռչունների կղզին», «Գուանո» հավաքման արդյունաբերության կենտրոնը, «Dune 7» ավազաթմբերը, աղից աշխատանքները, թռչունների հարուս կյանքը և թանգարանը։ Քաղաքում է գտնվում նաև «Kuisebmund» մարզադաշտը, որտեղ հանդես են գալիս Նամիբիայի Պրեմիեր լիգայի երկու ակումբներ։ Լանգստրանդ ծովափնյա հանգստավայրը գտնվում է ընդամենը մի քանի կիլոմետր հյուսիս։ Ուոլֆիշ Բեյի արտահանման մշակման գոտին կարևոր դեր ունի տեղական տնտեսության մեջ։

Ծագումնաբանություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հոլանդացիներն այն անվանել են «Walvisch Baye» իսկ անգլիացիները՝ «Whale Bay »։ Իր վերջնական պաշտոնական միացման ժամանակ այն անվանվել է «Walfish Bay», որը հետագայում փոխվել է «Walvish Bay»-ի և ի վերջո՝ «Walvis Bay»-ի։ Այն նաև անվանվել է «Walwich Bay»[5] կամ «Walwisch Bay»։ [6] Տարածքի հերերոները այն անվանել են «Ezorongondo»[7]։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քարտեզ, որը ցույց է տալիս Ուոլֆիշ ծովածոցի գտնվելու վայրը և հղում դեպի Հարավային Աֆրիկա մինչև Նամիբիային հանձնելը

Պորտուգալացի ծովագնաց Դիոգո Կաոն 1485 թվականին հասել է Քեյփ Քրոս՝ ծովածոցի հյուսիսը[8]։ Այնտեղ հետևել է Բարդուղեմիոս Դիաշին, որը խարսխել էր իր առաջատար նավը Սան Կրիստովայում՝ այժմյան Ուոլֆիշ ծովածոցում, 1487 թվականի դեկտեմբերի 8-ին՝ Բարեհուսո հրվանդանով դեպի արևելք ծովային ուղի հայտնաբերելու իր արշավի ընթացքում[9]։ Նա ծովածոցն անվանել է «O Golfo de Santa Maria da Conceição»[10]։

Ուոլֆիշ Բեյը հիմնադրվել է 18-րդ դարի վերջում՝ որպես Քեյփթաունի և Նիդերլանդների միջև ծովային ճանապարհորդության կանգառ՝ հոլանդական Արևելյան Հնդկաստանի ընկերության կողմից[11]։ Մշտական (տարվա ընթացքում) բնակեցման փորձ չի արվել, և մինչև 19-րդ դարի վերջը տարածքում առևտրային զարգացումը քիչ է եղել։ Այդ ընթացքում հրվանդանի գաղութը դարձել էր բրիտանական, և Աֆրիկայի գաղութային բաժանման ժամանակ բրիտանացիները հավակնում էին Ուոլֆիշ Բեյին։ Նրանք թույլատրել էին Կապի գաղութին ավարտին հասցնել տարածքի միացումը 1884 թվականին Պինգվինների կղզիների հետ միասին՝ հետևելով նախնական քայլերին, որոնք ձեռնարկվել էին դեռ 1878 թվականին[12][13]։

1910 թվականին Ուոլֆիշ Բեյը, որպես Կապի գաղութի մաս, դարձել է նորաստեղծ Հարավաֆրիկյան Միության մաս[14]։ Այնուհետև Գերմանիայի հետ վեճ է ծագել էքսկլավի սահմանների վերաբերյալ, որն ի վերջո լուծվել է 1911 թվականին` Ուոլֆիշ Բեյին հատկացվելով 1,124 կիլոմետր քառակուսի տարածք (434 sq mi)[15]։

Էքսկլավը գրավել են գերմանացիները Հարավարևմտյան Աֆրիկայի արշավի ժամանակ՝ Առաջին համաշխարհային պատերազմի սկզբին, սակայն Հարավաֆրիկյան Միության պաշտպանության ուժերը (UDF) ի վերջո դուրս են մղել գերմանացիներին 1915 թվականին[16]։ Հետագայում Ուոլֆիշ Բեյը արագորեն ինտեգրվել է Հարավարևմտյան Աֆրիկայի նոր ռազմական դրության ռեժիմին[17]։

Հարավաֆրիկյան միության ուղղակիորեն վերահսկվող հողերը (ներառյալ Ուոլֆիշ Բեյը)։

Ավելի ուշ Ազգերի լիգայի կողմից Հարավաֆրիկյան Միությունը ստացել է վերահսկողություն (մանդատային տարածքներ) Հարավարևմտյան Աֆրիկայի նկատմամբ՝ տարածքը կառավարելու համար[18]։ Քաղաքացիական կառավարումը Հարավարևմտյան Աֆրիկայում վերականգնվել է 1921 թվականին, և Ուոլֆիշ Բեյի կառավարումը տեղափոխվել է Հարավարևմտյան Աֆրիկա՝ համաձայն 1922 թվականի Հարավարևմտյան Աֆրիկայի գործերի ակտի[19]։

Չնայած տարածքը երբեք չի եղել գերմանական Հարավարևմտյան Աֆրիկայի մաս, ակտում ասվում է, որ «Ուոլֆիշ Բեյի նավահանգիստը և բնակավայրը, որը կազմում է Բարեհուսո հրվանդանի մի մասը, դատական և վարչական նպատակներով պետք է դիտվի որպես մանդատային տարածքի մի մաս»[15]։ Այնուամենայնիվ, Հարավաֆրիկյան միությունը նույնպես ձգտել էր միացնել Հարավարևմտյան Աֆրիկան և նման առաջարկ էր ներկայացրել Ազգերի լիգային[13]։ Հետևաբար, 1949 թվականին օրենքը փոփոխվել է՝ Հարավաֆրիկյան խորհրդարանում Հարավարևմտյան Աֆրիկայի սպիտակամորթներին ներկայացնելու համար[20]։

1971 թվականի դեկտեմբերի 14-ին Ուոլֆիշ Բեյում Նամիբիայի ընդհանուր պայմանագրային աշխատողների գործադուլը է եղել, որը սկսվել էր նախորդ օրը Վինդհուկում։ Գործադուլի նպատակը պայմանագրային աշխատանքի համակարգի վերացումն էր, ապարտհեյդին դիմակայելը և Նամիբիայի անկախությունը խթանելը[21]։

«Pelican Point»-ի փարոսն ու օթյակը (2014)

1977 թվականին Հարավարևմտյան Աֆրիկայի նկատմամբ վերահսկողությունից հրաժարվելու համար միջազգային ճնշումից հետո Հարավաֆրիկյան Միությունը չեղյալ է հայտարարել ակտը, բայց Ուոլֆիշ ծովածոցի հսկողությունը վերադարձրել է Կապի նահանգին՝ դրանով իսկ դարձնելով էքսկլավ[22]։ 1980 թվականից այն ներկայացված էր ինչպես Գավառային խորհրդում, այնպես էլ Համագումարի պալատում ՝ որպես Քեյփթաունի Գրին Փոյնթ ընտրատարածքի մաս՝ նախքան 1982 թվականը, երբ դարձավ առանձին ընտրատարածք[23]։

Ի պատասխան՝ Միավորված ազգերի կազմակերպության Անվտանգության խորհուրդն ընդունեց 432 (1978) բանաձևը, որը հայտարարել է, որ «Նամիբիայի տարածքային ամբողջականությունը պետք է ապահովվի Ուոլֆիշ Բեյը՝ իր տարածքում վերաինտեգրելու միջոցով»[24]։

1990 թվականին Հարավարևմտյան Աֆրիկան անկախություն է ձեռք բերել՝ դառնալով Նամիբիա, սակայ Ուոլֆիշ Բեյը մնացել էր Հարավաֆրիկյան միության ինքնիշխանության ներքո[25]։ Այնուամենայնիվ, 1992 թվականին երկու երկրները պայմանավորվել էին ստեղծել անցումային համատեղ վարչական մարմին Ուոլֆիշ Բեյի և Օֆշորային կղզիների համար[26]։ Իշխանությունը ղեկավարում էին երկու գլխավոր գործադիր տնօրեններ՝ Նանգոլո Մբումբան, որն այն ժամանակ Նամիբիայի կաբինետի քարտուղարն էր, և Կարլ ֆոն Հիրշբերգը՝ ՄԱԿ-ում Հարավային Աֆրիկայի նախկին դեսպանը։ [27]

1993 թվականի օգոստոսին՝ մինչև ապարտհեյդի ավարտը, Հարավաֆրիկայան Միությանը բազմակուսակցական բանակցային ֆորումը ընդունել է բանաձև, որը կոչ էր անում «Ուոլֆիշ Բեյը և Օֆշորային կղզիները Նամիբիայում վերաինտեգրել»[28]։ Ուոլֆիշ Բեյը Նամիբիային փոխանցելու մասին օրենքը ընդունվել է այդ տարի Հարավաֆրիկյան Միության խորհրդարանի կողմից[29]։ Երկու երկրների միջև պայմանագրի ստորագրումից հետո Հարավաֆրիկյան Միությունը 1994 թվականի մարտի 1-ին պաշտոնապես փոխանցել է Ուոլֆիշ Բեյի և Պինգվինների կղզիների ինքնիշխանությունը Նամիբիային[30]։

Աշխարհագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արվարձաններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իր հարավաֆրիկյան վարչակազմի շնորհիվ Ուոլֆիշ Բեյը զարգացել էր որպես սեգրեգացված քաղաք։ Կույսեբմոնդ արվարձանում, որը գտնվում է Ուոլֆիշ Բեյ քաղաքի կենտրոնից 3,2 կիլոմետր (1,8 մղոն) հեռավորության վրա[31], բնակվում էին սևամորթ մարդիկ։ Նարավիլը, որը գտնվում է Ուոլֆիշ Բեյ քաղաքի կենտրոնից 3,3 կիլոմետր (2 մղոն) հեռավորության վրա[32], բնակեցված էր մաշկի տարբեր գույներ ունեցող բնակիչներով, իսկ սպիտակամորթներ ապրում էին քաղաքի կենտրոնում[11]։ Երբ քաղաքը մտավ Նամիբիայի կազմի մեջ, շատ մարդիկ բնակություն էին հաստատել նրա շուրջը գտնվող խարխուլ տնակներում։ Ոչ ֆորմալ բնակավայրերի ազդեցությունը նվազեցնելու նպատակով՝ քաղաքապետարանը քաղաքի հյուսիսարևելյան հատվածում ձևավորել էր Թութալենի բնակարանային ծրագիրը։

Կլիմա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չնայած իր՝ արևադարձային գոտում գտնվելուն՝ Ուոլֆիշ Բեյը, ըստ Կյոպպենի կլիմայի դասակարգման, սառը անապատային կլիմայի հազվագյուտ մեղմ տարբերակ( BWk )։ Այն պայմանավորված է Նաուկլյուֆթ լեռների լեռների անձրևի ստվերով և ափամերձ ծովի ջերմաստիճանի սառեցնող ազդեցությամբ՝ Բենգելական հոսանքի միջոցով։ Ուոլֆիշ Բեյը ունենում է տարեկան միջինում ընդամենը 13.2 մմ տեղումներ (0,52 in)՝ դառնալով երկրագնդի ամենաչոր քաղաքներից մեկը։ Չնայած չոր կլիմային՝ քաղաքը համեմատաբար խոնավ է։ Միջին հարաբերական խոնավությունը ողջ տարվա ընթացքում մնում է 80%-ից բարձր։ Ամենատաք ամիսը փետրվարն է՝ 17.9 °C (64.2 °F) միջին ջերմաստիճանով, մինչդեռ ամենացուրտ ամիսներն են օգոստոսը և սեպտեմբերը՝ 13.2 °C (55.8 °F) միջին ջերմաստիճանով։ Ցածր է նաև ցերեկային ջերմաստիճանի միջինը, ընդամենը՝ 5.7 °C (10.3 °F)։

1958-ից 1984 թվականներին «Pelican Point» լեռնաշղթայում գործել է օդերևութաբանական կայան։ Զարմանալիորեն ամենաբարձր ջերմաստիճանը չի գրանցվում ամռանը. աշունը, գարունը և նույնիսկ ձմեռը բոլորն էլ ունեցել են ավելի բարձր ջերմաստիճաններ, քան ամառվա ամենաշոգ օրերը։ Այս տարբերությունները տեղի են ունենում, երբ օֆշորային քամիները փչում են դեպի ներքև՝ բարձր սարահարթից ներքև, և այնուամենայնիվ, մեղմ են լինում՝ համեմատած նույն լայնության վրա գտնվող արևադարձային շատ այլ քաղաքների հետ։ Արձանագրվել են ավելի բարձր ջերմաստիճաններ, նույնիսկ միայն մի փոքր ցամաքում, օրինակ՝ 42.8 °C (109.0 °F) օդանավակայանում 2016 թվականի ապրիլի 15-ին[33]։

Ուոլֆիշ Բեյի կլիմայական տվյալները
Ամիս հունվ փետ մարտ ապր մայ հուն հուլ օգոս սեպ հոկ նոյ դեկ Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F) 25.3
(77.5) 		26.4
(79.5) 		34.5
(94.1) 		35.0
(95) 		36.0
(96.8) 		32.5
(90.5) 		32.9
(91.2) 		33.4
(92.1) 		31.3
(88.3) 		27.5
(81.5) 		28.3
(82.9) 		25.5
(77.9) 		36
(96.8)
Միջին բարձր °C (°F) 20.0
(68) 		20.3
(68.5) 		19.6
(67.3) 		18.6
(65.5) 		19.0
(66.2) 		18.8
(65.8) 		17.8
(64) 		16.4
(61.5) 		15.8
(60.4) 		16.6
(61.9) 		17.7
(63.9) 		19.0
(66.2) 		18.3
(64.9)
Միջին օրական °C (°F) 17.6
(63.7) 		17.9
(64.2) 		17.2
(63) 		15.7
(60.3) 		15.6
(60.1) 		15.2
(59.4) 		14.1
(57.4) 		13.2
(55.8) 		13.2
(55.8) 		14.0
(57.2) 		15.3
(59.5) 		16.6
(61.9) 		15.5
(59.9)
Միջին ցածր °C (°F) 15.2
(59.4) 		15.5
(59.9) 		14.7
(58.5) 		12.9
(55.2) 		12.1
(53.8) 		11.4
(52.5) 		10.3
(50.5) 		10.1
(50.2) 		10.7
(51.3) 		11.5
(52.7) 		12.9
(55.2) 		14.2
(57.6) 		12.6
(54.7)
Ռեկորդային ցածր °C (°F) 10.5
(50.9) 		9.2
(48.6) 		10.5
(50.9) 		8.5
(47.3) 		7.0
(44.6) 		5.0
(41) 		3.4
(38.1) 		4.4
(39.9) 		6.1
(43) 		5.0
(41) 		8.5
(47.3) 		9.6
(49.3) 		3.4
(38.1)
Տեղումներ մմ (դյույմ) 1.0
(0.039) 		2.0
(0.079) 		5.0
(0.197) 		1.0
(0.039) 		1.0
(0.039) 		2.0
(0.079) 		0.0
(0) 		0.2
(0.008) 		0.1
(0.004) 		0.1
(0.004) 		0.7
(0.028) 		0.1
(0.004) 		13.2
(0.52)
Միջ. տեղումների օրեր (≥ 0.1 mm) 0.6 0.8 1.1 0.5 0.4 0.5 0.0 0.4 0.5 0.4 0.6 0.4 6.2
% խոնավություն 87 87 89 89 86 81 82 86 89 88 88 88 86.7
Միջին ամսական արևային ժամ 232 189 211 237 251 231 236 220 189 226 210 214 2646
Աղբյուր #1: Deutscher Wetterdienst[34]
Աղբյուր #2: Danish Meteorological Institute[35]

Տնտեսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայտնի զբոսաշրջային տեսարժան վայրեր Ուոլֆիշ Բեյի շրջակայքում
Կակղամորթեր են արտահանվում Ուոլֆիշ Բեյում

Զբոսաշրջություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զբոսաշրջությունն աճող ազդեցություն է ունեցել քաղաքի տնտեսության վրա, ներառյալ միջազգային զբոսաշրջիկներին, որոնք ժամանում են օդանավակայան և նավահանգիստ։ Ամեն տարի նավահանգիստ են այցելում մի քանի զբոսանավեր։ Փոքր և խոշոր տուրօպերատորների կողմից հյուրընկալվող բազմաթիվ զբոսաշրջային միջոցառումներով քաղաքը վերածվել է զբոսաշրջության վայրի[36]։

Ձկնորսություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուոլֆիշ Բեյում կան մի շարք ձկնորսական ընկերություններ, ինչպիսիք են՝ «Hangana Seafood», «Caroline Fishing», «Benguella Fishing Company», «Cadilu Fishing», «Etosha Fisheries», «Kuiseb Fishing Enterprises», «Blue Ocean Products», «Benguella Sea Products», «Consortium Fisheries», «Talanam Fish Processor» ընկերությունները։ «Hangana Seafood» ընկերությունը ձկան և ձկնամթերքի վերամշակող և արտահանող է։ Որպես այդպիսին, ձկնորսական ձեռնարկությունը կազմում է Ուոլֆիշ Բեյի տնտեսության հիմնական մասը։

2018 թվականի մայիսին Նամիբիայի Ազգային ձկնորսական կորպորացիայի (Fishcor) ներկայացուցիչը հաստատել է, որ 530 միլիոն N դոլար արժողությամբ նոր ցամաքային վերամշակման գործարանը կգործի մինչև 2018 թվականի սեպտեմբեր։ Ավարտից հետո գործարանը (որը նախատեսում է աշխատանքի ընդունել 700 մարդ, որոնցից 70%-ը կլինի իգական սեռի ներկայացուցիչներ), խոստանում է լինել ենթա-Սահարյան Աֆրիկայի ամենամեծ ծովամթերքի մշակման գործարանը, որը կմշակի տարեկան մոտ 80,000 տոննա ձուկ[37]։

Արտադրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2018 թվականի մարտին Նամիբիայի կառավարությունը ֆրանսիական Groupe PSA-ի հետ համատեղ ստորագրել է ներդրումային համաձայնագիր Ուլֆիշ Բեյում «Opel» և «Peugeot» մեքենաների հավաքման համատեղ ձեռնարկություն սկսելու համար։ 190 միլիոն դոլար արժողությամբ նախագիծը[38] նախատեսված էր սկսել 2018 թվականին՝ մինչև 2020 թվականը 5000 միավոր տարեկան կանխատեսվող նպատակային ծավալով, որի նպատակն իրականացվում է Հարավաֆրիկյան մաքսային միության (SACU) երկրների շուկայական պահանջարկով[39]։ Այնուամենայնիվ, «Peugeot»-ը սպառնացել է փակել գործարանը ներմուծման մաքսատուրքերի շուրջ Հարավաֆրիկյան Միության հետ վեճերի պատճառով[40]։

«Walvis Bay Salt» ընկերությունը տարեկան արտադրում է մոտավորապես 1 միլիոն տոննա աղ ծովի ջրի արևային գոլորշիացման միջոցով։ Աղի մեծ մասը արդյունաբերական օգտագործման համար է, սակայն ընկերությունն արտադրում է նաև «Cerebos» ապրանքանիշով կերակրի աղ[41]։

Տրանսպորտ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուոլֆիշ Բեյը կարևոր լոգիստիկ նավահանգիստ է հարավային Աֆրիկայի տարածաշրջանի համար, որը նավահանգստային հարմարություններ է ապահովում բեռների ներմուծման և արտահանման համար Նամիբիայի, Զամբիայի, Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության և Բոտսվանայի համար։ Քանի որ «Walvis Bay Corridor Group»-ը (WBCG) ստեղծվել է 2000 թվականին, նավահանգստով շարժվող բեռները տարեկան 30,000 կոնտեյներներից աճել են մինչև 370,000 կոնտեյներ 2016 թվականին։ 2017 թվականի դրությամբ նավահանգիստը արդիականացվում էր՝ մինչև 2019 թվականը տարեկան 1 միլիոն կոնտեյներ տեղափոխելու իր կարողությունը մեծացնելու համար։ Բյուրոկրատական և լոգիստիկ խնդիրները քաղաքի մրցակից Դուրբան նավահանգստում շեղել են երթևեկությունը դեպի Ուոլֆիշ Բեյ նավահանգիստ։ Ուոլֆիշ ծովածոցի միջով ցամաքով տեղափոխվող ողջ բեռների 95 տոկոսը փոխադրվում է բեռնատարով[42]։

«Walvis Bay Corridor Group»ը պատրաստվում էր մեծացնել ներմուծման/արտահանման-գործարար հնարավորությունները Նամիբիայում։ Նամիբիայի զարգացման ազգային պլանը ակնկալում էր մինչև 2019 թվականն ավարտել Ուոլֆիշ Բեյ նավահանգստի ընդլայնման ծրագիրը։ Նավահանգստի աշխարհագրական դիրքի պատճառով իշխանությունները նախատեսում էին հետք ձեռք բերել դեպի ծով ելք չունեցող Հարավաֆրիկյան Զարգացման Համայնքի (SADC) երկրներին կենսական լոգիստիկ հանգույց ապահովելու գործում[43]։ Բացի նավահանգստի կարևորությունից, զարգացումը կուժեղացներ առևտրային միջանցքները, որոնք բաղկացած են ներկայիս ճանապարհային և երկաթուղային ցանցերից[43]։

Ուոլֆիշ Բեյի միջազգային օդանավակայանը

Աֆրիկյան այլ երկրների միջև առևտրային հարաբերություններն ամրապնդելու և ընդլայնելու նպատակով Նամպորտը (Նամիբիայի նավահանգստի վարչությունը) 2019 թվականի ապրիլին ստորագրել է հնգամյա փոխըմբռնման հուշագիր Սենեգալի Դակարի նավահանգստային մարմնի հետ[44]։

Ուոլֆիշ Բեյի միջազգային օդանավակայանը կոմերցիոն թռիչքների ծառայություններ է մատուցում քաղաքի բնակիչներին, ինչպես նաև հարևան քաղաքներին և գյուղերին՝ «Airlink» ծառայության թռիչքները Հարավաֆրիկյան Հանրապետության և Ուոլֆիշ Բեյի միջև[45]։

2019 թվականի օգոստոսին բացվել է կոնտեյներների նոր տերմինալը, որը կառուցվել է ծովից դուրս բերված 40 ակր հարթակի վրա[46]։ Տերմինալը կառուցվել է պետական «China Harbor Engineering Company»-ի կողմից Նամիբիայի կառավարության և Աֆրիկյան զարգացման բանկի միջոցներով, որի արժեքը 4,2 մլրդ N$ է[47][48]։

Սա նավահանգստի պոտենցիալը 350000-ից ավելացնում է տարեկան 750000 կոնտեյներով։ Տերմինալը ներառում է նաև հատուկ նավարկության նավամատույց[48]։

Կրթություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուոլվիշ Բեյն ունի մի շարք պետական (կառավարական), կիսահասարակական և մասնավոր դպրոցներ։ Դրանց թվում են Դյունսայդի ավագ դպրոցը, Դուինեսիգի տարրական դպրոցը, Ուոլֆիշ Բեյի միջազգային դպրոցը, Դելֆինի դպրոցները, Ալեքսանդրների մասնավոր դպրոցը, Կույսբմոնդի միջնակարգ դպրոցը, Ուոլֆիշ Բեյի մասնավոր դպրոցը և այլն։ Կան նաև մի շարք մանկապարտեզներ փոքր երեխաների համար։

Նամիբիայի ծովային և ձկնորսության ինստիտուտը (NAMFI) բարձրագույն ուսումնական հաստատություն է՝ հիմնված քաղաքում[49]։ Կառավարման միջազգային համալսարանը (IUM), «Welwitchia Health Training Center»-ը և «Monitronics Success» քոլեջը երկուսն էլ մասնաճյուղեր ունեն Ուոլֆիշ Բեյում։

Քաղաքականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վալվիս Բեյը կառավարվում է մունիցիպալ խորհրդի կողմից, որն ունի տասը տեղ[50]։

Ընտրության արդյունքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականի տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններում հաղթել է Հարավարևմտյան Աֆրիկայի ժողովուրդների կազմակերպություն կազմակերպությունը (SWAPO), որը ստացել է ութ տեղ (5818 ձայն)։ Մեկական մանդատ ստացել են «Democratic Turnhalle Alliance»-ը (DTA, 565 ձայն) և «United Democratic Front»-ը (UDF, 433 ձայն)[51]։

2020 թվականի տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններում հաղթել է «Independent Patriots for Change» (IPC) ընդդիմադիր կուսակցությունը, որը ձևավորվել է 2020 թվականի օգոստոսին։ IPC-ն հավաքել է 5043 ձայն և ստացել չորս մանդատ։ SWAPO-ն երկրորդ տեղը զբաղեցրել է՝ հավաքելով 3348 ձայն և ձեռք է բերել երեք մանդատ։ Մեկական մանդատ բաժին է հասել «Landless People's Movement» կուսակցությանը (LPM, նոր կուսակցություն, որը գրանցվել է 2018 թվականին, 1207 ձայն), տեղի «Joint Walvis Bay Residents Association»-ին 945 ձայնով և «Popular Democratic Movement»-ին (PDM, DTA-ի նոր անվանումը) 658 ձայնով[52]։

2024 թվականի նոյեմբերի 28-ին IPC-ի արտահերթ խորհրդի նիստի ժամանակ Տրևինո Ֆորբսը վերընտրվել է Ուոլֆիշ Բեյի քաղաքապետի պաշտոնում[53]։

Քույր քաղաքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուոլվիս Բեյը քույր քաղաք է՝

  • {{{2}}} Բոտսանայի Լոբաթսե քաղաք
  • {{{2}}} Հարավաֆրիկյան Հանրապետության Դրաքենսթեյն քաղաք[54]
  • {{{2}}} Նորվեգիայի Քրիստանսանդ քաղաք

Նշանավոր մարդիկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Նեշանի Անդրեաս (1964–2011), գրող, որը նաև եղել է ուսուցիչ, ինչպես նաև աշխատել է ամերիկյան խաղաղության կորպուսում։
  • Նիկո Բեսինջեր (1948–2008), քաղաքական գործիչ և անկախության ակտիվիստ։
  • Օտտո Հերիգել (1937–2013), գործարար և քաղաքական գործիչ, Ֆինանսների առաջին նախարար (1990 և 1992)։
  • Դերեկ Կլազեն (ծնված 1965-ին), քաղաքական գործիչ և Ուոլֆիշ Բեյի նախկին քաղաքապետ, ձկնորսության և ծովային ռեսուրսների նախարար
  • Ուիլիկա Նամբահու, քաղաքական գործիչ, Ուոլֆիշ Բեյի քաղաքապետ (2008)
  • Թոփ Չերի (ծնված 1991-ին), երգիչ և ձեռնարկատեր։
  • Օմար վան Ռինեն, ԼԳԲՏ ակտիվիստ, Ուոլֆիշ Բեյի կրտսեր քաղաքապետ 2014-ից 2015 թվականներին և 2020-ից 2021 թվականներին, աշխատել է որպես Նյու Յորքի պետական համալսարանի ուսանողական ասամբլեայի փոխնախագահ։
Յոհաննա Բենսոն, 2012 թվական

Սպորտ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Յոհաննա Բենսոն (ծնված 1990-ին), պարալիմպիկ ոսկե մեդալակիր՝ T37 հեռացատկում
  • Քրիսանդեր Բոթա (ծնված 1988-ին), Նամիբիայի հավաքականի կազմում ռեգբիի խաղացող՝ 55 խաղով
  • Երկվորյակներ Շալակո և Ժիվագո Գրոնեվալդներ (ծնված 1993-ին), նախկին առաջին կարգի կրիկետ խաղացողներ։
  • Պերսի Մոնտգոմերի (ծնված 1974-ին), նախկին ռեգբիի խաղացող, Հարավաֆրիկյան Հավաքականի հետ 102 հանդիպում[55]։
  • Հարի Սայմոն (ծնված 1971-ին), նախկին պրոֆեսիոնալ բռնցքամարտիկ։
  • Հենդրիկ Սոմաեբ (ծնված 1992-ին), Նամիբիայի հավաքականում 30 հանդիպում ունեցող ֆուտբոլիստ
  • Դամիան Սթիվենս (ծնված 1995-ին), ռեգբիի խաղացող Նամիբիայի հավաքականի կազմում՝ 25 խաղով
  • Մարիուս Վիսսեր (ծնված 1982-ին), ռեգբիի խաղացող Նամիբիայի հավաքականի կազմում՝ 18 խաղով

Մշակույթ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սպորտ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուոլֆիշ Բեյը ունի է բաց տարածքներ, գեղատեսիլ գեղեցկություն և յուրահատուկ ծովային և բուսական աշխարհ։ Այն հարմար է բացօթյա կենսակերպ վարելու համար, որոնց մեջ են մտնում այնպիսի սպորտաձևերով, ինչպիսիք են՝ սենդբորդինգը (ավազի վրայով սահելը), սերֆինգը, լողը, ձկնորսությունը, առագաստային սպորտը, գոլֆը և փակօթյա ու բացօթյա սպորտաձևերը։ Այնտեղ է Ուոլֆիշ Բեյ ծովալճակը, Կուիսեբ գետի դելտան և լողափը, որտեղ մարդիկ զբաղվում են լողով և ձկնորսությամբ։

Երկու կիլոմետր երկարությամբ ավազի թքվածքը թույլ է տալիս հարակից ջրին շատ ուժեղ քամիների դեպքում հանգիստ մնալ, ինչը իդեալական է կատարողական նավերի համար, ինչպիսին է «Vestas Sailrocket»-ը։ Ավազի թքվածքի օվկիանոսային կողմն ունի աշխարհահռչակ սերֆինգի կետ, որը միջազգային սերֆինգային լրատվամիջոցներում հայտնի է որպես «Կմախքի ծովածոց»[56]։

Քաղաքում են գտնվում «Eleven Arrows FC» և «Blue Waters FC» ֆուտբոլային ակումբները, որոնք մրցում են Նամիբիայի Պրեմիեր ֆուտբոլային լիգայում[57]։

Հին Ռենիշ միսիոներական եկեղեցի, Ուոլֆիշ Բեյ

Պաշտամունքային կառույցներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքի Պաշտամունքային կառույցները հիմնականում քրիստոնեական եկեղեցիներ և տաճարներ են՝ Ավետարանական Լյութերական եկեղեցի Նամիբիայում ( Լյութերական Համաշխարհային Դաշնություն ), Ավետարանական Լյութերական եկեղեցի Նամիբիայի Հանրապետությունում ( Լյութերական Համաշխարհային Ֆեդերացիա ), Նամիբիայի բապտիստական կոնվենցիա ( Բապտիստների համաշխարհային դաշինք ),Աստծո ժողովներ, կաթոլիկ եկեղեցի[58]։ Բացի դրանից, կան նաև Անգլիկան եկեղեցիներ, մասնավորապես՝ Սուրբ Ռաֆայել Անգլիկան եկեղեցին Մոնդեսայում, Սուրբ Մեթյու Անգլիկան եկեղեցին Նամպորտին մոտ։ Կա նաև մահմեդական մզկիթ[59]։

Պատկերներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Սապատավոր կետ Ուոլֆիշ Բեյում
    Սապատավոր կետ Ուոլֆիշ Բեյում
  • Հևիսայդի դելֆինները Ուոլֆիշ ծովածոցում
    Հևիսայդի դելֆինները Ուոլֆիշ ծովածոցում
  • Կասպիական փոկերի տեղափոխություն
    Կասպիական փոկերի տեղափոխություն
  • Վարդագույն հավալուսան
    Վարդագույն հավալուսան
  • Ֆլամինգոներ
    Ֆլամինգոներ
  • Օթյակ և փարոս «Pelican Point»-ում
    Օթյակ և փարոս «Pelican Point»-ում
  • Թռչունների կղզի ծովածոցի մոտ
    Թռչունների կղզի ծովածոցի մոտ
  • Ուոլֆիշ ծովածոցի աղի հարթավայրերի տեսարան
    Ուոլֆիշ ծովածոցի աղի հարթավայրերի տեսարան
  • Ուոլֆիշ ծովածոցի աղի հարթավայրերի տեսարան
    Ուոլֆիշ ծովածոցի աղի հարթավայրերի տեսարան
  • Ուոլֆիշ ծովածոցի աղի հարթավայրերի տեսարան
    Ուոլֆիշ ծովածոցի աղի հարթավայրերի տեսարան
  • Ուոլֆիշ ծովածոցի աղի հարթավայրերի տեսարան
    Ուոլֆիշ ծովածոցի աղի հարթավայրերի տեսարան
  • Ուոլֆիշ Բեյի արբանյակային տեսարան
    Ուոլֆիշ Բեյի արբանյակային տեսարան

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ https://census.nsanamibia.com/wp-content/uploads/2024/10/2023-Population-and-Housing-Census-Main-Report-28-Oct-2024.pdf
  2. ↑ «Local Authorities». Association of Local Authorities in Namibia (ALAN). Վերցված է 1 October 2012-ին.
  3. ↑ «ELECTIONS 2010: Erongo regional profile». New Era. 16 November 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 16 March 2012-ին. Վերցված է 16 November 2010-ին.
  4. ↑ Southern Right Whale, Eubalaena australis, The Namibian Dolphin Project
  5. ↑ Narrative of a voyage to the South Seas Charles Medyett Goodridge, Hamilton and Adams, 1832, page 16
  6. ↑ The World of Waters or A Peaceful Progress o'er the Unpathed Sea, Fanny Osborne, R. Carter, 1852, page 337
  7. ↑ Menges, Werner (12 May 2005). «Windhoek?! Rather make that Otjomuise». The Namibian.
  8. ↑ Foundations of the Portuguese Empire, 1415–1580, Diffie Bailey University of Minnesota Press, 1977, page 156
  9. ↑ Historical Dictionary of European Imperialism, James Stuart Olson, Robert Shadle, Greenwood Publishing Group, 1991, page 170
  10. ↑ Às portas da Índia em 1484, Abel Fontoura Costa, Imprensa da Armada, 1935, page 31
  11. ↑ 11,0 11,1 Mbathera, Esther (2 March 2021). «Colonial sewerage system on the verge of collapse». The Namibian. էջ 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2 March 2021-ին. Վերցված է 2 March 2021-ին.
  12. ↑ Britannica, Walvis Bay, britannica.com, USA, accessed on 7 July 2019
  13. ↑ 13,0 13,1 Succession of States and Namibian territories, Y. Makonnen in Recueil Des Cours, 1986: Collected Courses of the Hague Academy of International Law, Academie de Droit International de la Haye, Martinus Nijhoff Publishers, 1987, page 213
  14. ↑ Debates of Parliament, Hansard, Volume 9, Issues 19-21, Government Printer, 1993, page 10179
  15. ↑ 15,0 15,1 Walvis Bay: exclave no more, Ieuan Griffiths, Geography, Vol. 79, No. 4 (October 1994), page 354
  16. ↑ Killingray, David (2012). «Chapter 8. The War in Africa (pages 112-126)». In Horne, John (ed.). A Companion to World War I. John Wiley & Sons. էջ 119. ISBN 9781119968702.
  17. ↑ Biennial Conference: Papers nos. 33-59, African Studies Association of the UK, 1996, page 5
  18. ↑ The Namibian War of Independence, 1966-1989: Diplomatic, Economic and Military Campaigns, Richard Dale McFarland, 2014, page 67
  19. ↑ Strategic territory and territorial strategy: the geopolitics of Walvis Bay's reintegration into Namibia, David Simon, Namibian Economic Policy Research Unit, 1995, page 8
  20. ↑ Official Documents of the 4th Session of the United Nations General Assembly, United Nations, 1949, page 11
  21. ↑ Rogers, Barbara (1972). «Namibia's General Strike». Africa Today. 19 (2): 3–8. ISSN 0001-9887. JSTOR 4185227.
  22. ↑ The Green and the dry wood: The Roman Catholic Church (Vicariate of Windhoek) and the Namibian socio-political situation, 1971-1981, Oblates of Mary Immaculate, 1983, page 6
  23. ↑ Sub-Saharan Africa Report, Issues 2578-2584, Foreign Broadcast Information Service., 1982, page 48
  24. ↑ «Resolution 432 (1978) of 27 July 1978» (PDF). un.org. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 23 February 2016-ին. Վերցված է 3 April 2018-ին.
  25. ↑ Namibia Nears Freedom, But S. Africa Tugs On Its Lifeline, David Zucchino, The Philadelphia Inquirer, 14 January 1990
  26. ↑ Namibia Yearbook, Issue 3, pages 18
  27. ↑ Country Report: Botswana, Namibia, Swaziland, Lesotho, Economist Intelligence Unit, 1992, page 13
  28. ↑ Pretoria to quit Walvis Bay: Multi-party body's policy breakthrough, The Independent, 17 August 1993
  29. ↑ No. 203 of 1993: Transfer of Walvis Bay to Namibia Act, 1993. Արխիվացված 23 Փետրվար 2016 Wayback Machine
  30. ↑ «Treaty between the Government of the Republic of South Africa and the Government of the Republic of Namibia with respect to Walvis Bay and the off-shore Islands, 28 February 1994» (PDF). un.org. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2022-10-09-ին. Վերցված է 3 April 2018-ին.
  31. ↑ «Route from Walvis Bay to Kuisebmond». Places in the world.
  32. ↑ «Route from Walvis Bay to Narraville». Places in the world.
  33. ↑ «Extraordinary Heat Wave Sweeps Southeast Asia and Points Beyond | Weather Extremes».
  34. ↑ «Klimatafel von Pelican Point / Walfisch-Bucht / Namibia» (PDF). Federal Ministry of Transport and Digital Infrastructure. Վերցված է 4 November 2016-ին.
  35. ↑ «STATIONSNUMMER 68104» (PDF). Ministry of Energy, Utilities and Climate. Արխիվացված օրիգինալից 16 January 2013. Վերցված է 4 November 2016-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)
  36. ↑ «Walvis Bay Tourism Centre Website». Walvis Bay Tourism Centre.
  37. ↑ de Klerk, Eveline (2018-05-14). «Fishcor's N$530 million factory ready by September». New Era (Namibia). Արխիվացված է օրիգինալից 2018-05-15-ին.
  38. ↑ N$190m Peugeot assembly plant for Nam, The Namibian, 13 March 2018
  39. ↑ «Opel, Peugeot to open auto plant in remote Walvis Bay». 13 March 2018.
  40. ↑ Peugeot threatens to shut assembly plant, The Namibian, 1 November 2019
  41. ↑ Steenkamp, Floris (July 2022). «Namibia among Major Salt Producers». Mining Journal supplement to The Namibian. էջ 13.
  42. ↑ Dall, Nick (6 September 2017). «Is This Country the New Commercial Gateway to Southern Africa?». OZY (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 8 August 2019-ին. Վերցված է 2017-09-06-ին.
  43. ↑ 43,0 43,1 Larkin, Philippa (24 March 2017). «Walvis Bay aims to become hub for SADC import/export». Business Report. Վերցված է 29 July 2018-ին.
  44. ↑ «Namport and port of Dakar sign MoU». 23 April 2019.
  45. ↑ «Flights to Walvis Bay | Flyairlink».
  46. ↑ «Container Terminal - Namibian Ports Authority». www.namport.com.na. Վերցված է 2024-06-28-ին.
  47. ↑ «Port of Walvis Bay's New Container Terminal». Ship Technology (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2024-06-28-ին.
  48. ↑ 48,0 48,1 AFP (3 August 2019). «Namibia inaugurates R4.2bn Chinese-built port terminal». The Citizen (անգլերեն). Վերցված է 2019-08-06-ին.
  49. ↑ «About us». Namibian Maritime and Fisheries Institute. 2008. Արխիվացված է օրիգինալից 28 April 2019-ին. Վերցված է 25 October 2012-ին.
  50. ↑ «Know Your Local Authority». Election Watch. No. 3. Institute for Public Policy Research. 2015. էջ 4.
  51. ↑ «Local elections results». Electoral Commission of Namibia. 28 November 2015. էջ 2. Արխիվացված է օրիգինալից 10 December 2015-ին.
  52. ↑ «2020 Local Authority Elections Results and Allocation of Seats» (PDF). Electoral Commission of Namibia. 29 November 2020. էջ 6. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 24 January 2021-ին. Վերցված է 8 December 2020-ին.
  53. ↑ Nilenge, Taati (28 November 2024). «Forbes re-elected Walvis mayor». The Namibian.
  54. ↑ Walvis strengthens ties with Drakenstein and Lobatse Արխիվացված 6 Հունիս 2012 Wayback Machine, Adam Hartman, The Namibian, 8 November 2011
  55. ↑ Percy Montgomery (ambassador). Princess Charlene of Monaco Foundation. (n.d.). Retrieved 26 June 2022
  56. ↑ The World’s Seven Longest Waves Արխիվացված 1 Մայիս 2016 Wayback Machine, Surf Europe, 21 July 2015
  57. ↑ «Sparta Cricket Club Ground». Cricket Archive. Վերցված է 6 October 2016-ին.
  58. ↑ J. Gordon Melton, Martin Baumann, Religions of the World: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices, ABC-CLIO, USA, 2010, p. 2012-2013
  59. ↑ «OpenStreetMap Waypoint to the Walvis Bay Mosque». 25 July 2021. Վերցված է 2024-08-09-ին.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիճամփորդն ունի Walvis Bayին առնչվող զբոսաշրջային տեղեկատվություն։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուոլֆիշ Բեյ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
BNE: XX6377696 · GND: 4280602-1 · LCCN: n50026479 · VIAF: 153543152 · WorldCat VIAF: 153543152
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ուոլֆիշ_Բեյ&oldid=10214928» էջից