Ու
| Հայերենի այբուբեն | ||
|---|---|---|
| Ա ա | Ծ ծ | Ջ ջ |
| Բ բ | Կ կ | Ռ ռ |
| Գ գ | Հ հ | Ս ս |
| Դ դ | Ձ ձ | Վ վ |
| Ե ե | Ղ ղ | Տ տ |
| Զ զ | Ճ ճ | Ր ր |
| Է է | Մ մ | Ց ց |
| Ը ը | Յ յ | Ւ ւ |
| Թ թ | Ն ն | Փ փ |
| Ժ ժ | Շ շ | Ք ք |
| Ի ի | Ո ո | և |
| Լ լ | Չ չ | Օ օ |
| Խ խ | Պ պ | Ֆ ֆ |
.png)
Ու (անունը՝ ւյուն, մեծատառ՝ «Ու», փոքրատառ՝ «ու»), հայերեն դիգրաֆ, որը հանդիսանում է նաև հայոց այբուբենի 34-րդ տառը՝ յոթ հազար թվային արժեքով։ Ստեղծվել է Մեսրոպ Մաշտոցի կողմից 405-406 թվականներին և մինչ օրս կիրառական նշանակություն ունի հայերենում։ Միջնադարում օգտագործվել են «երկաթագիր», «գրչագիր», «նոտրգիր», «շղագիր» տառատեսակները[1][2][3][4]։
«Ու»-ն հայերեն այբուբենի միակ դիգրաֆն է։ Հայերենի դասական ուղղագրությամբ «ու» հնչյունն արտահայտվում է «ո» (վօ) և «ւ» (հիւն) տառերի օգնությամբ։ Հայերեն այս դիգրաֆը ստեղծվել է Մեսրոպ Մաշտոցի կողմից հունարենի նմանությամբ։ Հունարենում նույնպես «ու» հնչյունն արտահայտվում էր «ου» դիգրաֆի միջոցով։ Ժամանակակից արևելահայերեն (խորհրդային) ուղղագրության մեջ «ւ» (հիւն) զրկված է տառային արժեքից, և նրա տեղն այբուբենում զբաղեցնում է «ու» տառակապակցությունը, որը գիտակցվում է որպես մեկ միասնական տառ։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Էդուարդ Բագրատի Աղայան, Արդի հայերենի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայաստան», 1976։
- ↑ Հրաչյա Աճառյանի անվան Լեզվի Ինստիտուտ, Ժամանակակից հայոց լեզվի բացատրական բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1969։
- ↑ Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բառարան, Երևան, «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիայի Հրատարակչություն», 1967։
- ↑ Աշոտ Մուրադի Սուքիասյան, Հայոց լեզվի հոմանիշների բացատրական բառարան, Երևան, «Երևանի Պետական Համալսարան», 2009։