Որս (ֆիլմ, 2012)
 դան․՝ Jagten | |
|---|---|
| Երկիր |  |
| Ժանր | դրամա |
| Թեմա | mass hysteria? |
| Թվական | 2012 |
| Լեզու | դանիերեն անգլերեն |
| Ռեժիսոր | Թոմաս Վինտերբերգ |
| Պրոդյուսեր | Մորտեն Կաուֆման Սիսե Գրաում Յորգենսեն Թոմաս Վինտերբերգ |
| Սցենարի հեղինակ | Տոբիաս Լինդհոլմ Թոմաս Վինտերբերգ |
| Դերակատարներ | Մադս Միկելսեն |
| Օպերատոր | Շառլոթ Բրյուուս Քրիստենսեն |
| Երաժշտություն | Նիկոլայ Էգելունդ |
| Մոնտաժ | Janus Billeskov Jansen? և Anne Østerud? |
| Պատմվածքի վայր | Դանիա |
| Կինոընկերություն | Zentropa Nordisk Film |
| Տևողություն | 115 րոպե |
| Բյուջե | $3,45 մլն[1] |
| Շահույթ | $18,3 մլն[1] |
| Պաշտոնական կայքէջ | |
«Որս» (դան․՝ Jagten)՝ դանիական գեղարվեստական ֆիլմ, հոգեբանական դրամա, ռեժիսոր՝ Թոմաս Վինտերբերգ։ Ֆիլմի պրեմիերան կայացել է 2012 թվականի մայիսի 20-ին Կաննի 65-րդ կինոփառատոնում, թողարկվել է Ռուսաստանում ՝ 2013 թվականի փետրվարի 21-ին։ Դերասան Մադս Միկելսենը, ով ֆիլմում կատարել է գլխավոր դերը, ստուգատեսում արժանացել է տղամարդու լավագույն դերակատարման մրցանակին:
«Որսը» դարձել է Կաննի ժյուրիի ֆավորիտներից մեկը[2]: Վինտերբերգի նոր ստեղծագործությունը խանդավառությամբ ընդունվեց համաշխարհային կինոքննադատների կողմից, որոնց մի մասը նշում էր, որ դա ռեժիսորի լավագույն ֆիլմն է «Տոնակատարությունից» ի վեր:[⇨] Ֆիլմը «Լավագույն օտարալեզու ֆիլմ» անվանակարգում ներկայացվել է BAFTA և «Ոսկե գլոբուս» մրցանակաբաշխություններին, իսկ Դանիան այն ուղարկել է երկիրը ներկայացնելու համանման անվանակարգում «Օսկար» մրցանակաբաշխությանը:
Սյուժե
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Վերջերս ամուսնալուծված դպրոցի ուսուցիչ 42-ամյա Լուկասը (Մադս Միկելսեն), ով կորցրել էր աշխատանքը դպրոցի փակվելու պատճառով, դառնում է մանկապարտեզի դաստիարակ և բնակվում է փոքր դանիական գյուղում։ Նրա դեռահաս որդին՝ Մարկուսը (Լասե Ֆոգելստրյոմ), ծնողների բաժանումից հետո ցանկանում է ապրել նրա, այլ ոչ թե մոր հետ։
Որպես դաստիարակ աշխատելու ընթացքում Լուկասը ռոմանտիկ հարաբերություններ է սկսում աշխատանքային գործընկերոջ հետ։ Շուտով, ըստ սյուժեի, գլխավոր հերոսին սիրահարվում է նրա սաներից մեկը 4 տարեկան փոքրիկ Կլարան (Անիկա Վեդերկոպ)՝ Լուկասի մտերիմ ընկեր Թեոյի (Թոմաս Բո Լարսեն) կրտսեր դուստրը։ Նա թղթի մեջ պլաստիկ սիրտ է փաթաթում, դնում ծրարի մեջ և տղաների հետ դաստիարակի խաղի ընթացքում վազում է նրա մոտ և համբուրում շուրթերը՝ ճանապարհին «նվերը» գրպանում դնելով։ Լուկասը շտապ հեռացնում է աղջկան, իսկ հետո բացատրում նրան, որ կարելի է համբուրել միայն հայրիկին ու մայրիկին, իսկ ավելի լավ է նվերը նվիրել տղաներից մեկին։
«Մերժված» լինելով՝ Կլարան վրեժ է լուծում իր սիրո օբյեկտից: 4-ամյա աղջիկը պոռնոգրաֆիկ լուսանկարների ազդեցության տակ, որոնք iPad-ով նրան ցույց էին տվել ավագ եղբայրը և նրա ընկերը, համոզում է մանկապարտեզի տնօրեն Գրետային (Սուսե Վոլդ)[en]), որ Լուկասը ուշադրության նշաններ է ցույց տվել իր նկատմամբ, և որ ինքը տեսել է նրա սեռական օրգանը։ Տնօրեն Գրետան Լուկասի հետ մեղադրական զրույցից հետո նախ աղջկա ծնողներին, իսկ հետո բոլոր մեծահասակներին, ովքեր իրենց երեխաներին տանում են այս մանկապարտեզ, տեղեկացնում է կատարվածի մասին։ Կլարան շուտով հրաժարվում է ասածից, բայց մեծահասակներն իրենք են պարտադրում նրան կատարվածի պատկերը։
Լուկասը, ով պատկերացում չունի, թե ո՞ր երեխան է իրեն մեղադրել նման արարքների համար, հասարակության մեջ դառնում է վտարյալ անձ։ Բոլորը, բացի Մարկուսից և նրա կնքահորից՝ Բրաունից (Լարս Ռանտե), սկսում են կասկածել Լուկասի անմեղությանը[3]: Դատարանը արդարացնում է Լուկասին նրա դեմ ապացույցներ չունենալու հիմքով և ազատ է արձակում, բայց մարդիկ շարունակում են վրեժ լուծել նրանից: Ինչ-որ մեկը քարով հարվածում է Լուկասի տան պատուհանին և դռան շեմին թողնում նրա շան դիակը։ Խանութում Լուկասին ծեծում են և պահածոների բանկաներով հարվածում գլխին։ Արդյունքում աղջիկը խոստովանում է, որ Լուկասը մեղավոր չէ և իրեն ոչինչ չի արել։ Նրա հայրը հաշտեցման ընթրիքով գնում է նախկին ընկերոջ մոտ և Սուրբ Ծննդյան երեկո անցկացնում նրա հետ։
Մեկ տարի անց հաշտված ընկերները կրկին գնում են որսի։ Ֆիլմն ավարտվում է Լուկասի վրա կրակոցով. կրակողը վրիպել էր և դիպել ծառին, սակայն արևի ճառագայթների պատճառով նրա դեմքը չի երևում: Ուրվագիծը դանդաղորեն անհետանում է անտառում:
Դերերում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Դերակատար | Դեր |
|---|---|
| Մադս Միկելսեն | Լուկաս |
| Թոմաս Բո Լարսեն | Թեո |
| Ալեքսանդրա Ռապապորտ | Նադյա |
| Անիկա Վեդդերկոպ | Կլարա |
| Լասե Ֆոգելստրյոմ | Մարկուս |
| Սուսե Վոլդ | Գրետա |
| Աննա Լուիզա Հասինգ | Ագնես |
| Լարս Ռանտե | Բրուուն |
| Օլե Դյուպոն | հողատեր / փաստաբան |
Ստեղծում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նման նախագծի մշակման գաղափարը Վինտերբերգի մոտ առաջացել է Կաննի «Տոնակատարություն» ժապավենի հաղթանակից հետո։ Ռեժիսորը սկսեց ստանալ բազմաթիվ սցենարներ, հատկապես՝ ընտանեկան դրամաներ և ողբերգություններ։ Մի անգամ նրա տան շեմին հայտնվեց իր մտերիմ ծանոթը՝ դանիացի հոգեբան, ում արխիվում երկար ժամանակ պահպանվում էին հետաքրքիր դեպքեր «ֆանտազիաների մասին, որոնք փոխարինում են իրական հիշողություններին»: Նա հայտարարել է, որ Վինտերբերգն անպայման պետք է ընտրի դրանցից մեկը և այդ մոտիվներով ֆիլմ պատրաստի[4]:
Կնոջից բաժանվելուց մի քանի տարի անց ռեժիսորը ևս մեկ անգամ զննում է հոգեբանի նյութերի թղթապանակը և հարմար դեպք գտնում: Նա որոշում է ստեղծել լիամետրաժ ֆիլմ, որում կպատմեր ամբողջովին հորինված պատմություն, որի գլխավոր հերոսը լիովին անմեղ մեկը պիտի լիներ[4]:
Վինտերբերգի խոստովանությամբ՝ ինքը և սցենարիստ Թոբիաս Լինդհոլմը սկզբում գլխավոր հերոսին պատկերացրել են «Եղնիկների որսորդը» ֆիլմում Ռոբերտ Դե Նիրոյի կերպարի նմանությամբ[2]: Դերի համար Միկելսենի հաստատվելուց հետո հայտնվեց «քրիստոնյա, ով հաստատ համոզված էր, որ մարդիկ ինքնին լավն են, որ պետք է իրենց հնարավորինս քաղաքակիրթ պահեն»[2]:
Նկարահանումները սկսվել են 2011 թվականի նոյեմբերին Դանիայի Զելանդիայի վարչական շրջանում և տևել յոթ շաբաթ[5]: Նկարահանման գործընթացի ավարտին Վինտերբերգը վստահ չէր եզրափակիչ տեսարանում, ուստի նա նկարահանեց մի քանի դրվագ, որից հետո երկար ժամանակ վիճում էր գործընկերների հետ, թե ո՞րն է ավելի լավը, ո՞րն ընտրել[6]:
Քննադատություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լարս ֆոն Թրիերի հետևորդ Վինտերբերգը Ֆիլմը նկարահանել է նույն վավերագրական ձևով, ինչ իր «Տոնակատարությունը»՝ կատարվածին արժանահավատություն վերագրելով: Անհեթեթ պատմությունը, որը կարող է պատահել յուրաքանչյուրի հետ, ընդգծում է մարդու անպաշտպան վիճակը ցանկացած հասարակության մեջ: Որքան էլ քաղաքակիրթ լինի այն, նախնադարյան բնազդները, միևնույն է, անում են իրենց գործը, և այդ պահին սկսվում է «որսը»:
«Որսի» պրեմիերան կայացել Է Կաննի 65-րդ կինոփառատոնում, որտեղ ֆիլմի ավարտից անմիջապես հետո դահլիճում բուռն ծափահարություններ են հնչել: Լրագրողների մի մասը հույս ուներ, որ ֆիլմը կհաղթի հիմնական մրցութային ծրագրում, բայց «Ոսկե արմավենու ճյուղին» արժանացավ Միխայել Հանեկեի «Սերը»[7]:
Միանգամից երկու հեղինակավոր կինոքննադատներ՝ The Hollywood Reporter-ից Դևիդ Ռունին և The Guardian թերթը ներկայացնող Փիթեր Բրեդշոուն, «Որսն» անվանել են «Տոնակատարությունից» ի վեր Վինտերբերգի լավագույն նախագիծը [8][9]: Variety թերթի թղթակից Բոյդ Վան Հոեյը նշել է, որ «Որսի» մեջ ի հայտ են գալիս ավելի վաղ ֆրանսիական «Հանցանք»[en] դրամայում և դանիական «Մեղադրյալի»[3] մեջ արծարծված թեմաները:
Մադս Միկելսենի դերասանական աշխատանքն առանձին տեղ է զբաղեցրել գրախոսների ակնարկներում։ Դևիդ Ռունիի կարծիքով՝ ֆիլմը շարժման մեջ է Միկելսենի ավերիչ վերամարմնավորման շնորհիվ՝ որպես անարատ տղամարդու, ում կյանքը ոչնչացման վտանգի տակ է[8]: Տպավորիչ, խոցելի, քայքայված և խելագարության եզրին հասցված Լուկասը, դերասանի մարմնավորմամբ, ամբողջովին ավերված կերպար է[8]: Նշանակալի է Փիթեր Բրեդշոուի արձագանքը[9]՝
|
Սա Մադս Միկելսենի նշանակալի խաղն է: Դերասանը լիովին համոզիչ է և հավատալի, նա այս գեղեցիկ ֆիլմի կենտրոնում է: Մադսը, որն աշխարհում առավել հայտնի է «Կազինո «Ռոյալ»» ֆիլմում իր չարագործի դերով, պարզապես ի ցույց դրեց, թե որքան զարմանալի արտիստ է նա: | 
|
Հոեյը գրել է, որ Միկելսենը, ով նախկինում հայտնի էր սառցե և դաժան պատկերների մարմնավորմամբ, տպավորիչ է «Որսի» մեջ՝ խաղալով փափուկ տղամարդու, որը ծուղակից ելք է փնտրում[3]:
Ինքը՝ Վինտերբերգը, այսպես է խոսել իր սեփական ֆիլմի մասին՝ «Սա ծնող լինելու պարանոյայի մասին է: Լինելով հայր՝ ես հասկանում եմ ծնողների ագրեսիվությունը իրենց երեխային պաշտպանելու ցանկության մեջ, հասկանում եմ վախը, անկախ նրանից, թե ինչ է պատահել ձեր երեխայի հետ: Սկանդալի պատճառ դարձած փոքրիկ աղջկա հայրը անվերապահորեն հավատում է մանկական երևակայությանը, քանի որ կարծում է, որ ճանաչում է իր դստերը: Չէ՞ որ աղջիկը գիտակցաբար չի ստի, նա ասում է այնպիսի բաներ, ինչպիսիք են՝ «ուսուցիչը առնանդամ ունի»։ Աղջնակը ստախոս է դառնում, երբ փորձում է ավելի շատ երևակայել, որպեսզի արդարացնի իրեն հուշող հարցեր տվող մեծահասակների սպասումները»[6]:
Մրցանակներ և անվանակարգեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 2012 - Կաննի 65-րդ կինոփառատոնի 3 մրցանակ՝ տղամարդու լավագույն դեր (Մադս Միկելսեն), Էկումենիկ ժյուրիի մրցանակ (Թոմաս Վինտերբերգ), տեխնիկական նվաճումների մրցանակ (օպերատոր Շառլոտ Բրուս Քրիստենսենին) և մասնակցություն հիմնական մրցութային ծրագրին[10]
- 2012 - Եվրոպական կինոակադեմիայի մրցանակ լավագույն սցենարի համար (Թոմաս Վինտերբերգ, Թոբիաս Լինդհոլմ) և 4 անվանակարգ՝ լավագույն եվրոպական ֆիլմ, լավագույն ռեժիսորական աշխատանք (Թոմաս Վինտերբերգ), տղամարդու լավագույն դեր (Մադս Միկելսեն), լավագույն մոնտաժ (Աննա Էսթերուդ, Յանուս Բիլեսկով Յանսեն)[11]
- 2012 - Բրիտանական անկախ կինոյի մրցանակ լավագույն միջազգային անկախ ֆիլմի համար[12]
- 2013 - «BAFTA» մրցանակի առաջադրում լավագույն օտարալեզու ֆիլմի համար[13]
- 2013 - «Օսկար» մրցանակի առաջադրում լավագույն օտարալեզու ֆիլմի համար[14]
- 2014 - «Անկախ ոգի» մրցանակի առաջադրում լավագույն միջազգային ֆիլմի համար[15]
- 2014 - «Ոսկե գլոբուս» մրցանակի առաջադրում լավագույն օտարալեզու ֆիլմի համար[16]
- 2014 - 7 «Ռոբեր[en]» մրցանակներ՝ լավագույն դանիական ֆիլմ, լավագույն ռեժիսոր (Թոմաս Վինտերբերգ), լավագույն դերասան (Մադս Միկելսեն), երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի (Սուսսե Վոլդ), լավագույն օրիգինալ սցենար (Թոմաս Վինտերբերգ, Թոբիաս Լինդհոլմ), լավագույն մոնտաժ, Հանդիսատեսի մրցանակ[17]:
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 «Jagten (2012) - Financial Information». The Numbers (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019-03-31-ին. Վերցված է 2019-05-30-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 2,0 2,1 2,2 «Томас Винтерберг: зрители приучены к подозрительности» (ռուսերեն). РИА Новости. 2012-05-23. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-05-25-ին. Վերցված է 2012-07-27-ին.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=(օգնություն); Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 3,0 3,1 3,2 Бойд Ван Хоэи (2012-05-19). «The Hunt» (անգլերեն). Variety. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-05-27-ին. Վերցված է 2012-07-27-ին.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=(օգնություն); Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 4,0 4,1 Катя Чен (2012-05-23). «Томас Винтерберг: «Ларс фон Триер по-прежнему сочиняет быстрее меня»» (ռուսերեն). Труд. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-11-29-ին. Վերցված է 2012-07-27-ին.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=(օգնություն); Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ Кристель Бонде (2011-12-02). «Mads Mikkelsen filmer i Dagli'Brugsen» (dk). Se og Hør. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-09-ին. Վերցված է 2012-11-22-ին.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=(օգնություն); Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն)CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ 6,0 6,1 «Томас Винтерберг: Я бы на месте героя начал драться гораздо раньше» (ռուսերեն). Однако. 2012-05-29. Վերցված է 2012-07-27-ին.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=(օգնություն) - ↑ 7,0 7,1 «Первые прогнозы из Канн» (ռուսերեն). Фильм Про. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-07-02-ին. Վերցված է 2012-07-27-ին.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=(օգնություն); Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 8,0 8,1 8,2 Дэвид Руни (2012-05-19). «The Hunt: Cannes Review» (անգլերեն). The Hollywood Reporter. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-05-23-ին. Վերցված է 2012-07-27-ին.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=(օգնություն); Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 9,0 9,1 Питер Брэдшоу (2012-05-20). «Cannes 2012: The Hunt (Jagten) — review» (անգլերեն). The Guardian. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-06-08-ին. Վերցված է 2012-07-27-ին.
{{cite web}}: Italic or bold markup not allowed in:|publisher=(օգնություն); Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Каннский кинофестиваль» (անգլերեն). Festival Cannes. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-02-07-ին. Վերցված է 2016-11-18-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Премия Европейской киноакадемии» (անգլերեն). European Film Awards. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-02-25-ին.
- ↑ «Премия BIFA» (անգլերեն). BIFA. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-02-17-ին. Վերցված է 2016-11-18-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Премия BAFTA» (անգլերեն). BAFTA. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-24-ին. Վերցված է 2016-11-18-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Премия «Оскар»» (անգլերեն). Academy Awards Database. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-03-07-ին. Վերցված է 2016-11-18-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Премия «Независимый дух»» (անգլերեն). Spirit Awards. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-07-07-ին. Վերցված է 2016-11-18-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Премия «Золотой глобус»» (անգլերեն). Golden Globe. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-19-ին. Վերցված է 2016-11-18-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Премия «Робер»» (անգլերեն). Robert Award. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-02-15-ին. Վերցված է 2016-11-18-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն)
Հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Официальный сайт фильма Արխիվացված է Ապրիլ 14, 2013 Wayback Machine-ի միջոցով:
- «Охота»(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում
- «Охота»(անգլ.) ֆիլմը Allmovie կայքում: