Jump to content

Շփոթություն (բժշկություն)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Շփոթություն (բժշկություն)
առողջական խնդիր, ախտանիշ կամ նշան Խմբագրել Wikidata
Ենթակատեգորիակլինիկական նշան, Հոգեկան վիճակներ, neurological and physiological symptom, neurobehavioral manifestation Խմբագրել Wikidata
Մասն էհոգեբանության տերմինաբանություն Խմբագրել Wikidata
Բժշկական մասնագիտությունհոգեբուժություն Խմբագրել Wikidata

Շփոթություն (բժշկություն) (անգլ.՝ confusion), տարակուսանքի կամ անհասկանալի լինելու վիճակը:

«Սուր մտավոր շփոթություն»[1] պաթոլոգիան ըստ հիվանդությունների միջազգային դասակարգման և բժշկական առարկաների վերնագրերի հրապարակումների դասակարգվում է որպես զառանցանք[2]։ Դրանք վերաբերում են կողմնորոշման կորստին կամ ժամանակի, գտնվելու վայրի ճիշտ տեղավորվելու ունակությանը: Հոգեկան խառնաշփոթը երբեմն ուղեկցվում է խանգարված գիտակցությամբ (գծային մտածողության կորուստ) և հիշողության կորստով (նախորդ իրադարձությունները ճիշտ հիշելու կամ նոր նյութ սովորելու անկարողություն)[3]:

Ստուգաբանություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Շփոթություն» բառը ծագել է լատիներեն confundo բառից, որը նշանակում է «շփոթել, խառնել»։

Շփոթմունքը կարող է առաջանալ դեղամիջոցների կողմնակի ազդեցություններից կամ ուղեղի հանկարծակի դիսֆունկցիայից: Սուր շփոթությունը հաճախ անվանում են զառանցանք (կամ «սուր շփոթված վիճակ»)[4], չնայած զառանցանքը հաճախ ներառում է խանգարումների շատ ավելի լայն տեսականի, քան պարզ շփոթությունը։ Այս խանգարումները ներառում են ուշադրությունը կենտրոնացնելու անկարողությունը, ժամանակային կամ տարածական ապակողմնորոշում: Հոգեկան խառնաշփոթը կարող է առաջանալ նաև ուղեղի օրգանական քրոնիկական պաթոլոգիաներից, ինչպիսիք են դեմենցիան[5]:

Դիֆերենցիալ ախտորոշում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թմրամիջոցներից առաջացած սուր շփոթության ամենատարածված պատճառներն են դոպամիներգիկ դեղամիջոցները (օգտագործվում են Պարկինսոնի հիվանդության բուժման համար), միզամուղ դեղամիջոցները, բենզոդիազեպինները կամ ալկոհոլը: Տարեցները, և հատկապես նրանք, որոնք ունեն գոյություն ունեցող դեմենցիա, ամենաշատն են գտնվում թմրամիջոցների առաջացրած սուր շփոթության վիճակների վտանգի ներքո[6]:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Confusion Definition on Oxford Dictionaries.
  2. Delirium Արխիվացված 13 Մայիս 2019 Wayback Machine, Symptom Finder online.
  3. confusion in TheFreeDictionary, citing: Dorland's Medical Dictionary for Health Consumers; 2007; Saunders.
  4. Acute Confusional State; Dr. Gurvinder Rull; patient.info; Document ID/Version/Reference: 1714/22/bgp2104; updated: 13 Jan 2009; accessed: when?.
  5. Ried, S.; Gutzmann, H. (2003-08-01). «Das Pflegephänomen "Chronische Verwirrtheit" im Kontext der Diagnose "Demenz"». Zeitschrift für Gerontologie und Geriatrie. 36 (4): 297–302. doi:10.1007/s00391-003-0129-6. ISSN 0948-6704. PMID 12937935.
  6. Etgen, T.; Sander, D.; Bickel, H.; Sander, K.; Förstl, H. (2012). «Vitamin D Deficiency, Cognitive Impairment and Dementia: A Systematic Review and MetaAnalysis» (PDF). Dementia and Geriatric Cognitive Disorders. 33 (5): 297–305. doi:10.1159/000339702. PMID 22759681. S2CID 5303760.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դասակարգում
Արտաքին աղբյուրներ
Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շփոթություն (բժշկություն)» հոդվածին։