Շվետցինգեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Շվետցինգեն
գերմ.՝ Schwetzingen
Զինանշան

ԵրկիրԳերմանիա Գերմանիա
Մակերես21,63 կմ²
ԲԾՄ101±1 մետր
Բնակչություն22 062 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2022)[1]
Ժամային գոտիUTC+1 և UTC+2
Հեռախոսային կոդ06202
Փոստային դասիչ68723
Ավտոմոբիլային կոդHD
Պաշտոնական կայքschwetzingen.de(գերմ.)
Շվետցինգեն (Գերմանիա)##
Շվետցինգեն (Գերմանիա)

Շվետցինգեն (գերմ.՝ Schwetzingen, Պֆալցի բարբառով՝Schwetzinge), քաղաք Գերմանիայում՝ Բադեն-Վյուրթեմբերգ երկրամասի Հռենոս-Նեկար շրջանում։ Ենթակա է Կարլսռուեի վարչական շրջանին։ Զբաղեցնում է 21,62 քառակուսի կիլոմետր տարածք։ 2010 թվականի դեկտեմբերի 31-ի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 21 789[2]: Պաշտոնական կոդը՝ 08 2 26 084:

Բաժանված 5 քաղաքային շրջանի։

Ժողովրդագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թվերն արտացոլում են քաղաքի ցուցանիշներն ըստ ժամանակի և կամ մարդահամարի տվյալներ են (1), կամ այլ պաշտոնական ցուցանիշներ։

Տարին Բնակչ.
1726 420
1784 1,784
1800 2,090
1850 2,900
1. դեկտեմբերի 1871 թ. 3,862
1. դեկտեմբերի 1880 թ.¹ 4,649
1. դեկտեմբերի 1890 թ.¹ 5,116
1. դեկտեմբերի 1900 թ.¹ 6,432
1. դեկտեմբերի 1910 թ.¹ 7,876
8. հոկտեմբերի 1919 թ.¹ 9,146
16. հունիսի 1925 թ.¹ 9,341
16. հունիսի 1933 թ.¹ 10,016
Տարեթիվը Բնակչ.
17. մայիսի 1939 թ.¹ 10,983
դեկտեմբեր 1945 թ.¹ 11,129
13. սեպտեմբերի 1950 թ.¹ 14,068
6. հունիսի 1961 թ.¹ 14,992
27. մայիսի 1970 թ.¹ 16,508
31. դեկտեմբերի 1975 թ. 18,296
31. դեկտեմբերի 1980 թ. 18,384
27. մայիսի 1987 թ.¹ 17,729
31. դեկտեմբերի 1990 թ. 19,098
31. դեկտեմբերի 1995 թ. 21,872
31. դեկտեմբերի 2000 թ. 22,267
31. մարտի 2004 թ. 22,635

¹ Մարդահամարի պաշտոնական ցուցանիշներ

Տեսարժանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առավել հիշարժան պատմա-ճարտարապետական հուշարձանը շվետցինգենյան դղյակն է (Schloss Schwetzingen), որը եղել է Պֆալցի կուրֆյուրստների նստավայրը։ Դրա շուրջը տարածվում է ընդարձակ պարտեզը (Schlossgarten)՝ բազմաթիվ արձաններով, շինություններով։

Շվետցինգենում է գտնվում Գերմանիայի ամենահին մզկիթը։

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքի մերձակայքի գյուղացիական տնտեսություններում հիմնականում աճեցնում են Գերմանիայում չափազանց սիրված սպիտակ ծնեբեկ, որի պատճառով էլ Շվետցինգենն ստացել է «ծնեբեկի քաղաք» մականունը[3]։ 2018 թվականին այստեղ հանդիսություններով նշել են ծնեբեկի հոբելյանական՝ 350-րդ սեզոնը[4]։

Քույր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շվետցինգենի քույր քաղաքներն են՝

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Staatl. Archivverwaltung Baden-Württemberg in Verbindung mit d. Städten u.d. Landkreisen Heidelberg u. Mannheim (Hrsg.): Die Stadt- und die Landkreise Heidelberg und Mannheim: Amtliche Kreisbeschreibung.
    • Bd. 1: Allgemeiner Teil. Karlsruhe 1966
    • Bd. 3: Die Stadt Mannheim und die Gemeinden des Landkreises Mannheim. Karlsruhe 1970
  • Karl und Volker Wörn: Schwetzingen zur Jahrtausendwende: Geschichte – Kultur – Wirtschaft. Schwetzingen 2000, ISBN 3-87742-157-1, zahlreiche zum Teil farbige Abbildungen und Pläne aus Schwetzingen.
  • Badisches Städtebuch; Band IV 2. Teilband aus Deutsches Städtebuch. Handbuch städtischer Geschichte – Im Auftrage der Arbeitsgemeinschaft der historischen Kommissionen und mit Unterstützung des Deutschen Städtetages, des Deutschen Städtebundes und des Deutschen Gemeindetages, hrsg. von Erich Keyser, Stuttgart 1959
  • Frank-Uwe Betz: Schwetzingen. Stadt und Leute. Sutton Verlag, Erfurt 2001, ISBN 3-89702-387-3. (Historische Photographien, überwiegend von 1900 bis 1970)
  • Die Lust am Jagen. Jagdsitten und Jagdfeste am kurpfälzischen Hof im 18. Jahrhundert. Begleitbuch zur Ausstellung im Schwetzinger Schloss. Verlag Regionalkultur, Ubstadt-Weiher 1999, ISBN 978-3-89735-118-9.
  • Susanne Bährle/Theo Kyrberg: Schwetzingen. Gudensberg-Gleichen 2002
  • Hans-Erhard Lessing: "Karl Drais und Schwetzingens Schlossgarten – ein Schlüsselereignis der Mobilitätsgeschichte". Badische Heimat, März 2016, S. 115–125
  • Stadt Schwetzingen (Hrsg.): Schwetzingen – Geschichte(n) einer Stadt, zwei Bände, verlag regionalkultur, Heidelberg 2016–2018, ISBN 978-3-89735-984-0 und ISBN 978-3-89735-985-7.
  • Karl Frei: "Schbrooch un Schbrisch. Die Mundarten im früheren Amtsbezirk Schwetzingen". Schwetzingen 1984.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շվետցինգեն» հոդվածին։