Շվեյցարիայի քաղաքացիական օրենսգիրք
| Շվեյցարիայի քաղաքացիական օրենսգիրք | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | քաղաքացիական օրենսգիրք և Շվեյցարիայի դաշնային օրենք |
| Երկիր |  Շվեյցարիա |
| Իրավասությունը տարածվում է | Շվեյցարիա |
Շվեյցարիայի քաղաքացիական օրենսգիրք (պաշտոնական լրիվ անվանումը՝ 1907 թվականի դեկտեմբերի 10-ի Շվեյցարիայի քաղաքացիական օրենսգիրք, գերմ.՝ Schweizerisches Zivilgesetzbuch, ZGB, ֆր.՝ Code civil suisse, իտալ.՝ Codice Civile Svizzero, ռոմանշ.՝ Cudesch civil), Շվեյցարիայի տարածքում մասնավոր իրավունքի ոլորտում հասարակական հարաբերությունները կարգավորող օրենսդրական ակտ։ Ընդունվել է 1907 թվականի դեկտեմբերի 10-ին, ուժի մեջ է մտել 1912 թվականից[1][2][3]։
Քաղաքացիական օրենսգրքի հիմնական հեղինակը շվեյցարացի հայտնի իրավաբան Օյգեն Հուբերն է, ով սկսել է դրա մշակումը Շվեյցարիայի դաշնային կառավարության հանձնարարությամբ։ Սկզբում Քաղաքացիական օրենսգիրքը հրապարակվել է միայն գերմաներենով, հետագայում այն թարգմանվել է երկու այլ պաշտոնական լեզուներով՝ ֆրանսերեն և իտալերեն (այդ ժամանակ ռոմանշերեն բարբառը պետական լեզվի կարգավիճակ չի ունեցել)։
Քաղաքացիական օրենսգիրքն ընդունվել է հիմնականում Գերմանիայի քաղաքացիական օրենսգրքի և մասամբ Ֆրանսիայի քաղաքացիական օրենսգրքի ազդեցությամբ, սակայն համեմատական իրավունքի մասնագետների մեծ մասը պնդում է, որ Շվեյցարիայի օրենսգիրքը հավաքական բնույթ է կրում և կառուցված չէ բացառապես վերոհիշյալ ակտերի օրինակով, այլ ներառում է նաև պատմական ու ազգային առանձնահատկություններ[4][5][6][7]։
Շվեյցարիայում, ի տարբերություն Ֆրանսիայի կամ Գերմանիայի, մասնավոր իրավունքի դուալիզմի հայեցակարգը չի ընդունվել, այդ պատճառով էլ քաղաքացիական և գործարար հարաբերությունները կարգավորվում են միայն Քաղաքացիական օրենսգրքի շրջանակներում, այլ հատուկ օրենսգրքեր չեն ընդունվել, օրինակ՝ Ֆրանսիայի առևտրային օրենսգիրքը, կամ Գերմանիայի առևտրային օրենսգիրքը, որոնք կարգավորում են զուտ ձեռնարկատիրական ոլորտի հարաբերությունները։
1911 թվականին ընդունվել է Շվեյցարիայի պարտավորությունների օրենսգիրքը (SR 22)[8] և համարվել է Շվեյցարիայի քաղաքացիական օրենսգրքի հինգերորդ մասը։ Այսպիսով, այն դարձել է առաջին քաղաքացիական օրենսգիրքը, որը ներառում է առևտրային իրավունք[9][10]։
Թուրքիայի քաղաքացիական օրենսգիրքը, որն ընդունվել է 1926 թվականին Քեմալ Աթաթուրքի կառավարության լայնածավալ բարեփոխումների ժամանակ՝ Թուրքիան աշխարհիկ պետության վերածելու նպատակով, գրեթե ամբողջությամբ կրկնում է Շվեյցարիայի քաղաքացիական օրենսգիրքը, բացառությամբ աննշան առանձնահատկությունների[11]։
Կառուցվածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Շվեյցարիայի քաղաքացիական օրենսգիրքը բաղկացած է հինգ գրքից.
- Գիրք առաջին — «Իրավունքի սուբյեկտներ` ֆիզիկական և իրավաբանական անձինք»,
- Գիրք երկրորդ — «Ընտանեկան իրավունք»,
- Գիրք երրորդ — «Ժառանգության իրավունք»,
- Գիրք չորրորդ — «Գույքային իրավունք»,
- Գիրք հինգերորդ — «Պարտավորությունների իրավունք» (ընդունվել է առանձին օրենքի տեսքով 1911 թվականին), բաղկացած է բաժիններից։ I — «Ընդհանուր դրույթներ պարտավորությունների վերաբերյալ», II — «Պարտավորությունների որոշակի տեսակներ», III — «Առևտրային գործընկերություններ», IV — «Առևտրային գրանցում, ընկերության իրավունք, առևտրային հաշվառում», V — «Արժեթղթեր»։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «SR 21 Zivilgesetzbuch» (official website) (գերմաներեն, ֆրանսերեն, and իտալերեն). Berne, Switzerland. 1916 թ․ սեպտեմբերի 10. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ «SR 210 Swiss Civil Code of 10 December 1907 (Status as of 1 January 2016)» (official website). Berne, Switzerland: Swiss Federal Council. 1916 թ․ սեպտեմբերի 10. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ The Swiss Civil Code of December 10, 1907 (Effective January 1, 1912); Translated by Robert P. Shick, A.M., LL.B., Member of the Philadelphia Bar; Annotated by Charles Wetherill, A.B., LL.D., Member of the Philadelphia Bar; Corrected and Revised by Eugen Huber, Dr. Jur., Rer. Pub. et Phil., Law Professor, University of Berne; Alfred Siegwart, Dr.Jur., Professor of Swiss Law, University of Freiburg ; Gordon E. Sherman, Ph.B., LL.B., Member of the New York and New Jersey Bars. Boston, U.S.A.: The Boston Book Company. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 28-ին – via Internet Archive.
- ↑ Цвайгерт К., Кётц X. Введение в сравнительное правоведение в сфере частного права: В 2-х томах. — Пер. с нем. Ю.М. Юмашева. — М.: Международные отношения, 2000. — Т. 1. — С. 255—259. — ISBN 5-7133-1048-5
- ↑ Stoffel, Walter A. (1987). «National Reports, Switzerland». In Knapp, Viktor (ed.). International Encyclopedia of Comparative Law. Vol. I. Tübingen and Dorderecht, Boston, Lancaster: J.C.B. Mohr (Paul Siebeck) and Martinus Nijhoff Publishers. էջ S-186.
- ↑ Zweigert, Konrad, Professor of Law, University of Hamburg; Director, Max Planck Institute for Foreign and International Private Law; Kötz, Hein, M.C.L. (Mich.); Professor of Law, University of Konstanz (1977). An Introduction to Comparative Law; Translated from the German by Tony Weir, Fellow of Trinity College, Cambridge. Vol. I: The Framework. Amsterdam, New York, Oxford: North Holland Publishing Company. էջեր 166–177.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - ↑ Rabel, Ernst (1950), «Private Laws of Western Civilization: Part III. The German and Swiss Civil Codes», Louisiana Law Review, vol. 10, էջեր 271–275, Վերցված է 29 November 2016-ին
- ↑ «SR 22 Obligationenrecht» (official website) (գերմաներեն, ֆրանսերեն, and իտալերեն). Berne, Switzerland: Swiss Federal Council. 1916 թ․ սեպտեմբերի 10. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ «SR 220 Federal Act on the Amendment of the Swiss Civil Code (Part Five: The Code of Obligations)» (official website). Berne, Switzerland: Swiss Federal Council. 1916 թ․ սեպտեմբերի 10. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ Frédéric Koller (2016 թ․ սեպտեմբերի 13). «Quand la Suisse inspire la modernisation du droit chinois». Le temps (ֆրանսերեն). Lausanne, Switzerland. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ «Turkey and the adoption of the Swiss Civil Code». Federal Department of Justice and Police. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 17-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունվարի 19-ին.(անգլ.)
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Bernhard Schnyder, "Code civil (CC)" in Dictionnaire historique de la Suisse, 02/08/2005.;
- English semi-official translation:
| ||||||
