Շուշի քաղաքի պատմության թանգարան

Շուշի քաղաքի պատմության թանգարան
Տեսակ	թանգարան
Երկիր	Արցախ
Տեղագրություն	Շուշի
	Կոորդինատներ: 39°45′23.57″ հս․ լ. 46°45′12.77″ ավ. ե. / 39.7565472° հս․. լ. 46.7535472° ավ. ե.

Շուշի քաղաքի պատմության թանգարան, Շուշի հնագույն քաղաք-ամրոցի բազմադարյա անցյալը լուսաբանող հնությունների կենտրոն։

Պատմություն, ցուցադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շուշի քաղաքի «Ձորի թաղի» կենտրոնում գտնվող՝ 19-րդ դարի սկզբի փոխգնդապետ Եսայի Ղարամյանցին (Գրամով) պատկանող հիասքանչ առանձնատանը տեղակայված Շուշի քաղաքի պատմության թանգարանը հանդիսանում է հնագույն քաղաք-ամրոցի բազմադարյա անցյալը լուսաբանող հնությունների կենտրոն։ Այստեղ ցուցադրվում են Շուշիի հիմնադրման ժամանակի՝ 18-րդ դարի մասին նախկին տեղեկությունները հերքող՝ ուշ բրոնզեդարյան և հելլենիստական ժամանակաշրջանի հարուստ հնագիտական տեղեկություններ։

Թանգարանի հավաքածուն (թվով շուրջ 5000 առարկաներ) շատ հարուստ է ազգագրական բնույթի տեղեկություններով, այստեղ հավաքված են հաճախակի իրենցից իրական արվեստի գլուխգործոցներ ներկայացնող տեղական արհեստագործների արտադրանքներ։

19-րդ դարի կենցաղի առարկաները լուսաբանում են Անդրկովկասի խոշորագույն մշակութային կենտրոնի բնակիչների կյանքը։ Դահլիճների պատերին տեղադրված լուսանկարների և վերարտադրվածքների հավաքածուն շոշափելի են դարձնում այն դարաշրջանի քաղաքի մշակութային կյանքը։ Հավաքված հնություններից շատերը լուսաբանում են քաղաքի սև օրերը, երբ 1920 թվականի մարտի 22-23-ը թուրք -թաթարական կանոնավոր և անկանոն զորքերը հրդեհեցին Շուշի քաղաքի գրեթե ամբողջ հայկական մասը, գրեթե 30 հազար հայ բնակչությունից կոտորեցին 8 հազարին, իսկ ողջ մնացածները մազապուրծ փախանլ և ապաստան գտան Արցախի գյուղերում։

Առանձին վահանակ է տրամադրված 1992 թվականի մայիսի 8-9-ը Շուշիի ազատագրման ռազմագործողությանը։ Այստեղ տեղադրված է մարտերի պատմությունը լուսային էֆեկտներով ուղեկցող՝ «Հարսանիք լեռներում» ռազմագործողության մանրակերտը^[1]։