Շուկայի կապիտալիզացիա

Շուկայի կապիտալիզացիա (անգլ.՝ market capitalization), հրապարակային առևտրով զբաղվող ընկերության` բաժնետերերին պատկանող ընդհանուր բաժնետոմսերի ընդհանուր արժեքը[2]։
Շուկայական կապիտալիզացիան հավասար է մեկ ընդհանուր բաժնետոմսի շուկայական գնին` բազմապատկած ընդհանուր բաժնետոմսերի քանակով[3][4]:
Նկարագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Շուկայական կապիտալիզացիան երբեմն օգտագործվում է ընկերությունները ըստ չափի դասակարգելու համար: Այն չափում է ընկերության կապիտալի կառուցվածքի միայն սեփական կապիտալի բաղադրիչը և չի արտացոլում ղեկավարության այն որոշումը, թե որքան պարտք է օգտագործվել ընկերության ֆինանսավորման համար: Ընկերության չափի ավելի համապարփակ չափումը ձեռնարկության արժեքն է (անգլ.՝ Enterprise value), որն ազդեցություն է թողնում չմարված պարտքի, արտոնյալ բաժնետոմսերի և այլ գործոնների վրա[5]:
Այն նաև օգտագործվում է ֆոնդային բորսաների հարաբերական չափը դասակարգելու համար՝ հանդիսանալով յուրաքանչյուր ֆոնդային բորսայում ցուցակված բոլոր ընկերությունների շուկայական կապիտալիզացիայի գումարի չափանիշ: Ֆոնդային շուկաների կամ տնտեսական տարածաշրջանների ընդհանուր կապիտալիզացիան կարելի է համեմատել այլ տնտեսական ցուցանիշների հետ (օրինակ՝ Բաֆեթի ցուցիչը): 2023 թվականին հրապարակային առևտրով զբաղվող բոլոր ընկերությունների ընդհանուր շուկայական կապիտալիզացիան մոտավորապես 111 տրիլիոն ԱՄՆ դոլար էր[6][7]:
Համաշխարհային շուկայի կապիտալի պատմական ցուցանիշները
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Աշխարհի բոլոր հրապարակային ընկերությունների ընդհանուր շուկայական կապիտալիզացիան 1975-ից մինչև 2020 թվականը[8]․
Տարի | Համաշխարհային շուկայական կապիտալ
(միլիոն ԱՄՆ դոլարով) |
Համաշխարհային շուկայական կապիտալ
(% ՀՆԱ) |
Թվարկվածների ընկերությունների
թիվը |
---|---|---|---|
1975 | 1,149,245 | 27.2 | 14,577 |
1980 | 2,525,736 | 29.6 | 17,273 |
1985 | 4,684,978 | 47.0 | 20,555 |
1990 | 9,519,107 | 50.8 | 23,732 |
1991 | 11,340,785 | 56.8 | 24,666 |
1992 | 10,819,256 | 50.2 | 24,947 |
1993 | 13,897,390 | 61.7 | 28,300 |
1994 | 14,639,924 | 60.9 | 30,290 |
1995 | 17,263,728 | 64.0 | 33,379 |
1996 | 19,806,691 | 72.3 | 35,617 |
1997 | 22,029,761 | 80.7 | 36,946 |
1998 | 24,555,201 | 89.6 | 37,928 |
1999 | 33,181,159 | 115.1 | 38,414 |
2000 | 30,925,434 | 101.1 | 39,892 |
2001 | 26,792,162 | 88.4 | 40,157 |
2002 | 22,802,792 | 72.7 | 38,894 |
2003 | 31,107,425 | 84.9 | 41,051 |
2004 | 36,540,980 | 89.2 | 38,724 |
2005 | 40,512,446 | 92.6 | 39,096 |
2006 | 50,074,966 | 106.1 | 43,104 |
2007 | 60,456,082 | 114.0 | 44,034 |
2008 | 32,418,516 | 56.2 | 43,949 |
2009 | 47,471,293 | 83.8 | 42,669 |
2010 | 54,259,518 | 87.3 | 43,427 |
2011 | 47,521,341 | 68.8 | 44,323 |
2012 | 54,503,237 | 78.4 | 43,772 |
2013 | 64,367,842 | 89.0 | 44,853 |
2014 | 67,177,254 | 90.3 | 45,743 |
2015 | 62,268,184 | 94.5 | 43,983 |
2016 | 65,117,714 | 97.1 | 43,806 |
2017 | 79,501,948 | 111.1 | 43,440 |
2018 | 68,893,044 | 91.9 | 43,554 |
2019 | 78,825,583 | 108.4 | 43,248 |
2020 | 93,686,226 | 134.7 |
Հաշվարկ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Շուկայական կապիտալը հաշվարկվում է հետևյալ բանաձևով․
, որտեղ MC-ն շուկայական կապիտալիզացիան է, N-ը՝ շրջանառության մեջ գտնվող սովորական բաժնետոմսերի քանակը, իսկ P-ը՝ մեկ ընդհանուր բաժնետոմսի շուկայական գինը[9]։
Օրինակ, եթե ընկերությունն ունի 4 միլիոն սովորական բաժնետոմս, և մեկ բաժնետոմսի գինը կազմում է 20 դոլար, ապա դրա շուկայական կապիտալիզացիան կազմում է 80 միլիոն դոլար: Եթե մեկ բաժնետոմսի գինը բարձրանում է մինչև 21 դոլար, ապա շուկայական կապիտալը դառնում է 84 միլիոն դոլար: Եթե մեկ բաժնետոմսի դիմաց այն իջնի մինչև 19 դոլար, ապա շուկայական կապիտալը կնվազի մինչև 76 միլիոն դոլար:
Սա հակադրվում է առևտրային գնագոյացմանը, որտեղ գնման գինը, միջին գինը և վաճառքի գինը կարող են տարբերվել գործարքի ծախսերի պատճառով[10]:
Շուկայական կապիտալի պայմանները
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ավանդաբար ընկերությունները բաժանվում էին խոշոր կապիտալի, միջին կապիտալի և փոքր կապիտալի[11][12]:
Մեգա կապիտալ և միկրո կապիտալ տերմիններն այդ ժամանակվանից սկսել են ընդհանուր կիրառություն ստանալ[13][14] և երբեմն հանդիպում է նանո կապիտալ հասկացությունը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Market highlights for first half-year 2010» (PDF). World Federation of Exchanges. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) July 22, 2013-ին. Վերցված է May 29, 2013-ին.
- ↑ Graham, John R; Smart, Scott B.; Megginson, William J. (2010). Corporate Finance (third ed.). Mason OH: South-Western Cengage Learning. էջ 387. ISBN 9780324782967.
- ↑ Graham, Smart and Megginson op cit p. 387.
- ↑ «Financial Times Lexicon». Արխիվացված է օրիգինալից September 25, 2016-ին. Վերցված է February 19, 2013-ին.
- ↑ «Enterprise Value (EV) Formula and What It Means». Investopedia (անգլերեն). Վերցված է 2024-12-24-ին.
- ↑ «FY 2023 Market Highlights» (PDF). 2023. Արխիվացված օրիգինալից 17 September 2024-ին. Վերցված է 17 September 2024-ին.
- ↑ «Stock Market Capitalization-to-GDP Ratio: Definition and Formula». Investopedia (անգլերեն). Վերցված է 2024-12-24-ին.
- ↑ «Market capitalization of listed domestic companies (current US$) | Data». Data.WorldBank.org. Վերցված է September 20, 2021-ին.
- ↑ Graham, Smart and Megginson op cit p. 387.
- ↑ «Shares Outstanding vs. Floating Stock: What's the Difference?». Investopedia (անգլերեն). Վերցված է 2024-12-24-ին.
- ↑ «Large Cap, Mid Cap, and Small Cap Stocks». Financial Edge (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է September 15, 2022-ին.
- ↑ «Market Capitalization Definition». Վերցված է April 2, 2013-ին.
- ↑ «Mega Cap Definition». Վերցված է April 2, 2013-ին.
- ↑ «Micro Cap Definition». Վերցված է April 2, 2013-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]![]() |
Տես՝ market capitalization Վիքիբառարան, բառարան և թեզաուրուս |
- How to Value Assets – from the Washington State (U.S.) government web site
- Year-end market capitalization by country – World Bank, 1988–2018
|