Շիլոնգ
| Բնակավայր | ||
|---|---|---|
| Շիլոնգ | ||
 | ||
| Երկիր |  Հնդկաստան | |
| Համայնք | East Khasi Hills district? | |
| Մակերես | 64,36 կմ² | |
| ԲԾՄ | 1525±1 մետր | |
| Բնակչություն | 143 229 մարդ (2011) | |
| Ժամային գոտի | UTC+5:30 | |
| Հեռախոսային կոդ | 364 | |
| Փոստային դասիչ | 793001 | |
| Պաշտոնական կայք | eastkhasihills.gov.in | |
| ||
Շիլոնգ (անգլ.՝ Shillong, հինդի՝ शिलांग, բենգալերեն՝ শিলং), քաղաք Հնդկաստանի հեռավոր հյուսիս-արևելքում Մեգհալայա նահանգի մայրաքաղաքն է, Կհասի արևելյան լեռների վարչական կենտրոնը։ Համարվում է, որ Շիլոնգը շրջապատող լեռները նման են Շոտլանդիայի լեռներին, այդ պատճառով Շիլոնգը ստացել է «Արևելքի Շոտլանդիա» անվանումը։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տեղական ավանդույթների համաձայն՝ Շիլոնգ քաղաքն անվանվել է տեղական աստվածուհի Շիլոնգի անունով, որը, ըստ լեգենդի, ծնվել է կույս՝ Բիսիի մերձակայքում գտնվող գյուղում։
Շիլոնգի արագացված զարգացումը սկսվել է այն բանից հետո, երբ 1864 թվականին այստեղ բրիտանացիները կառուցեցին քաղաքացիական կայան։ 1874 թվականին՝ Ասսամի տարածքի ձևավորման ժամանակ, գավառական կոմիսարը ընտրեց Շիլոնգը՝ որպես Ասսամի մայրաքաղաք, ինչպես Բրահմապուտրա և Սուրամ գետերի ձորերի միջև հարմար դիրք ունենալու, այնպես էլ բարենպաստ կլիմայի պատճառով, որը շատ ավելի զով է, քան արևադարձային Հնդկաստանի մեծ մասի կլիման։ 1878 թվականին ձևավորվեց Շիլոնգի քաղաքապետարանը[1]։
Քաղաքը տուժել է 1879 թվականի հունիսի 12-ին Մեծ Ասսամյան երկրաշարժի ժամանակ․ քաղաքի 27 բնակիչ մահացել և անհետացել է[2]։
Շիլոնգը եղել է Ասսամի մայրաքաղաքը մինչև 1972 թվականը, երբ հունվարի 21-ին ձևավորվեց Մեգհալայա նոր նահանգը։ Շիլոնգը դարձավ նոր նահանգի մայրաքաղաքը, իսկ Ասսամի մայրաքաղաքը տեղափոխվեց Դիսպուր։
Ֆիզիկաաշխարհագրական բնութագիր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Շիլոնգը տեղակայված է Ասսամյան լեռներում՝ Շիլոնգ սարահարթի կենտրոնական մասում՝ Հնդկական վահանի հյուսիսային մասում գտնվող միակ բարձր լեռնային կառույցի վրա[3]։ Շիլոնգը շրջապատված է սոճու անտառներով։ Ծովի մակարդակից միջին բարձրությունը 1 496 մ է։ Քաղաքի ամենաբարձր կետը Շիլոնգ գագաթն է՝ 1 966 մ բարձրությամբ։ Շիլոնգից 60 կմ հեռավորության վրա է գտնվում աշխարհի ամենախոնավ վայրերից մեկը՝ Չերապունջի քաղաքը, որտեղ տարեկան նկատվում են 12 հազար մմ տեղումներ, չնայած որ հենց Շիլոնգում տարեկան տեղումների քանակը 2400 մմ է։ Հունվարի միջին ջերմաստիճանը +4 … +16 է, իսկ հուլիսինը՝ +18 … +24։ Լեռնակլիմայական հանգստավայր է։
Կլիմա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կյոպպենի կլիմայի դասակարգման համաձայն՝ Շիլոնգը բնութագրվում է բարձրալեռնային մերձարևադարձային կլիմայով (Cwb)՝ տաք և անձրևոտ ամառներով և զով ու չոր ձմեռներով։ Մուսսոնների սեզոնը տևում է հունիսից մինչև օգոստոսի վերջ։ Շիլոնգ այցելելու լավագույն ժամանակը հոկտեմբեր-նոյեմբեր և մարտ-ապրիլ ամիսներն են։
| Շիլոնգ (1971–2000)ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 24.9 (76.8) |
26.1 (79) |
28.1 (82.6) |
29.8 (85.6) |
29.5 (85.1) |
29.5 (85.1) |
28.2 (82.8) |
28.4 (83.1) |
28.0 (82.4) |
27.8 (82) |
24.5 (76.1) |
22.5 (72.5) |
29.8 (85.6) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 14.6 (58.3) |
16.8 (62.2) |
21.0 (69.8) |
23.3 (73.9) |
23.3 (73.9) |
23.7 (74.7) |
23.7 (74.7) |
24.2 (75.6) |
23.2 (73.8) |
21.7 (71.1) |
19.1 (66.4) |
15.9 (60.6) |
20.8 (69.4) |
| Միջին ցածր °C (°F) | 5.7 (42.3) |
7.2 (45) |
11.0 (51.8) |
13.9 (57) |
15.4 (59.7) |
17.4 (63.3) |
17.8 (64) |
17.6 (63.7) |
16.6 (61.9) |
14.2 (57.6) |
10.7 (51.3) |
7.1 (44.8) |
12.9 (55.2) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −0.9 (30.4) |
−2.4 (27.7) |
2.7 (36.9) |
6.6 (43.9) |
8.5 (47.3) |
10.0 (50) |
12.3 (54.1) |
10.0 (50) |
10.7 (51.3) |
6.7 (44.1) |
−0.5 (31.1) |
−3.3 (26.1) |
−3.3 (26.1) |
| Անձրևի տեղումներ մմ (դյույմ) | 12.5 (0.492) |
20.2 (0.795) |
42.4 (1.669) |
116.0 (4.567) |
266.1 (10.476) |
430.0 (16.929) |
461.7 (18.177) |
296.6 (11.677) |
289.6 (11.402) |
186.1 (7.327) |
30.1 (1.185) |
16.2 (0.638) |
2167,4 (85,331) |
| Միջ. անձրևոտ օրեր | 1.4 | 2.2 | 3.7 | 9.0 | 16.3 | 17.9 | 18.2 | 16.1 | 15.9 | 8.4 | 2.4 | 1.3 | 112.7 |
| աղբյուր: India Meteorological Department (record high and low up to 2010)[4][5] | |||||||||||||
Բնակչություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| Կրոններ Շիլոնգում | ||||
|---|---|---|---|---|
| Կրոն | Տոկոս | |||
| հինդուիզմ | 10 % | |||
| իսլամ | 7 % | |||
| քրիստոնեություն | 60 % | |||
| այլ† | 23 % | |||
| Կրոնների տարածում †ներառյալ սիկհականություն (0.2%), բուդդայականություն (<0.2%) և տեղական կրոններ |
||||
Ըստ 2011 թվականի մարդահամարի տվյալների՝ քաղաքի բնակչությունը կազմում է 143 007 մարդ[6]։ Շիլոնգի քաղաքային ագլոմերացիայի բնակչությունը կազմում է 354 325 բնակիչ (2011)[7], որից 176 591-ը տղամարդիկ են, իսկ 177 734-ը՝ կանայք։ Գրագիտության մակարդակը 86 % է, որից՝ տղամարդկանց շրջանում 85 %, կանանց շրջանում՝ 92,34 %։ Բնակչության 13 %-ը մինչև 6 տարեկան երեխաներ են։
Շիլոնգի բնակչության մեծ մասը կազմում են կհասիները, բայց բնակչության շրջանում նրանց մասնաբաժինը կրճատվում է Հնդկաստանի այլ նահանգներից գաղթականների զգալի քանակի ներհոսքի հետևանքով։ Հավատացյալներից շատերը քրիստոնյաներ են։ Քրիստոնյաներին ներկայացնում են երիցականներն ու այլ բողոքականները, ինչպես նաև հռոմեական կաթոլիկները։
Տրանսպորտ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Շիլոնգը մայրուղիներով հյուսիսում միանում է Գուվահաթին, հարավում՝ Ագարթալային։ Քաղաքից 30 կմ հեռավորության վրա գտնվում է Ամրոյի օդանավակայանը (կոդ ԻԿԱՕ = VEBI, կոդ ԻԱՏԱ = SHL)[8]։ Այն նաև Բարապանիի ավիաբազան է՝ Հնդկական օդուժի Արևելյան հրամանատարության շտաբը։
Մշակույթ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Շիլոնգը համարվում է հնդկական ռոք երաժշտության ինքնահռչակ մայրաքաղաքը[9][10]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Shillong Municipal Board - History». Shillong Municipal Board. Վերցված է 2014 թ․ մայիսի 21-ին.
- ↑ Jugal Kalita (2014 թ․ հունիսի 15). «The Great Assam Earthquake of 1897».
- ↑ Bilham, R. and P. England, Plateau pop-up during the great 1897 Assam earthquake. Nature(Lond),410, 806—809, 2001
- ↑ «Shillong Climatological Table Period: 1971–2000». India Meteorological Department. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 20-ին.
- ↑ «Ever recorded Maximum and minimum temperatures up to 2010» (PDF). India Meteorological Department. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ մայիսի 21-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 20-ին.
- ↑ Top cities of India by Population census 2011
- ↑ «Urban Agglomerations/Cities having population 1 lakh and above» (PDF) (անգլերեն). Provisional Population Totals, Census of India 2011. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 2-ին.
- ↑ «World Aero Data: BARAPANI — VEBI». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
- ↑ Sengupta, Somini (2008 թ․ հունիսի 23). «Town in India Rocks (No Use to Wonder Why, Babe)» (անգլերեն). The New York Times. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 2-ին.
- ↑ Fremson, Ruth (2008 թ․ հունիսի 23). «An Outpost of Rock» (Audiovisual slide show). Interview with Prabhat Sawyan (անգլերեն). The New York Times. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 2-ին.
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Краткая географическая энциклопедия, Том 4/Гл.ред. Григорьев А. А. М.:Советская энциклопедия — 1964, 448 с. с илл., 10 л. карт
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շիլոնգ» հոդվածին։ |
| ||||||||||
