Jump to content

Նևայի շուրթ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Նևայի շուրթ
Տեսակծոց
Երկիր Ռուսաստան
Խորություն3 մետր
Մակերես329 կմ²
Մասն էՖիննական ծոց
Լիճ հոսող գետՆևա, Middle Nevka?, Great Nevka?, Dudergofka?, Ekateringofka?, Emelyanovka?, Krasnenkaya?, Փոքր Նևկա, Shkipersky Canal?, Փոքր Նևա, Մեծ Նևա և Sea Canal?
Քարտեզ
Քարտեզ

Նևայի շուրթ (այլ անվանումը՝ Մարկիզի լճակ), Ֆիննական ծոցի արևելյան մասը: Նևյան ծոց է թափվում Նևա գետը՝ իր մի քանի ճյուղերով: Նևայի դելտայում գտնվում է Սանկտ Պետերբուրգ քաղաքը:

Աշխարհագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նևյան ծոցը արևելքից սահմանափակված է Նևա գետի ավազային պատնեշով, արևմուտքից՝ Լիսի Նոս - Կրոնշտադտ - Լոմոնոսով գծով, հյուսիսից՝ «Նևյան ծովածոցի հյուսիսային ափ» արգելավայրով: Ջրային հայելու մակերեսը մինչև Սանկտ Պետերբուրգի հեղեղումներից պաշտպանական կառույցների համալիրի ստեղծումը եղել է 329 կմ²: Հատակը հիմնականում ավազոտ է և հարթ:

Ֆիննական ծոցի մնացած մասի հետ Նևյան ծոցը հաղորդակցվում է Կոտլին կղզու մոտ գտնվող երկու նեղուցների միջոցով, որոնք կոչվում են Հյուսիսային և Հարավային Դարպասներ: Հյուսիսային Դարպասների լայնությունը 9-10 կմ է, Հարավայինինը՝ 5-7 կմ: Ներկայումս Նևյան ծոցը Ֆիննական ծոցից առանձնացված է Գորսկայա - Կրոնշտադտ - Բրոնկա գծով՝ Սանկտ Պետերբուրգի հեղեղումներից պաշտպանական կառույցների համալիրի պատնեշների համակարգով: Այն մեկուսացված հոսող ջրամբար է:

Եթե պաշտպանական կառույցների գիծը ընդունենք որպես Նևյան ծոցի ժամանակակից արևմտյան սահման, ապա ջրային հայելու մակերեսը կկազմի 380 կմ², ջրային զանգվածի ծավալը՝ 1,2 կմ³: Նշված սահմաններում Նևյան ծոցի երկարությունը արևմուտքից արևելք 21 կմ է, առավելագույն լայնությունը՝ 15 կմ: Ծոցի միջին բնական խորությունը մոտ 3,0 մ է:

Պաշտպանական կառույցների համալիրին մոտենալիս (արևելքից և արևմուտքից) կան բազմաթիվ բնական և արհեստական խոչընդոտներ: Դրանք դժվարացնում են Նևյան ծոցի և Ֆիննական ծոցի աղի ջրերի միջև ջրափոխանակությունը, խոչընդոտում են ծոցից ալիքների ներխուժմանը:

Հարավային Դարպասներում Պաշտպանական կառույցների համալիրի ճանապարհն անցնում է Լոմոնոսովյան ծանծաղուտի արևմտյան եզրով: Հարավային Դարպասներում նավերի անցման բացվածքի լայնությունը 200 մ է, միջին խորությունը՝ մոտ 16,0 մ:

Նավերի անցման համար Նևյան ծոցում սահմանված են նավուղիներ և ջրանցքներ.

  • Ծովային ջրանցք (Կոտլին կղզուց մինչև Մեծ Նևա գետի գետաբերան), նախատեսված է առավելագույնը 11 մետր նստվածքով, 320 մետր երկարությամբ և 42 մետր լայնությամբ նավերի համար,
  • Նավային ջրանցք (59°56′36″ հս․ լ. 30°06′36″ ավ. ե.HGЯO), ձգվում է մինչև Մեծ Նևա գետի գետաբերան, նախատեսված է առավելագույնը 3,5 մետր նստվածքով նավերի համար,
  • Պետրովսկի ջրանցք (սկսվում է № 2 մուտքի լուսատու բույից ձախ կողմում (59°57′ հս․ լ. 30°09′ ավ. ե.HGЯO), տանում է դեպի Փոքր Նևա գետ), նախատեսված է առավելագույնը 4,2 մետր նստվածքով նավերի համար,
  • № 11 նավուղի, որը տանում է Պետրովսկի ջրանցքից դեպի Պետրոդվորցովի նավահանգիստ,
  • Լոմոնոսովի ջրանցք (№ 7 նավուղի), որը տանում է դեպի Լոմոնոսովի նավահանգիստ,
  • Լախտինսկի ջրանցք, որը տանում է դեպի Լախտինսկի նավահանգիստ,
  • Մոտեցման ջրանցք դեպի Ստրելնա ավանի նավահանգիստ,
  • Բրոնկա բեռների շրջանի ջրանցք,
  • Ջրանցք, որը տանում է դեպի Լիտկե բազայի նավահանգիստ,
  • Գորսկայա բազայի ջրանցք:

Առաջին սառցային երևույթները՝ մանր սառցաբեկորների և նոր գոյացած բարակ սառցաշերտի տեսքով, սովորաբար հայտնվում են նոյեմբերի կեսերին: Ծոցը լիովին սառցակալում է դեկտեմբերի վերջին: Լիարժեք սառցե ծածկույթի հաստատման գործընթացը, կախված տարբեր պատճառներից, տևում է 2-3 օրից (ցրտաշունչ անքամի եղանակին) մինչև մեկ ամիս (թույլ սառնամանիքային և քամոտ եղանակին): Սովորական պայմաններում ձմռան վերջին սառույցի հաստությունը հասնում է 30-70 սմ-ի, իսկ նավուղիներում՝ 10-20 սմ-ի: Առանձնապես ցուրտ ձմեռներին սառույցի հաստությունը հասնում է 80-100 սմ-ի ափամերձ, 60-80 սմ-ի՝ ծոցի կենտրոնական հատվածներում և 20-30 սմ-ի՝ նավուղիներում: Սառցե ծածկույթի քայքայումը սկսվում է մոտավորապես ապրիլի 20-ին, և ջրավազանը լիովին մաքրվում է սառույցից ապրիլի 28-30-ին: Սառցե ծածկույթի հալոցքը սկսվում է սառույցի մեջ միջանցիկ ճեղքերի և Նևայի պատնեշների նավուղիներում բացվածքների հայտնվելով: Սառույցի հալոցքն ընթանում է արևելքից արևմուտք և կենտրոնից դեպի ափեր ուղղությամբ[1]:

Նավագնացություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆիննական ծոցի արևելյան մասը՝ 29°19′30″ արևելյան երկայնությունից արևելք և 60°6′42″ հյուսիսային լայնությունից հարավ, Սանկտ Պետերբուրգի ծովային առևտրային նավահանգստի նավերի երթևեկության կառավարման համակարգի (ՆԵԿՀ) գործունեության գոտի է: Ոչ մի նավ կամ նավակ իրավունք չունի առանց ՆԵԿՀ-ի թույլտվության մտնել դրա գործունեության գոտի:

ՆԵԿՀ-ը նավերի երթևեկությունը կառավարում է.

  • ռադիոյով՝ գերկարճ ալիքներով (ԳԿԱ), կանչի և աշխատանքային ալիք՝ 9, ազդանշան՝ «Պետերբուրգ ռադիո-17», պահեստային ալիք՝ 67:
  • ռադիոյով՝ ԳԿԱ-ով, կանչի ալիքներ՝ 9, 12, 16, ազդանշան՝ «Պետրոդվորեց ռադիո-9», աշխատանքային ալիք՝ 12, պահեստային ալիքներ՝ 73, 67, 30:

Նևյան ծոցում գործում են Ծովում բախումները կանխարգելելու միջազգային կանոնները-72 (ԾԲԿՄԿ-72): ԾԲԿՄԿ-72-ի և Ռուսաստանի Դաշնության ներքին ջրային ուղիներով նավարկության կանոնների ու Հյուսիս-արևմտյան ավազանի նավարկելի ուղիներով նավարկության տեղական կանոնների գործողության գոտիների միջև սահմանազատման գծերն են.

  • Մեծ Նևա գետում՝ Բլագովեշչենսկի կամրջի ստորին եզրը,
  • Փոքր Նևա գետում՝ Տուչկովի կամրջի ստորին եզրը,
  • Փոքր Նևկա գետում՝ Մեծ Պետրովսկի կամրջի ստորին եզրը,
  • Միջին Նևկա և Մեծ Նևկա գետերում՝ Կրեստովսկի կղզու արևմտյան ծայրամասի միջօրեականը (30°12′55″ արևելյան երկայնություն):

Փրկարարական ծառայություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Սանկտ Պետերբուրգ» ծովային փրկարարական-համակարգող կենտրոնը (ԾՓՀԿ «ՍՊբ») իրականացնում է ՌԴ գործադիր իշխանության դաշնային մարմինների և օտարերկրյա պետությունների փրկարարական ծառայությունների գործողությունների կազմակերպումն ու համակարգումը՝ Ֆիննական ծոցի արևելյան մասում վթարի ենթարկված նավերին օգնություն ցուցաբերելու, ինչպես նաև ծովում վթարի ենթարկված մարդկանց որոնելու և փրկելու համար: ԾՓՀԿ «ՍՊբ»-ի հետ կապն իրականացվում է.

  • ԳԿԱ-ով, ալիք 16, ազդանշան՝ «Պետերբուրգ ՍԿՑ», աշխատանքային ալիք՝ 71, պահեստային ալիքներ՝ 24, 26 և 27,
  • 70 ալիքով (թվային ընտրովի կանչ) MMSI 002733700,
  • հեռախոսներով. +7(812) 327-41-46, 327-41-47, 259-89-95,
  • ֆաքս. +7 (812) 327-41-46,
  • տելեքս. 121512 RCC.RU,
  • INMARSAT MINI M հեռախոս. 761319893,
  • Էլ. փոստ. mrcc@mail.pasp.ru:

Մարկիզի լճակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նևյան ծոցի հեգնական անվանումը՝ Մարկիզի լճակը, առաջացել է 19-րդ դարի 30-ականներին Բալթյան նավատորմի սպաների շրջանում: Անվանումը ծագել է այն ժամանակվա Ռուսաստանի ծովային նախարար մարկիզ Ի. Ի. դը Տրավերսեի տիտղոսից, որի օրոք գրեթե ամբողջովին դադարել են հեռավոր ծովային նավարկությունները, իսկ նավարկությունները իրականացվել են Կրոնշտադտից ոչ հեռու[2]:

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Нежиховский, 1981, էջ 58—65
  2. Маркизова лужа // Энциклопедия Санкт-Петербурга. Архивировано из первоисточника 14 հուլիսի 2014.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]