Նիկոլայ Տիխոնով (գրող)

Նիկոլայ Տիխոնով; ռուս.՝ Николай Семёнович Тихонов
Ծնվել է	նոյեմբերի 22 (դեկտեմբերի 4), 1896
Ծննդավայր	Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	փետրվարի 8, 1979[…] (82 տարեկան)
Վախճանի վայր	Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Գերեզման	Նովոդեվիչյան գերեզմանոց
Մասնագիտություն	գրող, բանաստեղծ, թարգմանիչ և քաղաքական գործիչ
Լեզու	ռուսերեն
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն, Խորհրդային Ռուսաստան և ԽՍՀՄ
Գրական ուղղություններ	սոցիալիստական ռեալիզմ
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն
Պարգևներ	; ; Ալեքսանդր Ֆադեևի անվան մեդալ և
	Nikolay Semenovich Tikhonov Վիքիպահեստում

Նիկոլայ Սեմյոնովիչ Տիխոնով, (նոյեմբերի 22 (դեկտեմբերի 4), 1896^[1]^[2], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն^[2] - փետրվարի 8, 1979(1979-02-08)^[1]^[3]^[4]^[…], Մոսկվա, ԽՍՀՄ^[2]), ռուս սովետական գրող, հասարակական գործիչ։ Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1966)։ ՀՍՍՀ կուլտուրայի վաստակավոր գործիչ (1970)։

Առաջին համաշխարհային (1914–18), քաղաքացիական (1918-20) և Հայրենական մեծ (1941-45) պատերազմների մասնակից։ 1920-ին հրատարակվել է Տիխոնովի «Սամի» (հայ․ հրտ․ 1934) առաջին պոեմը՝ Հոկտեմբերյան հեղափոխության միջազգային նշանակության մասին առաջին գործերից մեկը սովետական պոեզիայում։ 1922-ին լույս են տեսել նրա «Հորդա» և «Բրագա» բանաստեղծությունների ժողովածուները, որոնք հագեցած են հերոսական ռոմանտիկայով։ 1920–30-ական թթ․ Տիխոնովը մի քանի անգամ եղել է Հարավային Կովկասի և Միջին Ասիայի հանրապետություններում։ Այդ ուղևորություններն արտացոլվել են նրա արձակ և չափածո մի շարք գրքերում։ Հայրենական պատերազմի տարիներին Տիխոնով ստեղծել է այդ շրջանի սովետական պոեզիայի լավագույն գործերից մեկը՝ «Կիրովը մեզ հետ է» (1941, ԽՍՀՄ պետ․ մրցանակ, 1942) պոեմը, ինչպես նաև «Հրե տարի» (1942) բանաստեղծ, ժող․ և «Լենինգրադն ընդունում է մարտը» (1942) ակնարկների գիրքը։

Ետպատերազմյան տարիներին Տիխոնովը գրել է մի շարք գործեր՝ նվիրված ժողովուրդների բարեկամության, խաղաղության և արտասահմանյան Արևելքի ժողովուրդների՝ ազատության համար պայքարի թեմաներին («Վրաստանի գարունը», 1948, ՍՍՀՄ պետ․ մրցանակ, 1949, «Երկու հոսանք», 1951, ԽՍՀՄ պետական մրցանակ, 1952, բանաստեղծ, շարքեր, «Վեց սյուն», 1968, պատմվածքների և վիպակների ժողովածու, լենինյան մրցանակ, 1970)։ Տիխոնովը մի քանի անգսհմ եղել է Հայաստանում, գրել Հայաստանին նվիրված բանաստեղծություններ, պատմվածք, ակնարկ։

Ռուսերեն է թարգմանել հայ շատ գրողների մի շարք գործեր։ Նրա գրչին են պատկանում Սայաթ-Նովայի, Հ․ Թումանյանի, Շիրվանզադեի, Ա․ Իսահակյանի, Ե․ Չարենցի և ուրիշների կյանքի և ստեղծագործության մասին հոդվածներ։ Տիխոնովի գործերը թարգմանվել են ԽՍՀՄ և այլ ժողովուրդների լեզուներով։ Խաղաղության համաշխարհային խորհրդի անդամ, Խաղաղության պաշտպանության սովետական կոմիտեի նախագահը (1949-ից)։ ԽՍՀՄ II–IX գումարումների Գերագույն սովետի դեպուտատ։ ՍՍՀՄ գրողների միության քարտուղար (1944-ից)։ Արժանացել է «ժողովուրդների միջև խաղաղության ամրապնդման համար» լենինյան միջազգային մրցանակի (1957)։

Պարգեվատրվել է Լենինի 3, Հոկտեմբերյան հեղափոխության և 4 այլ շքանշաններով։

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Собрание сочинений, тт․ 1-7, М․, 1973-76
Дни открытий․ Книга об Армении [Послесл․ Л․ Мкртчяна], Е․, 1970
Բեթհովենը, Ե․, 1934
Պատերազմ, Ե․, 1938
Խիզախ պարտիզանը, Ե․, 1951
Պատմվածքներ Պակիստանի մասին, Ե․, 1954
Կավ և կրակ, Ե․, 1976

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Шошин В․ А․, Николай Тихонов։ Очерк жизни и творчества, Л․, 1981

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 Ռուսական մեծ հանրագիտարան (ռուս.) — М.: Большая российская энциклопедия, 2004.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Encyclopædia Britannica
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 12, էջ 6)։

[_ef600f7f2afc9389-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_e1379123eeac9aa0-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 Ռուսական մեծ հանրագիտարան (ռուս.) — М.: Большая российская энциклопедия, 2004.

[_7cc0cd86e1228726-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Encyclopædia Britannica

[_8fc4a5726f6c3ca8-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[1]

[2]

[3]

[4]