Նիկոլայ Նեկրասովի տուն-թանգարան
Նիկոլայ Նեկրասովի տուն-թանգարան | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | հուշային թանգարան |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Տեղագրություն | Սանկտ Պետերբուրգ |
| Վայր | Սանկտ Պետերբուրգ |
| Հասցե | Liteyny Avenue? (36) և Nekrasova Street in St. Petersburg? (2) |
| Հիմնադրվել է | 1946 |
 | |
 | |
Նիկոլայ Նեկրասովի տուն-թանգարան ((ռուս.)Музей-квартира Н. А. Некрасова), ռուս բանաստեղծ ու հրատարակիչ Նիկոլայ Նեկրասովի կյանքին ու գործունեությանը նվիրված թանգարան Սանկտ Պետերբուրգում։ Թանգարանը գտնվում է Կրաևսկու տանը, որտեղ 19-րդ դարի կեսերին գործում էր ռուս գրականության կենտրոն։ Թանգարանը հիմնադրվել է 1946 թվականին ԽՍՀՄ Մինիստրների խորհրդի հանձնարարականով՝ բանաստեղծի ապրած վերջին տանը[1]։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Այս տանը Նեկրասովն ապրել է 1857 թվականից մինչ իր մահը՝ 1877 թվականը։ Այդ տարիներին բանաստեղծի բնակարանում էին գտնվում երկու ամսագրերի՝ «Современник», որ հրատարակությունը նախաձեռնել ու իրականացրել էր Ա. Պուշկինը, և «Отечественные записки», խմբագրությունները։ 1850-70-ական թվականներին Նեկրասովի բնակարանը դառնում է Պետերգուրգի մշակութային ու գրական կյանքի կենտրոն։ Այստեղ եղել է XIX դարի երկրորդ կեսի ռուս գրականության անվանի ներկայացուցիչների մեծ մասը՝ Իվան Տուրգենև, Լև Տոլստոյ, Ալեքսանդր Օստրովսկի, Ֆյոդոր Դոստոևսկի, Մ. Սալտիկով-Շեդրին, Ի. Գոնչարով և շատ այլ բանաստեղծներ ու գրողներ, ամսագրերի աշխատակիցների։ Խմբագրությունում աշխատում էին Ի. Պանաևը, Ն. Չերնիշևսկին, Ն. Դոբրոլյուբովը։ Ժամանակակիցներից մեկի գնահատմամբ՝ «այս սենյակների պատմությունը մի ամբողջ դարաշրջանի գրական հարաբերությունների պատմություն է, ռուս լրագրության պատմությունը»[2]։
Թանգարանը պատմում է ոչ միայն Նեկրասովի կյանքի ու ստեղծագործության, այլև հետպուշկինյան շրջանի ռուս գրականության ու նրա առավել անվանի ներկայացուցիչների մասին։ Այստեղ կարելի է տեսնել գրողների դիմանկարներ՝ ստեղծված ռուս հայտնի նկարիչների Ի. Կրամսկու, Կ. Գորբունովի կողմից, ինչպես նաև վավերագրական արժեք ունեցող հազվագյուտ լուսանկարներ։ Ցուցադրություն կա տան նաև, այսպես կոչված, Պանաևյան հատվածում՝ այն սենյակներում, որտեղ 1857-1862 թվականներին ապրել ու աշխատել է Իվան Պանաևը՝ Նեկրասովի ընկերն ու համախմբագիրը։ Ներկայացված ցուցանմուշները պատմում են տաղանդավոր գրողի ու լրագրողի կյանքի ու ստեղծագործության մասին։ Թանգարանի ցուցանմուշների ընդհանուր թիվը կազմում է ավելի քան 11 հազար միավոր։
Թանգարանն զբաղեցնում է շինության Կրաևյան հատվածը ևս։ Հայտնի գրող, հրատարակիչ Անդրեյ Կարևսկին ու նրա դուստրը եղել են տան վերջին սեփականատերերը։ 1990-ական թթ. սկզբին Ա. Կրաևսկու նախկին բնակարանում տեղավորվել են ցուցասրահներ, որտեղ թանգարանն անցկացնում է պետերբուրգցի նկարիչների ու կոլեկցիոներների ցուցահանդեսներ, երաժշտական ու գրական երեկոներ։
Տան ժողովրդական անվանումն է «Հինգ Նիկոլայ» (ռուս.` «Пять Николаев»), ինչը կապվում է տան պատերի հուշատախտակների թվի հետ (Նիկոլայ Նեկրասով, Նիկոլայ Չերնիշևսկի, Նիկոլայ Դոբրոլյուբով, Նիկոլայ Պիրոգով, Նիկոլայ Ֆիգներ)։
Ցուցադրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 1994 թ. — Ցուցահանդես «Էտյուդը 1940-1980 թվականները լենինգրադցի նկարիչների ստեղծագործության մեջ. գեղանկարչություն»
- 1996 թ. — Լենինգրադցի նկարիչների ստեղծագործությունների ցուցահանդես «1940-1990 թթ. գեղանկարչությունը. Լենինգրադյան դպրոց»
- 1995 թ. — Ցուցահանդես «Լիրիկան պատերազմական սերնդի լենինգրադցի նկարիչների ստեղծագործություններում»
- 1995 թ. — Նկարիչ Վլադիմիր Կրանցի ստեղծագործությունների ցուցահանդես
- 199 թ. — Նկարիչ Ռոստիսլավ Վովկուշևսկու ստեղծագործությունների ցուցահանդես
- 1997 թ. — «Ուսուցչի հիշատակին». Պետերբուրգցի նկարիչների ստեղծագործությունների ցուցահանդես
- 1997 թ. — Նկարիչ Բորիս Կորնեևի (1922-1973) ստեղծագործությունների ցուցահանդես՝ նվիրված նկարչի ծննդյան 75-ամյակին
- 1997 թ. — Ցուցահանդես «Նատյուրմորտը 1950-1990 թթ. գեղանկարչության մեջ, Լենինգրադյան դպրոց»
- 1998 թ. — Ռուսական գյուղը։ Պետերբուրգցի նկարիչների ստեղծագործությունների ցուցահանդես, գեղանկարչություն, գրաֆիկա
- 2001 թ. — 11-րդ շրջանի նկարիչը. Նիկոլայ Կոնոխինի հավաքածուից
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Музей-квартира Н. А. Некрасова. - М։ Внешторгиздат, 1990.
- Иванов С. В. Неизвестный соцреализм. Ленинградская школа. Санкт-Петербург։ НП-Принт, 2007. — с. 404, 405, 422, 446. ISBN 5901724216, ISBN 9785901724217.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Թանգարանի մասին «Энциклопедия Санкт-Петербурга» հանրագիտարանում
- Թանգարանի մասին «Музеи России» կայքում
- Թանգարանի էջը Պուշկինի համառուսաստանյան թանգարանի կայքում Archived 2009-05-07 at the Wayback Machine.