Նիկոլայ Լոբաչևսկի

Նիկոլայ Լոբաչևսկի; Николай Лобачевский
Ծնվել է	նոյեմբերի 20 (դեկտեմբերի 1), 1792; Նիժնի Նովգորոդ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	փետրվարի 12 (24), 1856 (63 տարեկան); Կազան, Կազանի գավար, Կազանի գուբերնիա, Ռուսական կայսրություն
Գերեզման	Արսկոե գերեզմանատուն
Բնակության վայր(եր)	Q56024391?
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն
Մասնագիտություն	մաթեմատիկոս, պրոֆեսոր և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)	Կազանի կայսերական համալսարան
Գործունեության ոլորտ	երկրաչափություն, հանրահաշիվ, մաթեմատիկական անալիզ, հավանականությունների տեսություն, Եռանկյունաչափություն, մաթեմատիկա, Ոչ Էվկլիդեսյան երկրաչափություն և հիպերբոլիկ երկրաչափություն
Պաշտոն(ներ)	ռեկտոր
Անդամակցություն	Գյոթինգենի Գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատեր	Կազանի կայսերական համալսարան
Գիտական աստիճան	գիտության մագիստր (1811)
Տիրապետում է լեզուներին	ռուսերեն
Գիտական ղեկավար	Johann Christian Martin Bartels?
Եղել է գիտական ղեկավար	Նիկոլայ Բրաշման
Հայտնի աշակերտներ	Joseph A. Bolzano?, Նիկոլայ Զինին, Alexander Popov? և Erast Yanishevsky?
Պարգևներ	և
Ամուսին(ներ)	Varvara Alexeyevna Moiseyeva?
	Ստորագրություն;
	Nikolai Lobachevsky Վիքիպահեստում

Նիկոլայ Իվանի Լոբաչևսկի (ռուս.՝ Николай Иванович Лобачеевский, նոյեմբերի 20 (դեկտեմբերի 1), 1792^[1], Նիժնի Նովգորոդ, Ռուսական կայսրություն^[2] - փետրվարի 12 (24), 1856^[1]^[3], Կազան, Կազանի գավար, Կազանի գուբերնիա, Ռուսական կայսրություն^[2]), ռուս մաթեմատիկոս։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նիկոլայ Լոբաչևսկին 1807 - 1811 թթ. ուսանել և ապա դասավանդել է Կազանի համալսարանում, որտեղ 1816 թ. ստացել է պրոֆեսորի կոչում։ 1820 - 1822 թթ. եղել է այդ համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետի դեկան, 1827 - 1846 թթ.՝ ռեկտոր։ 1830 թ. Լոբաչևսկին հրատարակել է իր նոր ստեղծած երկրաչափության հիմունքները, որոնք թերևս սկզբում չընդունվեցին, բայց հետագայում մեծ ազդեցություն ունեցան XIX դարի մաթեմատիկական մտածողության վրա։

Նիկոլայ Լոբաչևսկին աշխատանքներ ունի հանրահաշվի, մաթեմատիկական անալիզի, հավանականությունների տեսության, մեխանիկայի, ֆիզիկայի, աստղագիտության վերաբերյալ։ Լոբաչևսկին ստեղծել է նոր՝ Էվկլիդեսյանից տարբեր երկրաչափություն՝ Լոբաչևսկու երկրաչափությունը, որն արմատապես փոխեց տարածության բնույթի մասին մինչ այդ իշխող պատկերացումները և մեծապես խթանեց մաթեմատիկական մտածողության զարգացմանը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 Лаптев Б. Л. Лобачевский Николай Иванович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1973. — Т. 14 : Куна — Ломами. — С. 585—586.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Русский биографический словарь (ռուս.) / под ред. А. А. Половцов, Н. П. Чулков, Н. Д. Чечулин, В. В. Мусселиус, М. Г. Курдюмов, Ф. А. Витберг, И. А. Кубасов, С. А. Адрианов, Б. Л. Модзалевский, Е. С. Шумигорский — СПб., М..
↑ Find A Grave — 1996.
↑ http://inde.io/article/8836-novoe-mesto-muzey-lobachevskogo-v-rektorskom-dome-kfu
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Czech National Authority Database
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դպրոցական մեծ հանրագիտարան։ Գիրք 1, հատոր 1։ Երևան 2008, էջ 403

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նիկոլայ Լոբաչևսկին հայկական հանրագիտարանում Archived 2016-04-06 at the Wayback Machine.

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 649)։

Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

[_25057b403fe2e231-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_e69d585f1b7c7503-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 Лаптев Б. Л. Лобачевский Николай Иванович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1973. — Т. 14 : Куна — Ломами. — С. 585—586.

[_120f6449ec9dbd78-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Русский биографический словарь (ռուս.) / под ред. А. А. Половцов, Н. П. Чулков, Н. Д. Чечулин, В. В. Мусселиус, М. Г. Курдюмов, Ф. А. Витберг, И. А. Кубасов, С. А. Адрианов, Б. Л. Модзалевский, Е. С. Шумигорский — СПб., М..

[_e18251900c750f4c-4] Find A Grave — 1996.

[_91c970866ba3a6af-5] ttp://inde.io/article/8836-novoe-mesto-muzey-lobachevskogo-v-rektorskom-dome-kfu

[_f273df9f5e0ba546-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 ^6,3 ^6,4 Czech National Authority Database

[_65226ab35e4e9a47-7] Mathematics Genealogy Project — 1997.

[_8815936e70c527c2-8] Mathematics Genealogy Project — 1997.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]