Յուղասունկ կվենու
Յուղասունկ կվենու | |
![]() Յուղասունկ կվենու | |
Դասակարգում | |
Թագավորություն | Սնկեր (Fungi) |
Դաս | Ագարիկոմիցետներ (Agaricomycetes) |
Ենթադաս | Agaricomycetidae |
Կարգ | Boletales |
Ենթակարգ | Suillineae |
Ընտանիք | Suillaceae |
Ցեղ | Յուղասնկեր (Suillus) |
Տեսակ | Յուղասունկ կվենու (S. grevillei) |
Միջազգային անվանում | |
Suillus grevillei | |
Կարգավիճակ | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝ ![]() Քիչ մտահոգող տեսակ |
Յուղասունկ կվենու (լատ.՝ Suillus grevillei), Boletaceae ընտանիքին պատկանող սունկ, որը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Միկոռիզա գոյացնող համեղ, ուտելի սունկ է։ 3-14 սմ տրամագծով, գորշավուն, աղյուսագույն, դեղնակիտրոնագույն կամ ժանգագույն, բարձիկաձև գլխարկը սկզբում ուռուցիկ է, հետո տափակ, լայն թմբիկով, լորձնային, ծածկոցի մնացորդներով, որը հասնում է մինչև կրկնակի օղակը։ Օղակի ներքին մասը լորձնային է, իսկ արտաքինը՝ փառանման, հաստ։ Սնկի հաճելի հոտով և համով պտղամիսը գլխարկում բաց դեղին է, ոտիկում՝ կիտրոնագույն։ Նեղ, դեղնավուն խողովակները կպչելիս դառնում են մոխրագույն։ Դեղին, օղակից վերև սպիտակ գույնի, օղակից ներքև՝ դարչնագույն, հատիկավոր ոտիկը 6-10 x 1,5-3 սմ է։ Սպորափոշին դեղնաշագանակագույն է, իսկ Էլիպսաձև, հարթ սպորները՝ 7,5-10-12 x 3-4 մկմ[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայաստանում հանդիպում է Լոռու («Գյուլագարակի սոճի» պետական արգելավայրի տարածք) ֆլորիստիկական տարածքում։ Ընդհանուր արեալը ընդգրկում է Եվրոպան, Ասիան, Հյուսիսային Ամերիկան, Հարավային Կովկասը (Հայաստան)[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայաստանում հանդիպում է եզակի առանձնյակներով, 1200-1400 մ բարձրությունների վրա, հողի վրա, փշատերև անտառներում, օգոստոս ամսին[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վտանգված տեսակ է։ Պահպանվում է «Գյուլագարակի սոճի» պետական արգելավայրում համապատասխան էկոհամակարգերի կազմում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք։ Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն։ 2010։ ISBN 978-99941-2-420-6
|