Jump to content

Յուլիուս Վելհաուզեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Յուլիուս Վելհաուզեն
գերմ.՝ Julius Wellhausen
Ծնվել էմայիսի 17, 1844(1844-05-17)[1][2][3][…]
Համելն, Գերմանական միություն
Մահացել էհունվարի 7, 1918(1918-01-07)[1][2][3][…] (73 տարեկան)
Գյոթինգեն, Գերմանական կայսրություն
ԳերեզմանԳյոտինգենի քաղաքի գերեզմանատուն[4]
Քաղաքացիություն Պրուսիայի թագավորություն
Դավանանքliberal Christianity?
Մասնագիտությունաստվածաբան, Hebraist, արաբագետ, աստվածաշնչագետ, Islamicist, համալսարանի դասախոս, արևելագետ և գրող
Հաստատություն(ներ)Գյոթինգենի համալսարան, Գրայֆսվալդի համալսարան, Մարբուրգի համալսարան և Հալլե-Վիտենբերգի համալսարան
Գործունեության ոլորտարևելագիտություն
ԱնդամակցությունԳյոթինգենի Գիտությունների ակադեմիա և Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա
Ալմա մատերԳյոթինգենի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն[1]
Պարգևներ
Արվեստի և գիտության ոլորտում ունեցած վաստակի շքանշան
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Julius Wellhausen Վիքիպահեստում

Յուլիուս Վելհաուզեն (գերմ.՝ Julius Wellhausen մայիսի 17, 1844(1844-05-17)[1][2][3][…], Համելն, Գերմանական միություն - հունվարի 7, 1918(1918-01-07)[1][2][3][…], Գյոթինգեն, Գերմանական կայսրություն), գերմանացի արևելագետ և աստվածաշնչագետ։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յուլիուս Վելհաուզենը ծնվել է 1844 թվականի մայիսի 17-ին, Համելնում (Գերմանիա), բողոքական (լութերական) քահանայի ընտանիքում։ Նախնական և միջնակարգ կրթությունը ստացել է Համելնի և Հաննովերի դպրոցներում։ 1862 թվականին ընդունվել է Գյոթինգենի համալսարանի աստվածաբանական ֆակուլտետը, որտեղ ուսումնասիրել է Հին Կտակարանը և արևելքի լեզուները։

1870 թվականին Վելհաուզենը պաշտպանել է դոկտորական դիսերտացիան և դարձել Գյոթինգենի համալսարանի պրիվատ-դոցենտ։ 1872 թվականին նշանակվել է Գրեյֆսվալդի համալսարանի պրոֆեսոր։ Երբ 1878 թվականին լույս է տեսել նրա «Իսրայելի պատմության նախաբանը», Ջուլիուսը զրկվել է աստվածաբանության պրոֆեսորադասախոսական պաշտոնից և դարձել հին արևելյան լեզուների ուսուցիչ։

1882 թվականից մինչև 1885 թվականը Վելհաուզենը դասավանդել է Հալլեի համալսարանի փիլիսոփայության ֆակուլտետում։ Այնուհետև նրան հրավիրել են Մարբուրգի համալսարան, իսկ 1892 թվականից մինչև իր կյանքի վերջը աշխատել է Գյոթինգենի համալսարանում՝ որպես պրոֆեսոր։

Մահացել է 1918 թվականի հունվարի 7-ին Գոտինգենում։

Յուլիուս Վելհաուզենի հիմնական կրոնագիտական աշխատանքները.

  • «Իսրայել» (1881),
  • «Իսրայելի պատմության նախաբանը» (գերմ.՝ Prolegomena zur Geschichte Israels) (1881)
  • «Արաբական հեթանոսության մնացորդները» (1887),
  • «Իսրայելական և հրեական պատմություն» (1894),
  • «Արաբական կայսրությունը և դրա անկումը» (1902)։

Ներդրում Աստվածաշնչում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմք ընդունելով Աստվածաշնչի առաջին վեց գրքերի տեքստային վերլուծությունը և դրա արդյունքների պատմական տվյալները համեմատելը, կազմել է վավերագրական վարկածը Հին Կտակարանի առաջին վեց գրքերի ստեղծման փուլերի վերաբերյալ։ Ջուլիուսը ենթադրել է, որ գոյություն ունի ինչ-որ «Քրմական կանոնագիրգ», որը հիմք է հանդիսացել Հիսու Նաբինի հնգամատյանին։ Վելհաուզենը հավատում էր, որ Քահանայության օրենսգիրքը արտացոլում է հրեաների բնակեցված կյանքի իրողությունները և չէր կարող գրվել Մովսեսի օրոք։ Վելհաուզենը ստեղծման ամենահավանական ամսաթիվը համարել է մ.թ.ա. 6-րդ դարը։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Marburger Professorenkatalog — 2016.
  4. Find A Grave — 1996.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Fück J. Die arabischen Studien in Europe: - Leipzig, 1955: - S. 167, 199, 214, 223, 276, 279, 282:
  • Համաշխարհային կրոնագիտության դասականներ. Անթոլոգիա։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յուլիուս Վելհաուզեն» հոդվածին։