Յուլիան Ֆալատ
Յուլիան Ֆալատ լեհ.՝ Julian Fałat | |
---|---|
Ծնվել է | հուլիսի 30, 1853[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Tulyholove, Գալիցիայի և Լոդոմերիայի թագավորություն, Ավստրիական կայսրություն |
Վախճանվել է | հուլիսի 9, 1929[2][4][5][…] (75 տարեկան) |
Մահվան վայր | Բիստրա, Gmina Wilkowice, Bielsko County, Սիլեզիայի վոյեվոդություն[6] |
Ազգություն | լեհեր |
Քաղաքացիություն | Լեհաստան |
Կրթություն | Մյունխենի գեղարվեստի ակադեմիա և Կրակովի արվեստի ակադեմիա |
Մասնագիտություն | նկարիչ, ջրանկարիչ, ուսուցիչ, բնանկարիչ և ճանապարհորդ |
Ժանր | բնանկար, Երիտասարդ Լեհաստան (արվեստ) և ջրաներկ |
Ուշագրավ աշխատանքներ | Ash Wednesday? և View of Cracow?[7] |
Պարգևներ | |
Պաշտոն | ռեկտոր |
Անդամակցություն | Society of Polish Artists "Sztuka"? |
Julian Fałat Վիքիպահեստում |
Յուլիան Ֆալատ (լեհ.՝ Julian Fałat, հուլիսի 30, 1853[1][2][3][…], Tulyholove, Գալիցիայի և Լոդոմերիայի թագավորություն, Ավստրիական կայսրություն - հուլիսի 9, 1929[2][4][5][…], Բիստրա, Gmina Wilkowice, Bielsko County, Սիլեզիայի վոյեվոդություն[6]), լեհ նշանավոր նկարիչ, ռեալիզմի և բնանկարային իմպրեսիոնիզմի ներկայացուցիչ։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1864-1869 թվականներին սովորել է Պերեմիշլի (այժմ` Պշեմիսլ) գիմնազիայում, այնուհետև ընդունվել է Կրակովի գեղարվեստի դպրոց (1870-1871)։ Ներկեր գնելու գումար չունենալով` հիմնականում հմտացել է ջրաներկով նկարներ անելու մեջ։
1872-1873 թվականներին Յուլիան Ֆալատը մեկնել է Ուկրաինա, նկարիչ աշխատել հնագիտական պեղումներում, այնուհետև Օդեսայում աշխատել է ճարտարապետի օգնական։
1873 թվականին տեղափոխվել է Շվեյցարիա, ապա Մյունխեն, որտեղ սովորել է Բավարական թագավորական տեխնիկական բարձրագույն դպրոցում (այժմ` Մյունխենի տեխնիկական համալսարան), որն ավարտելուց հետո 1878 թվականին աշխատանքի է ընդունվել երկաթուղու շինարարությունում։
1878-1880 թվականներին Յուլիան Ֆալատը գեղանկարչական իր հմտությունները կատարելագործել է Շտրաուբերի և Ռաաբեի` Մյունխենի ակադեմիայում։ Այս շրջանում նա հիմնականում ստեղծել է բնանկարներ, ժանրային նկարներ և դիմանկարներ։
1881-1886 թվականներին ապրել է Վարշավայում, մի շարք ուղևորություններ կատարել Իտալիա, Իսպանիա, Մերձավոր Արևելք, Ուկրաինա, Լիտվա։ 1886 թվականին Բեռլինում ներկայացրել է ջրաներկով աշխատանքների շարք, որը պատկերում էր Ռաձիվիլով իշխանների որսորդության տեսարաններ։ Ցուցադրությունից հետո նա նշանակվել է Վիլհելմ II-ի պալատական նկարիչ։ Բեռլինում նկարիչը մնացել է մինչև 1895 թվականը։ Այս շրջանում նա եղել է 1891 թվականի Համաշխարհային ցուցահանդես լեհական բաժնի կազմակերպիչը։
1893 թվականին Յուլիան Ֆալատը դարձել է Բեռլինի գեղարվեստի ակադեմիայի անդամ, շքանշաններով պարգևատրվել է Բեռլինի, Մյունխենի, Վիեննայի ցուցահանդեսներում։
1895 թվականի ապրիլին նշանակվել է Կրակովի գեղարվեստի դպրոցի տնօրեն։ Այս պաշտոնում նա աշխատել է մինչև 1910 թվականը` իրականացնելով ուսման գործընթացի բարեփոխումներ, աշխատանքի ընդունելով նոր պրոֆեսորներ։ Ֆալատի ջանքերի շնորհիվ` դպրոցը դարձել է ակադեմիա (1900)։
1894-1895 թվականներին համագործակցել է նկարիչներ Վոյցեխ Կոսակի, Յան Ստանիսլավսկու, Միխալ Գորստկին-Վիվյուրսկու հետ։ Մասնակցել է «Բերյոզինա» համայնապատկերի ստեղծմանը («Նապոլեոնի զորքերի անցումը Բերյոզինայով 1812 թվականին», 1895)։
Յուլիան Ֆալատը եղել է լեհ նկարիչների` «Արվեստ» (լեհ.՝ «Sztuka») միավորման հիմնադիրներից։ Մասնակցել է միավորման բոլոր ցուցահանդեսներին երկրում և երկրից դուրս։
1910 թվականին հաստատվել է Սիլեզիայում։ 1921 թվականին դարձել է ժողովրդական լուսավորության նախարության` մշակույթի ու արվեստի բաժնի ղեկավար։
1878 թվականից իր աշխատանքները ներկայացրել է Վարշավայում (1890 թվականից համարվել է վարշավյան ցուցահանդեսների կոմիտեի անդամ, 1926 թվականին դարձել է նրա պատվավոր անդամ), նաև արտասահմանում կազմակերպված ցուցահանդեսներին, այդ թվում` Փարիզում (1879), Բեռլինում (1891), Մյունխենում (1892), Դրեզդենում և Վիեննայում (1894), Սենթ Լուիսում (1904)։
Հիմնականում նկարել է ձմեռային բնանկարներ, գյուղական ու որսորդական տեսարաններ։ Մեծ ճանաչում է ձեռք բերել ջրաներկով աշխատանքներով (ժանրային նկարներ, որսորդություն, ձմեռային բնանկարներ, լանդշաֆտային տեսարաններ, պատմական ճարտարապետություն)։ Նկարազարդումներ է արել լեհական ու արտասահմանյան մի շարք հրատարությունների համար։ Նկարիչն ասել է. «Լեհական արվեստը պետք է փոխանցի մեր պատմությունն ու մեր համոզմունքները, մեր որակները, ինչպես նաև մեր թերությունները. այն պետք է լինի մեր հողի, երկնքի ու իդեալների արտացոլումը»[8]։
Յուլիան Ֆալատի երկու նկար Լեհաստանի` ֆաշիստերի կողմից 1944 թվականի օգոստոսին բռնազավթումից հետո դուրս է բերվել Լեհաստանի ազգային թանգարանից և արդյունքում հայտնվել ԱՄՆ-ում։ 2011 թվականին երկու նկարները հանդիսավոր վերադարձվել են Լեհաստանի ներկայացուցիչներին[9]։
Հատընտիր գործեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Մոխրի ծածկույթ» (Popielec, 1881)
- «Աղոթող ծերունի» (Modlący się starzec, 1881)
- «Վերադարձ արջի հետ» (Powrót z niedźwiedziem, 1892)
- «Դեղձերով տղա» (Chłopiec z brzoskwiniami, 1882)
- «Նապոլեոնի անցումը Բերյոզինայով» (Przejście Napoleona przez Berezynę, 1890)
- «Որսիղ առաջ Ռիտվանայում» (Przed polowaniem w Rytwianach, II пол. 90-х годов XIX века)
- «Բերյոզինա» (Berezyna, 1907)
- «Ձյուն» (Śnieg, 1907)
Պատկերասրահ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]-
Աղոթող ծերունի
-
Ձմեռային բնապատկեր
-
Ձյուն
-
Վերադարձ արջի հետ
-
Նապոլեոնի անցումը Բերյոզինայով
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 RKDartists (նիդերլ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Julian Falat — 2006.
- ↑ 3,0 3,1 Julian Falat // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2017. — ISBN 978-0-19-977378-7 — doi:10.1093/BENZ/9780199773787.ARTICLE.B00061223
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Falat/Falat_5.htm
- ↑ https://muzeumslaskie.pl/pl/work/widok-krakowa-mskszm372/
- ↑ Julian Fałat - mistrz w technice akwarelowej - Bystra Śląska Արխիվացված 2008-04-09 Wayback Machine
- ↑ Похищенные нацистами картины возвращаются в Польшу Արխիվացված 2011-12-25 Wayback Machine Контрабанда, 25 сентября 2011 года)
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Jerzy Malinowski: Julian Fałat. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987. ISBN 83-03-01696-2.
- Maciej Masłowski: Julian Fałat. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1964.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Յուլիան Ֆալատ(չաշխատող հղում)
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յուլիան Ֆալատ» հոդվածին։ |
|