Յան Տվարդովսկի
![]() | |
Ծնվել է | հունիսի 1, 1915[2] |
Ծննդավայր | Վարշավա, Ռուսական կայսրություն |
Վախճանվել է | հունվարի 18, 2006[3][4][2] (90 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Ochota, Վարշավա, Լեհաստան[5] |
Գերեզման | Q975202? |
Մասնագիտություն | բանաստեղծ, կաթոլիկ քահանա, արձակագիր, pastor, քարոզիչ, Խոստովանահայրություն, զինվոր, Լատինական կաթոլիկ քահանա, Transitional deacon, latin catholic deacon և բանասեր |
Լեզու | լեհերեն[6] |
Ազգություն | լեհեր |
Քաղաքացիություն | ![]() |
Կրթություն | Վարշավայի համալսարան[6] և Higher Metropolitan Seminary in Warsaw? (1948)[6] |
Գիտական աստիճան | մագիստրոս[7] |
Ժանրեր | պոեզիա[6] |
Աշխատավայր | Higher Metropolitan Seminary in Warsaw?[7], Tygodnik Powszechny?[8], Znak?[6], Odra?[6], Więź?[6] և Przegląd Katolicki?[6] |
Պարգևներ | |
![]() | |
![]() |
Յան Յակուբ Տվարդովսկի (լեհ.՝ Jan Jakub Twardowski, հունիսի 1, 1915[2], Վարշավա, Ռուսական կայսրություն - հունվարի 18, 2006[3][4][2], Ochota, Վարշավա, Լեհաստան[5]), լեհ բանաստեղծ, կաթոլիկ հոգևորական
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Յան Տվարդովսկու առաջին բանաստեղծությունները տպագրվել են 1932 թվականին, երբ դեռ սովորում էր գիմնազիայում, որն ավարտելուց հետո բանասիրություն է ուսումնասիրել Վարշավայի համալսարանում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի պատճառով նա այդ բուհում իր ուսումը կլիսատ է թողել և ավարտել է միայն պատերազմից հետո։ Երկրորդ աշխարհամարտի տարիներին կռվել է գերմանացի ֆաշիստների դեմ՝ որպես «Արմիա կրայովա»-ի մարտիկ, մասնակցել է Վարշավայի 1944 թվականի ապստամբությանը։ Մինչ այդ՝ 1937 թվականին հասցրել էր հրատարակել բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն՝ «Անդերսենի վերադարձը», որտեղ զգացվում էր լեհական «Սկամանդր» գրական խմբակի ազդեցությունը։
1943 թվականին Յանը որոշում է կայացրել դառնալ հոգևորական և պատերազմի ավարտից հետո ընդունվել է նախ՝ հոգևոր ճեմարան, այնուհետև ավարտել է նաև Վարշավայի համալսարանի աստվածաբանական ֆակուլտետը։ 1948 թվականին սարկավագ է օծվել, երեք տարի նվիրել հոգևոր ծառայությանը Վարշավայի մերձակա գյուղերից մեկում։ 1960 թվականից՝ որպես վանահայր, ղեկավարել է Սուրբ Աստվածամոր այցելության օրդենի քույրերի մայրաքաղաքային կոստյոլը։ Տարիներ շարունակ եղել է լեհական մշակույթի և ընդհանրապես՝ հոգևոր կյանքի հեղինակավոր դեմքերից մեկը, արժանացել է բազմաթիվ գրական պարգևների։ Յան Տվարդովսկուն շնորհվել է Լյուբլինի կաթոլիկ համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում (1999): Նրա՝ խոր մարդասիրությամբ տոգորված և զուսպ արտահայտչաձևերի մեջ անգամ չափազանց արտահայտիչ ու հուզիչ բանաստեղծությունները թարգմանվել են աշխարհի տասնյակ ժողովուրդների լեզուներով։ Բնութագրական են Աննա Կամենսկային նրա նվիրած բանաստեղծության հետևյալ տողերը. Śpieszmy się kochać ludzi – tak szybko odchodzą («Շտապենք սիրել մարդկանց. ախր այնքան արագ են նրանք հեռանում մեզանից ու կյանքից»)[16]։
Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բանաստեղծություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Wiersze (1959)
- Znaki ufności (1960)
- Zeszyt w kratkę (1973)
- Poezje wybrane (1979)
- Niebieskie okulary (1980)
- Rachunek dla dorosłego (1982)
- Który stwarzasz jagody (1984)
- Na osiołku (1986)
- Nie przyszedłem pana nawracać (1986)
- Sumienie ruszyło (1989)
- Tak ludzka (1990)
- Stukam do nieba (1990)
- Nie bój się kochać (1991)
- Niecodziennik (1991)
- Nie martw się (1992)
- Tyle jeszcze nadziei (1993)
- Krzyżyk na drogę (1993)
- Kubek z jednym uchem (2000)
- Pogodne spojrzenie (2003)
- Mimo Wszystko (2003)
Ինքնակենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Autobiografia: myśli nie tylko o sobie. T.1-2. Kraków: Wydawn. Literackie, 2006—2007
Գրականություն Յան Տվարդովսկու մասին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Sulikowski A. Świat poetycki księdza Jana Twardowskiego. Lublin: Red. Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1995
- Zaworska H. Jestem, bo Jesteś. Rozmowy z księdzem Twardowskim. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1999
- Iwanowska A. Serdecznie niemodny i szczęśliwie zapóźniony: Jan Twardowski w oczach własnych, recenzentów i czytelników, Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha, 2000
- Smaszcz W. Ks. Jan Twardowski, poeta nadziei: życie i twórczość.́ Białystok: Studio Wydawnicze UNIKAT, 2003.
- Grabowski St. Jan Twardowski: kalendarium życia i twórczości 1915—2006. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 2006
- Beliniak K. Jan Twardowski — mistrz poezji religijnej. Warszawa: De Agostini Polska, 2007.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Twardowski-Jan;3990288.html
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internetowy Polski Słownik Biograficzny (польск.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 https://web.archive.org/web/20070929102829/http://www.warsawvoice.pl/view/10542/
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 https://muzhp.pl/pl/e/1973/zmarl-ks-jan-twardowski
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 https://culture.pl/pl/tworca/jan-twardowski
- ↑ 7,0 7,1 https://sp110krakow.pl/urodziny-patrona-szkoly-ksiedza-jana-twardowskiego/
- ↑ https://www.kul.pl/zyciorys-ks-jana-twardowskiego,art_12015.html
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 https://spniebylec.gminaniebylec.pl/szkola/patron
- ↑ 10,0 10,1 https://biblioteka.womczest.edu.pl/new/twardowski-jan-2/
- ↑ https://www.ecce-homo.pl/pliki/a-r99.html
- ↑ https://penclub.com.pl/nagroda-poetycka-polskiego-pen-clubu-im-roberta-gravesa/
- ↑ https://www.tarnowskiegory.info/honorowi-obywatele-tarnowskich-gor-znasz-ich-wszystkich
- ↑ https://zrp.pl/dzialalnosc-zrp/konkursy-i-odznaczenia/konkursy/nagroda-literacka-im-wladyslawa-reymonta/laureaci-nagrody-literackiej-im-wladyslawa-reymonta-w-latach-1994-2009/
- ↑ https://info.wiara.pl/doc/142970.Warszawa-Nagroda-dla-ks-Twardowskiego
- ↑ Prorokini Anna – gosc.pl.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Страница на сайте Poezja.eu (на польск.яз) Archived 2019-09-07 at the Wayback Machine.
- Страница в Журнальном зале
- Стихи в журнале «Новая Польша» (№ 4, 2001 г.)
|