Ուկրաինայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

ՅՈՒՆԵՍԿՕՀամաշխարհային ժառանգության ցանկում Ուկրաինայի օբյեկտները թվով 7-ն են (2014 թվականի դրությամբ), որը կազմում է ընդհանուր թվի 0,7 % -ը (1073-ը 2017 թվականին)։ 6 օբյեկտներ ցանկում ներառված են մշակութային չափանիշներով, ընդ որում դրանցից 1-ը ճանաչվում է որպես մարդկային ստեղծագործ հանճարի գլուխգործոց (չափանիշ), և 1 օբյեկտ ներառված է բնական չափանիշներով։ Բացի այդ, 2014 թվականի դրությամբ Ուկրաինայի տարածքում տեղակայված են 15 օբյեկտներ, որոնք Համաշխարհային ժառանգության ցանկում ընդգրկվելու թեկնածուներ են[1]։ Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միությունը, որի կազմում այդ ժամանակ ներառված էր Ուկրաինական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը, վավերացրել է համաշխարհային ժառանգության պաշտպանության կոնվենցիան 1988 թվականի հոկտեմբերի 12-ին[2]։ Ուկրաինայի առաջին օբյեկտներն ընդգրկվել են ցանկում 1990 թվականին, Համաշխարհային ժառանգության հանձնաժողովի 14-րդ նստաշրջանում։

Այս ցանկը բաղկացած է երկու աղյուսակից։ Առաջին ցանկի օբյեկտները ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտներն են, երկրորդում՝ այն օբյեկտները, որոնք Ուկրաինայի կառավարության կողմից առաջարկվել է որպես համաշխարհային ժառանգության ցանկում ընդգրկվելու թեկնածու օբյեկտներ։ Բոլոր օբյեկտները ցանկում ներառված են ըստ հերթականության, ինչպես նաև նշված են դրանց գտնվելու վայրը, աշխարհագրական կոորդինատները, ստեղծման ժամանակը, ցուցակագրման տարեթիվը, ID- ին տրված գնահատման չափանիշը։

Ցանկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

# Պատկեր Անուն Տարածաշրջան Կոորդինատներ Ստեղծման ժամանակ Տարի
Չափանիշներ
Ա.
Գ.
1 Սոֆիայի տաճար (Կիև) և հարակից վանական կառույցներ
(ուկրաիներեն՝ Собор святої Софії і прилеглі монастирські споруди)
Կիև 50°27′10″ հս․ լ. 30°30′51″ ավ. ե.HЯ 11-րդ դար 1990 թվական 527-001
i, ii, iii, iv
[3]
Կիև-Պեչորյան մայրավանք
(ուկրաիներեն՝ Києво-Печерська лавра)
50°26′06″ հս․ լ. 30°33′26″ ավ. ե.HЯ 11-րդ դար 527bis-002
i, ii, iii, iv
Բերեստովի Փրկիչ եկեղեցի
(ուկրաիներեն՝ Церква Спаса на Берестові)
50°26′14″ հս․ լ. 30°33′17″ ավ. ե.HЯ 11-րդ դար — 12-րդ դար 527-003
i, ii, iii, iv
2 Լվովի պատմական կենտրոն
(ուկրաիներեն՝ Історичний центр Львова)
Լվով 49°50′30″ հս․ լ. 24°01′53″ ավ. ե.HЯ 13-րդ դար 1998 թվական 865
ii, v
[4]
3 Ստրուվեի աղեղ գեոդեզիական ցանցի «Կատերինովկա» կետ
(ուկրաիներեն՝ Пункт геодезичної дуги Струве «Катеринівка»)
Կատերինովկա գյուղ,
Խմելնիցկու մարզ
49°33′57″ հս․ լ. 26°45′22″ ավ. ե.HЯ 19-րդ դար 2005 թվական 1187-031
ii, iii, vi
[5]
[6]
Ստրուվեի աղեղ գեոդեզիական ցանցի «Ֆելշտին» կետ
(ուկրաիներեն՝ Пункт геодезичної дуги Струве «Фельштин»)
Գվարդեյսկոե գյուղ,
Խմելնիցկու մարզ
49°19′48″ հս․ լ. 26°40′55″ ավ. ե.HЯ 1187-032
ii, iii, vi
Ստրուվեի աղեղ գեոդեզիական ցանցի «Բարանովկա» կետ
(ուկրաիներեն՝ Пункт геодезичної дуги Струве «Баранівка»)
Բարանովկա գյուղ,
Խմելնիցկու մարզ
49°08′55″ հս․ լ. 26°59′30″ ավ. ե.HЯ 1187-033
ii, iii, vi
Ստրուվեի աղեղ գեոդեզիական ցանցի «Ստարայա-Նեկրասովկա» կետ
(ուկրաիներեն՝ Пункт геодезичної дуги Струве «Старонекрасівка»)
Ստարայա Նեկրասովկա գյուղ,
Օդեսայի մարզ
45°19′54″ հս․ լ. 28°55′41″ ավ. ե.HЯ 1187-034
ii, iii, vi
4 Հաճարենու կուսական անտառներ Կարպատներում և Եվրոպայի այլ շրջաններում
(ուկրաիներեն՝ Букові праліси Карпат та інших регіонів Європи)
Անդրկարպատյան մարզ 49°05′01″ հս․ լ. 22°33′55″ ավ. ե.HЯ 2007
2011 թվական
2017 թվական
1133
ix
[7]
[8]
[9]
5 Բուկովինայի և Դալմացիայի մետրոպոլիտային բնակավայր
(ուկրաիներեն՝ Резиденція митрополитів Буковини і Далмації)
Չեռնովցի 48°17′49″ հս․ լ. 25°55′29″ ավ. ե.HЯ 19-րդ դար 2011 1330
ii, iii, iv
[10]
6 Խերսոնես Տավրիկյան հնագույն քաղաք
(ուկրաիներեն՝ Стародавнє місто Херсонес Таврійський та його хора)
Սևաստոպոլ 44°36′42″ հս․ լ. 33°29′36″ ավ. ե.HЯ 5-րդ դար - 14-րդ դար 2013 թվական 1411
ii, v
[11]
7 Սուրբ Յուրայի եկեղեցի (Դրոգոբիչ)
(ուկրաիներեն՝ Церква Святого Юра)
Դրոգոբիչ քաղաք,
Լվովի մարզ
49°20′51″ հս․ լ. 23°29′57″ ավ. ե.HЯ 17-րդ դար 2013թվական 1424-003
iii, iv
[12]
[13]
[14]
Մարիամ Աստվածածնի եկեղեցի[15]
(ուկրաիներեն՝ Церква Різдва Пресвятої Богородиці)
Գյուղ՝ Մատկով,
Լվովի մարզ
48°54′55″ հս․ լ. 23°06′32″ ավ. ե.HЯ 1838 թվական 1424-005
iii, iv
Սուրբ Աստվածամոր ծննդյան եկեղեցի
(ուկրաիներեն՝ Церква Різдва Пресвятої Богородиці)
Գյուղ՝ Նիժնի Վերբիժ,
Իվանո-Ֆրանկովսկի մարզ
48°29′55″ հս․ լ. 25°00′41″ ավ. ե.HЯ 1808 թվական 1424-006
iii, iv
Սուրբ Հոգու եկեղեցի
(ուկրաիներեն՝ Церква зішестя Святого Духа)
Գյուղ՝ Պոտելիչ,
Լվովի մարզ
50°12′31″ հս․ լ. 23°33′02″ ավ. ե.HЯ 1502 թվական 1424-008
iii, iv
Սուրբ Հոգու եկեղեցի
(ուկրաիներեն՝ Церква зішестя Святого Духа)
Ռոհատին քաղաք,
Իվանո-Ֆրանկովսկի մարզ
49°24′36″ հս․ լ. 24°36′10″ ավ. ե.HЯ 16-րդ դար 1424-011
iii, iv
Սուրբ Միքայել Հրեշտակապետի եկեղեցի
(ուկրաիներեն՝ Церква Святого Архангела Михаїла)
Գյուղ՝ Ուժոկ,
Անդրկարպատյան մարզ
48°59′02″ հս․ լ. 22°51′16″ ավ. ե.HЯ 1745 թվական 1424-014
iii, iv
Սուրբ Համբարձման եկեղեցի[16]
(ուկրաիներեն՝ Церква Вознесіння Господнього)
Յասինյա ավան,
Անդրկարպատյան մարզ
48°15′18″ հս․ լ. 24°20′39″ ավ. ե.HЯ 1824 թվական 1424-015
iii, iv
Սուրբ Երրորդության եկեղեցի
(ուկրաիներեն՝ Церква Святої Трійці)
Ժոլկվա,
Լվովի մարզ
50°03′19″ հս․ լ. 23°58′55″ ավ. ե.HЯ 1720 թվական 1424-016
iii, iv

Նշում։ 1979 թվականին ստեղծվեց «Դանուբի Դելտա» Կենսոլորտային տարածքը, որը ներառում էր Ռումինիայի տարածքում Դանուբի դելտայի մի մասը։ 1992 թվականին արգելավայրն ընդլայնվեց, իսկ 1998 թվականին այն դարձավ անդրսահմանային, այն բանից հետո, երբ նրա կազմում ընդգրկվեց Դանուբի կենսոլորտային արգելավայրը։ Ըստ այդմ, ռումինական մասի հետ միավորումից հետո արգելոցի ուկրաինական հատվածը չի դարձել ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ։

Օբյեկտների աշխարհագրական տեղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուկրաինայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ (Ուկրաինա)##
Ուկրաինայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ (Ուկրաինա)
Սուրբ Հոգու եկեղեցի
Սուրբ Յուրայի եկեղեցի
Սուրբ Աստվածամոր ծննդյան եկեղեցի
Սուրբ Հոգու եկեղեցի
Սուրբ Աստվածամոր ծննդյան եկեղեցի
Սուրբ Միքայել Հրեշտակապետի եկեղեցի
Սուրբ Համբարձման եկեղեցի
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտներն Ուկրաինայի քարտեզին
 - Ուկրաինական Կարպատների փայտե եկեղեցիներ

Թեկնածու ցանկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

# Պատկեր Անուն Տարածաշրջան Կոորդինատներ Ստեղծման տարեթիվ Տարի ID
Չափանիշներ
Ա.
Գ.
1 Բորիսոգլեբսկի տաճար (Չեռնիգով)
(ուկրաիներեն՝ Борисоглібський собор)
Չեռնիգով 51°29′21″ հս․ լ. 31°18′25″ ավ. ե.HЯ 12-րդ դար 1989 668
i, ii, iv
[17]
Փրկչի Փոխակերպման տաճար (Չեռնիգով)
(ուկրաիներեն՝ Спасо-Преображенський собор)
51°29′20″ հս․ լ. 31°18′28″ ավ. ե.HЯ 11–րդ դար
2 Կամենեց-Պոդոլսկի ամրոց
(ուկրաիներեն՝ Кам'янець-Подільська фортеця)
Կամենեց-Պոդոլսկ,
Խմելնիցկու մարզ
48°40′32″ հս․ լ. 26°34′25″ ավ. ե.HЯ 11–րդ դար — 18-րդ դար 1989 թվական 670
i, ii, iv
[18]
3 Տարաս Շևչենկոյի գերեզման և Շևչենկոյի ազգային պարկ
(ուկրաիներեն՝ Могила Тараса Шевченка і Шевченківський національний заповідник)
Կանև (քաղաք, Ուկրաինա),
Չերկասիի մարզ
49°43′59″ հս․ լ. 31°30′53″ ավ. ե.HЯ 1925 թվական 1989 թվական 672
не
указаны
[19]
4 Ասկանիա–Նովա (արգելավայր)
(ուկրաիներեն՝ Біосферний заповідник Асканія-Нова)
ավան
Ասկանիա-Նովա (քաղաքատիպ ավան, Ուկրաինա,
Խերսոնի մարզ
46°27′07″ հս․ լ. 33°52′51″ ավ. ե.HЯ конец
19-րդ դարа
1989 թվական 673
x
[20]
5 Սոֆիևկա (պարկ)
(ուկրաիներեն՝ Національний дендрологічний парк «Софіївка»)
Ուման (քաղաք, Ուկրաինա),
Չերկասիի մարզ
48°45′50″ հս․ լ. 30°14′07″ ավ. ե.HЯ 1796թվական 2000 674
не
указаны
[21]
6 խանի պալատ(Բախչիսարայ)
(ուկրաիներեն՝ Ханський палац у Бахчисараї)
Բախչիսարայ,
Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն
44°44′55″ հս․ լ. 33°52′55″ ավ. ե.HЯ 16–րդ դար 2003 թվական 1820
i, iii, v, vi
[22]
7 Քարե գերեզման
(ուկրաիներեն՝ Кам'яна могила)
գյուղ Տերպենիե (գյուղ, Մելիտոպոլի շրջան)[23],
Զապորոժիեի մարզ
46°56′59″ հս․ լ. 35°28′10″ ավ. ե.HЯ 20–րդ դար 2006 թվական 5075
iii, vi
[24]
8 Նիկոլաևսկի աստղագիտական աստղադիտարան
(ուկրաիներեն՝ Миколаївська астрономічна обсерваторія)
[[Նիկոլաև (քաղաք, Ուկրաինա) 46°58′18″ հս․ լ. 31°58′23″ ավ. ե.HЯ 1821 թվական 2007 թվական 5116
ii, iv
[25]
9 Ջենոսյան բերդ (Սուդակ)
(ուկրաիներեն՝ Генуезька фортеця)
Սուդակ (քաղաք),
Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն
44°50′25″ հս․ լ. 34°57′28″ ավ. ե.HЯ 6–րդ դար — 16–րդ դար 2007 թվական 5117
ii, iv, v
[26]
10 Նիկոլաևսկի աստղագիտության աստղադիտարան
(ուկրաիներեն՝ Миколаївська астрономічна обсерваторія)
Նիկոլաև (քաղաք, Ուկրաինա) 46°58′18″ հս․ լ. 31°58′23″ ավ. ե.HЯ 1821 թվական 2008 թվական 5267
ii, iv, vi
[27]
[14]
Կիևի համալսարանի աստգագիտության աստղադիտարան
(ուկրաիներեն՝ Астрономічна обсерваторія Київського національного університету)
Կիև 50°27′08″ հս․ լ. 30°29′53″ ավ. ե.HЯ 1845 թվական
Օդեսայի աստղադիտարան
(ուկրաիներեն՝ Астрономічна обсерваторія Одеського національного університету)
Օդեսա 46°28′39″ հս․ լ. 30°45′19″ ավ. ե.HЯ 1871 թվական
Ղրիմի աստղադիտարան
(ուկրաիներեն՝ Кримська астрофізична обсерваторія)
ավան Նաուչնի (քաղաքատիպ ավան, Ուկրաինա),
Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն
44°43′35″ հս․ լ. 34°00′46″ ավ. ե.HЯ 1945 թվական
11 Օդեսայի քաղաք–նավահանգիստ պատմական կենտրոն
(ուկրաիներեն՝ Історичний центр міста-порту Одеси)
Օդեսա 46°29′17″ հս․ լ. 30°44′27″ ավ. ե.HЯ 1794թվական

конец
19–րդ դարа
2009 թվական 5412
i, ii, iii, iv, v
[28]
12 Կիրիլովսկյան եկեղեցի
(ուկրաիներեն՝ Кирилівська церква)
Կիև 50°29′00″ հս․ լ. 30°28′19″ ավ. ե.HЯ 12–րդ դար 2009 թվական 5423
i, ii, iii, iv
[29]
Սուրբ Անդրեյի եկեղեցի (Կիև)
(ուկրաիներեն՝ Андріївська церква)
50°27′32″ հս․ լ. 30°31′05″ ավ. ե.HЯ 18–րդ դար
13 Իտալիայի գաղութները Հյուսիսաի Սևծովյան ափին
(ուկրաիներեն՝ Генуезькі колонії у Північному Причорномор'ї)
Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն,
Օդեսայի մարզ
Մի քանի օբյեկտներ 13–րդ դար — 14–րդ դար 2010 թվական 5575
ii, iv
[30]
14 Մանգուպ Կալե
(ուկրաիներեն՝ Мангуп-Кале)
Բախչիսարայի շրջան,
Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն
44°35′32″ հս․ լ. 33°48′01″ ավ. ե.HЯ 5–րդ դար — 6–րդ դար 2012 թվական 5773
iii, v, vi, vii
[31]
Էսկի-Կերմեն
(ուկրաիներեն՝ Ескі-Кермен)
44°36′35″ հս․ լ. 33°44′22″ ավ. ե.HЯ конец
6–րդ դար
15 խանի պալատ(Բախչիսարայ)
(ուկրաիներեն՝ Ханський палац у Бахчисараї)
Բախչիսարայ,
Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն
44°44′55″ հս․ լ. 33°52′55″ ավ. ե.HЯ XVI век 2012 5774
ii, iii, v, vi
[32]
Չուֆուտ–Կալե
(ուկրաիներեն՝ Чуфут-Кале)
Բախչիսարայի շրջան,
Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն
44°44′27″ հս․ լ. 33°55′55″ ավ. ե.HЯ 5–րդ դար — 6–րդ դար
16 Օբյեկտի ընդարձակում «Հաճարենու անտառները Կարպատներում և Հին հաճարենու անտառներ Գերմանիայում(ուկրաիներեն՝ Букові праліси Карпат та стародавні букові праліси Німеччини): Գորգան (արգելավայր), Սինևիր (ազգային պարկ), «Կախարդված շրջան», Ռազտոչյա (արգելոց) и Պոդիլսկի Տովտրի ազգային պարկ Իվանո-Ֆրանկովսկի մարզ
Անդրկարպատյան մարզ
Լվովի մարզ
Խմելնիցկու մարզ
48°27′ հս․ լ. 24°20′ ավ. ե.HЯ
48°30′ հս․ լ. 23°43′ ավ. ե.HЯ
48°25′ հս․ լ. 23°08′ ավ. ե.HЯ
49°57′ հս․ լ. 23°39′ ավ. ե.HЯ
48°56′ հս․ լ. 26°24′ ավ. ե.HЯ
2015 թվական 6058
ix
[33]
[9]

Օբյեկտների աշխարհագրական տեղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական տարածք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ղրիմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուկրաինայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ (Ղրիմ)##
Ուկրաինայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ (Ղրիմ)
Թեկնածուներ՝ Ղրիմի Համաշխարհային ժառանգության ցուցակում ընդգրկվելու համար

Հեռացված օբյեկտներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օբյեկտներ՝ որոնք հեռացվել են եկել ՅՈՒՆԵՍԿՕ–ի համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկից։ Աղբյուրներ։[1], [2]

# Պատկեր Անուն Տարածաշրջան Ստեղծման տարեթիվ Ցանկում ներառվելու տարեթիվ Պատճառ
1 Սուրբ լեռներ (ազգային պարկ) դաշտ՝ Դոնեցկի մարզ 2000 1047 գրանցված չէ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից[34]
2 Պինսկի ճահիճ, Սլովեչանսկ-Օվրուչանսկի բլրաշար դաշտ՝ Ժիտոմիրի մարզ 2000 1048 գրանցված չէ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից[35]
3 Կանևսկի Բնության արգելոց Դաշտ։ Չերկասիի մարզ 2000 1049 գրանցված չէ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից[36]
4 Կարա–դագի արգելոց Հանրապետություն[37]՝ Ղրիմի Հանրապետություն (Ուկրաինա)
Ղրիմի Հանրապետություն (РФ)
2000 1050 գրանցված չէ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից

Օբեյկտների աշխարհագրական տեղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուկրաինայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ (Ուկրաինա)##
Ուկրաինայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ (Ուկրաինա)
Հեռացված

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Tentative Lists» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  2. «The States Parties - Ukraine». UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
  3. «Կիև։ Saint-Sophia Cathedral and Related Monastic Buildings, Kiev-Pechersk Lavra» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
  4. «Լվով – the Ensemble of the Historic Centre» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
  5. «Struve Geodetic Arc» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
  6. Совместно с Норвегией, Швецией, Финляндией, Россией, Эстонией, Латвией, Литвой, Белоруссией, Молдавией
  7. «Primeval Beech Forests of the Carpathians and the Ancient Beech Forests of Germany» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
  8. Расширен в 2011 и 2017 годах
  9. 9,0 9,1 Совместно с Австрией, Албанией, Бельгией, Болгарией, Германией, Испанией, Италией, Румынией, Словакией, Словенией, Хорватией
  10. «Residence of Bukovinian and Dalmatian Metropolitans» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
  11. «Ancient City of Tauric Chersonese and its Chora» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre.
  12. «Wooden Tserkvas of the Carpathian Region in Poland and Ukraine» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre.
  13. Совместно с Польшей
  14. 14,0 14,1 Переход к отсутствующему изображению осуществляется путём клика на изображение флага
  15. В заявке значится как Церковь Святого Дмитрия (ուկրաիներեն՝ Церква Святого Дмитра)
  16. Именуется так же как Струковская церковь (ուկրաիներեն՝ Струківська церква)
  17. «Historic Centre of Tchernigov, 9th - 13th centuries» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  18. «Cultural Landscape of Canyon in Kamenets-Podilsk» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  19. «Tarass Shevtchenko Tomb and State Historical and Natural Museum - Reserve» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  20. «National Steppe Biosphere Reserve "Askaniya Nowa"» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  21. «Dendrological Park "Sofijivka"» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  22. «Bakhchisaray Palace of the Crimean Khans» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  23. В 1,5 километрах от объекта
  24. «Archaeological Site "Stone Tomb"» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  25. «Mykolayiv Astronomical Observatory» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  26. «Complex of the Sudak Fortress Monuments of the 6th - 16th c.» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  27. «Astronomical Observatories of Ukraine» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  28. «Historic Center of the Port City of Odessa» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  29. «Kyiv: Saint Sophia Cathedral with Related Monastic Buildings, St. Cyril's and St. Andrew's Churches, Kyiv-Pechersk Lavra (extension of Kiev: Saint-Sophia Cathedral and Related Monastic Buildings, Kiev-Pechersk Lavra)» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  30. «Trading Posts and Fortifications on Genoese Trade Routes. From the Mediterranean to the Black Sea» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  31. «Cultural Landscape of "Cave Towns" of the Crimean Gothia» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  32. «The historical surroundings of Crimean Khans' capital in Bakhchysarai» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  33. Создан в 2007 году, расширен — в 2011 году
  34. UNESCO World Heritage Centre — Decision — 25COM X.C
  35. UNESCO World Heritage Centre — Decision — 25COM X.C
  36. UNESCO World Heritage Centre — Decision — 25COM X.C
  37. Объект расположен де-юре в Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն Крыму, а де-факто — в составе России

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]