Մովսեսը Եգիպտոսում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մովսեսը Եգիպտոսում
իտալ.՝ Mosè in Egitto
Տեսակդրամատիկ-երաժշտական ստեղծագործություն
Ժանրօպերա[1]
ԿոմպոզիտորՋոակինո Ռոսսինի
Լիբրետտոյի
հեղինակ
Անդրեա Լեոնե Տոտտոլա
Գործողությունների քանակ3
ԿերպարներAnaï?, Aufide?, Marie (Miriam)?, Aménophis?, Sinaide?, Elézer (Aaron)?, Moïse (Moses)? և Pharaon (Pharaoh)?
Առաջնախաղի տարեթիվմարտի 5, 1818[1]
Առաջնախաղի վայրՆեապոլ
Հրատարակման տարեթիվ19-րդ դար
Լիբրետտոյի տեքստarchive.org/details/TuttiILibrettiDelleOpereDiGioachinoRossini և naxos.com/mainsite/Libretti/Rossini/Mose%20in%20Egitto/pdf-it/libretto.pdf
 Mosè in Egitto Վիքիպահեստում

Մովսեսը Եգիպտոսում (իտալ.՝ Mosè in Egitto), իտալացի կոմպոզիտոր Ջոակինոր Ռոսսինիի օպերա երեք գործողությամբ։ Իտալերեն լիբրետտոյի հեղինակ Անդրեա Լեոնե Տոտտոլա։ Օպերայի առաջնախաղը կայացել է 1818 թվականի մարտի 5-ին Նեապոլի «Սան Կարլո» թատրոնում։

Ստեղծման պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օպերայի պատվիրվել է Ռոսսինիին հայտնի իտալացի իմպրեսարիո Դոմենիկո Բարբայայի կողմից 1818 թվականին։ Լիբրետտոն գրել է իտալացի գրող Անդրեա Տոտտոլան, որը տեքստի հիմքում դրել է Ֆրանչեսկո Ռանիերիի «Օսիրիս» թատերգությունը[2]։

Օպերայի առաջնախաղը տեղի է ունեցել 1818 թ. մարտի 5-ին և մեծ ջերմությամբ է ընդունվել հանդիսատեսի կողմից։ Մեկ տարի անց՝ 1819 թվականին, Ռոսսինին ավելացրել է Մովսեսի և երգչախմբի համար աղոթքը (Dal tuo stellato soglio), որը համարվում է օպերայի առավել հայտնի դրվագներից մեկը։

Մի քանի տարի անց կոմպոզիտորը ստեղծել է օպերայի ֆրանսերեն տարբերակը Փարիզի «Գրանդ օպերայի» («Օպերա Գարնիե») համար, որը բեմադրվել է «Մովսես և փարավոն կամ Անցում Կարմիր ծովով» (ֆր.՝ Moïse et Pharaon, ou Le Passage de la mer Rouge) անունով։ Նոր խմբագրության մեջ ավելացվել է չորրորդ գործողությունը, ընդլայնվել է գործող նաձանց ցանկը, ինչպես նաև փոփոխվել են հերոսների անունները։ Նոր խմբագրությամբ օպերայի առաջնախաղը կայացել է 1827 թվականի մարտի 26-ին։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օպերայի գործողությունները տեղի են ունենում Եգիպտոսում մ.թ.ա. XV—XIII դարերում (հրեա ժողովրդի՝ եգիպտական գերությունից ազատվելու ժամանակաշրջան՝ ըստ Աստվածաշնչի «Ելից» գրքի)։

Գործող անձինք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դերերգ Ձայն
Մովսես բաս
Ահարոն, Մովսեսի եղբայր տենոր
Ամենոֆիդե, Մովսեսի քույր մեցցո-սոպրանո
Գելցիա, Ամենոֆիդեի դուստր սոպրանո
Փարավոն բաս
Ամալտեա, փարավոնի կին սոպրանո
Օսիրիս, փարավոնի որդի տենոր
Մամբրես, Իզիդա աստվածուհու քուրմ տենոր
«Մովսես և Փարավոն» օպերայի փարիզյան առաջնախաղի դեկորացիաները, 1827

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ringhieri, Francisco (1760). L'Osiride. Tragedia del p.d. Francesco Ringhieri monaco ulivetano e lettore di teologia. Padua: Conzatti. Eight volumes of the tragedies of Ringhieri, an Olivetan monk (1721–1787), were also published in Venice 1788–1789.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մովսեսը Եգիպտոսում» հոդվածին։