Մոլորակների դասավորվածություն
Մոլորակների դասավորվածություն Արեգակի, մոլորակների և Արեգակնային համակարգի այլ երկնային մարմինների բնութագրական հարաբերական դիրքն է երկնոլորտում և Արեգակնային համակարգի տարածությունում Երկրի նկատմամբ[1]:
Մոլորակների դասավորվածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ստորին մոլորակների դասավորվածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ստորին մոլորակները[2] և այլ երկնային մարմինները, որոնց ուղեծրերը գտնվում են Երկրի ուղեծրի ներսում, և ունենում են՝
- Արեգակի հետ միաձուլում, որոնց դեպքում մոլորակը և Արեգակը ունեն նույն խավարածրային երկայնությունը (կամ նույն ուղիղ ծագումը):
- գերազանց միացում (Արեգակը գտնվում է մոլորակի և Երկրի միջև):
- ստորին միացում (մոլորակը գտնվում է Արեգակի և Երկրի միջև):
- մեծ էլոնգացիա[3], որոնք համապատասխանում են մոլորակի ամենամեծ տեսանելի անկյունային հեռավորությանը Արեգակից:
- ամենամեծ արևելյան էլոնգացիա:
- ամենամեծ արևմտյան էլոնգացիա։
Գերազանց միացմանը մոտ գտնվող ստորին մոլորակները անհասանելի են դիտարկման համար, քանի որ գտնվում են Արեգակի հետևում։ Ստորին միացումից անմիջապես առաջ և հետո ստորին մոլորակները երևում են որպես նեղ կիսալուսին։ Ստորին միացման ժամանակ հնարավոր են Մերկուրիի կամ Վեներայի անցումները Արեգակի սկավառակի վրայով. սակայն, մոլորակների ուղեծրերի հարաբերական թեքման պատճառով, իրական անցումները բավականին հազվադեպ են։ Սովորաբար, ստորին միացման ժամանակ ստորին մոլորակը գտնվում է Արեգակից վերև կամ ներքև՝ խավարածրային լայնության մեջ։ Էլոնգացիաների ժամանակ ստորին մոլորակները երևում են որպես թեթև կիսասկավառակ։
Վերինի մոլորակների և Լուսնի դասավորվածություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Լուսնի, վերին մոլորակների[4] և Արեգակնային համակարգի այլ մարմինների համար, որոնց ուղեծրերը գտնվում են ամբողջությամբ Երկրի ուղեծրից դուրս՝
- Արեգակի հետ միաձուլումների, որոնց դեպքում մոլորակը և Արեգակը ունեն նույն խավարածրային երկայնությունը (կամ նույն ուղիղ ծագումը):
- Առճակատում, որոնց դեպքում մոլորակի և Արեգակի խավարածրային երկայնությունները (ուղիղ ծագումները) տարբերվում են 180°-ով:
- Արևելյան և արևմտյան քառանկյուններ:
Միաձուլումների մոտ վերին մոլորակները գտնվում են Արեգակի հետևում և տեսանելի չեն։
Երբեմն տարբերակվում են նաև կիսաքառանկյուններ, երբ մոլորակի (Լուսնի) և Արեգակի միջև անկյունը 45° է, (և 135°)։ Ստորին մոլորակների համար հնարավոր են միայն կիսաքառանկյուններ, բայց իրականում նման կոնֆիգուրացիա տեղի է ունենում միայն Վեներայի համար (նրա ամենամեծ արևելյան կամ ամենամեծ արևմտյան էլոնգացիայի դիրքում, որը կարող է հասնել 48°-ի): Նույնը վերաբերվում է նաև Երկրի և Վեներայի ուղեծրերի միջև շարժվող աստերոիդներին։
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Scafetta, Nicola (2014). «The Complex Planetary Synchronization Structure of the Solar System». arXiv preprint.
- ↑ Սրանք այն մոլորակներն են, որոնց ուղեծրերը գտնվում են Երկրի ուղեծրի ներսում՝ Մերկուրի և Վեներա:
- ↑ Էլոնգացիա կոչվում է մոլորակի երևացող անկյունային հեռավորությունը Արևից երկնոլորտում։ Երբեմն էլոնգացիա են անվանում ստորին մոլորակի Արեգակից առավելագույն անկյունային հեռավորության կոնֆիգուրացիան:
- ↑ Այն մոլորակներն են, որոնց ուղեծրերը գտնվում են Երկրի ուղեծրից դուրս՝ Մարս, Յուպիտեր, Սատուրն, Ուրան, Նեպտուն: