Մոլասորգո

Մոլասորգո
Մոլասորգո
Դասակարգում
Թագավորություն	Բույսեր (Plantae)
Կարգ	Հացածաղկավորներ (Poales)
Ընտանիք	Հացազգիներ (Poaceae)
Ենթաընտանիք	Կորեկայիններ (Panicoideae)
Տրիբա	Andropogoneae
Ենթատրիբա	Andropogoninae
Ցեղ	Սորգո (Sorghum)
Տեսակ	Մոլասորգո (S. halepense)
Միջազգային անվանում
Sorghum halepense Pers., 1805

Մոլոսորգո, ղանղուրդան, Ջոնսոնի խոտ, բարի լույս (անգլ.՝ Sorghum halepense), դաշտավլուկազգիների ընտանիքին պատկանող բազմամյա կոճղարմատավոր բույս, մոլախոտ։

1-2 մ ցողունի բարձրությամբ բույս է, որի ծաղկաբույլը հուրան է։ Կոճղարմատները հատվածավոր են, հաստ միջհանգույցներով և հանգույցներով։ Դրանց հիմնական զանգվածը տարածվում է մինչև 20 սմ, առանձին արմատները թափանցում են մինչև 60-80 սմ։ Բազմանում են հիմնականում վեգետատիվ ճանապարհով, մասամբ՝ սերմերով։ Տարածված է միջերկրածովյան երկրներից մինչև Հնդկաստան և Չինաստան։ Հանդիպում է նաև Ղրիմում, Կովկասում և Միջին Ասիայում։ Հայաստանում հանդիպում է Արարատյան դաշտի նախալեռնային գոտում, ինչպես նաև Զանգեզուրի և Վայքի ցածրադիր գոտիների ջրովի հողերում։ Աղբոտում է առավելապես շարահերկ (խորդենի, բամբակ, կենաֆ), բոստանաբանջարանոցային կուլտուրաների ցանքերը, խաղողի այգիները։

Նկարագրություն

150 սմ բարձրությամբ, մերկ, ուղղաձիգ և հարթ ցողունով, գծային-նշտարաձև տերևներով, թունավոր, բազմամյա խոտաբույս է։ Ծաղիկները հավաքված են երկար հուրաններում։

Տարածվածություն

Որպես մոլախոտ աճում է ցանքսերում։ Հանդիպում է Արագածոտնի, Արմավիրի, Սյունիքի մարզերում։

Նշանակություն

Բուժական նպատակներով օգտագործում են սերմերի և արմատների թուրմը։ Կոճղարմատները պարունակում են շաքարներ, օսլա, սպիտակուցներ, ճարպեր, բջջանյութ և այլն։ Սորգոն հայտնի տեխնիկական, պարենային կերաբույս է և անասնակեր։ Բույսի արմատների և կոճղարմատների ջրային թուրմն օգտագործում են նևրալգիայի և ռևմատիզմի բուժման համար։ Բուժական նպատակով այժմ գրեթե չի գործածվում։

Պայքարի ագրոտեխնիկական միջոցներ

• ամառային խորը վար
• շարահերկ կուլտուրաների խորը և հաճախակի կուլտիվացում
• քաղհան-կուլտիվացման ժամկետների ճիշտ ընտրություն
• առվույտի վաղ հունձ (ընկճում և ոչնչացնում է Մոլոսարգոն)
• ցրտավար (27—30 սմ)
• առուների եզրերի բույսերի մշտական հունձ

Պայքարի քիմիական միջոցներ

• հերբիցիդների կիրառում։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 674)։