Մյուֆիդե Իլհան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մյուֆիդե Իլհան
 
Կուսակցություն՝ Դեմոկրատական կուսակցություն
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և մանկավարժ
Ծննդյան օր փետրվարի 11, 1911(1911-02-11)
Ծննդավայր Բեյքոզ, Ստամբուլի մարզ, Օսմանյան կայսրություն
Վախճանի օր փետրվարի 2, 1996(1996-02-02) (84 տարեկան)
Վախճանի վայր Բոդրում, Մուղլայի մարզ, Թուրքիա
Քաղաքացիություն  Թուրքիա

Մյուֆիդե Իլհան (թուրքերեն՝ Müfide İlhan, փետրվարի 11, 1911(1911-02-11), Բեյքոզ, Ստամբուլի մարզ, Օսմանյան կայսրություն - փետրվարի 2, 1996(1996-02-02), Բոդրում, Մուղլայի մարզ, Թուրքիա), թուրք մանկավարժ և պետական գործիչ։ Թուրքիայի առաջին կին-քաղաքապետն է։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մյուֆիդե Իլհանը ծնվել է 1911 թվականի փետրվարի 11-ին Մերսինում[1]։ Նրա հայրը` Մուստաֆա Նազիֆը, զինվորական սպա է եղել, իսկ մայրը` Էմինեն` տնային տնտեսուհի։ Երբ Մյուֆիդեն չորս տարեկան էր, նրա հայրը մահանում է Դարդանելի գործողության մարտերի ժամանակ։ Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո Մերսինը կարճ ժամանակով ֆրանսիական բանակի վերահսկողությանն էր անցել, այդ իսկ պատճառով Մյուֆիդե Իլհանը ավարտել է իր նախնական կրթությունը Անկարայում։ Մյուֆիդեն ավարտել է Ստամբուլի աղջիկների դպրոցը։ 1928 թվականին նա ավարտել է մանկավարժական լիցեյը, այնուհետև աշխատել Ստամբուլում որպես ուսուցչուհի։

Մյուֆիդե Իլհանը ամուսնացել է բժիշկ Ֆարուկ Իլհանի հետ։ Ամուսնության ընթացքում ծնվել են յոթ երեխա, ամուսինները հաճախ ճամփորդում էին Թուրքիայի քաղաքներով, հետո սովորել են Բեռլինում։ 1937 թվականին Մյուֆիդե և Ֆարուկ Իլհանները վերադարձել են Թուրքիա, սակայն հետո կրկին լքել են այն։ Ֆարուկ Իլհանը առաջարկություն է ստացել դասավանդել Աֆղանստանում՝ Քաբուլի համալսարանի բժշկագիտության դպրոցում։ Այդ պատճառով ամուսիններին ուղարկում են այնտեղ։ Մյուֆիդա և Ֆարուկ Իլհանները նաև այցելել են Իրաք, որտեղ նրանք իրականացրել են ծովային ճանապարհորդություն Բարսայից Կարաչի։ 1945 թվականին ամուսինները ցանկացել են վերադառնալ Թուրքիա, բայց պատերազմի պատճառով ծովով ճանապարհորդությունը անհնար էր, և նրանք Իրանի տարածքով վերադարձել են մեքենայով։ 1946 թվականին Թուրքիա վերադառնալուց հետո ամուսինները սկսել են զբաղվել քաղաքականությամբ[2]։

1950 թվականին համընդանուր ընտրություններին հաղթել է Դեմոկրատական կուսակցությունը` ընդհատելով Հանրապետական ժողովրդական կուսակցության 27-ամյա կառավարումը։ Մյուֆիդե Իլհանը առաջադրվել է որպես Մերսինի ղեկավար Դեմոկրատական կուսակցության կողմից, և դառնալով Թուրքիայի պատմության առաջին կին-քաղաքապետը, ինչի շնորհիվ ստացել է լայն ճանաչում։

1951 թվականին Մյուֆիդե Իլհանը հեռացել է քաղաքապետի պաշտոնից և դուրս է եկել կուսակցությունից։

1968-ից 1981 թվականներին Մյուֆիդե Իլհանը Գերմանիայում ուսուցչուհի է եղել, և դասավանդել է թուրք փախստականներին[3]։ Նաև աշխատել է բարեգործական կազմակերպությունների շարքերում և օգնել է Մերսինի հիվանդանոցներին և ծերանոցներին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Kudret Ünal:Müfide İlhan, Tarsus Belediyesi Kültür Yayınları, Tarsus, 2013 ISBN 978-605-62343-9-2,p.11
  2. İçel Sanat Kulübü dergisi, 175, Abdullah Ayan: Bilinmeyen Müfide İlhan
  3. «Online newspaper article». Todayszaman.com. 2009 թ․ մարտի 16. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 2-ին.(չաշխատող հղում)