Միլիոն մը հայերու ջարդի պատմութիւնը
 |
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Միլիոն մը հայերու ջարդի պատմութիւնը | |
|---|---|
| Հեղինակ | Սեպուհ Ակունի |
| Թեմա | Հայոց ցեղասպանություն |
| Բնօրինակ լեզու | հայերեն |
| Հրատարակման վայր | Կոստանդնուպոլիս |
| Հրատարակման տարեթիվ | 1920 |
Միլիոն մը հայերու ջարդի պատմութիւնը, Սեպուհ Ակունու 1920 թվականին Կոստանդնուպոլսում հրատարակված գիրքն է։
Բովանդակություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սեպուհ Ակունին «Միլիոն մը հայերու ջարդի պատմութիւնը» գրքի առաջաբանում ընդգծել է գրքի կարևորությունը, ներկայացրել պատերազմի տարիներին հայերի հետ կատարվածը, տվել հայկական տարագրության ամփոփ պատմությունը՝ ժամանակագրական ու փաստագրական ճշգրտությամբ։ Նա դեպքերը շարադրելիս իր ձեռքի տակ է ունեցել նաև հսկայական աղբյուրագիտական նյութ՝ Պատրիարքարանի տվյալները, մեծ թվով վավերագրեր ու պաշտոնական փաստատթղեր։
Հեղինակը ներկայացրել է Ադանայի ջարդերը, հետո Առաջին համաշխարհային պատերազմի իրադարձությունները, հայերի տեղահանության օրենքը և դրա իրականացման մեխանիզմները։ Հեղինակն ըստ նահանգների է ներկայացնում տեղահանությունները՝ տալով թվական տվյալներ և նշելով նրանց աքսորի ուղղությունները։ Նա ներկայացրել է հայ մտավորականների ձերբակալությունների մանրամասները։ Առանձին անդրադարձ է կատարում հայ ժողովրդի հերոսական դրվագներին՝ Մուսա Լեռան, Շապին Գարահիսարի, Ուրֆայի հերոսամարտերին՝ ցավով նշելով դրանց սակավաթիվ լինելու փաստը։ Ակունին առանձին մասերով ներկայացրել է նաև այն հայաբնակ վայրերը, որտեղից հայ ժողովրդի տեղահանությունը համեմատաբար հանգիստ պայմաններում է իրականացվել։ Ներկայացվել են նաև Կոնիայի, Բուրսայի, Էսկիշեհիրի, Ադրիանապոլսի, Ռոդոսթոյի, Իզմիրի, Պարտիզակի, Կիլիկիայի բնակչության տեղահանության մանրամասները։
Քաղվածքներ գրքից[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
Դեր Զոր դժոխք-քաղաքը Թուրքիայի ամեն կողմից այստեղ էր համախմբել հարյուր հազարավոր հայ տարագիրների, որոնք ապրում էին ահավոր սարսափի ու մահվան սպառնալիքի տակ։ Թուրքական կառավարությունը նպատակադրվել էր անապատներում սովի մատնելով սպանել տեղահանված ժողովրդին, բայց տեսնելով նրա ապրելու համառությունը, հառառակ նրան, որ հազարավորներն արդեն ընկել էին մինչև անապատներ հասնելը, հրամայում է Դեր Զոր հասնող հայերի թիվը նվազեցնել։ | 
|
|
|
Զինադադարից հետո Կ. Պոլսի իթթիհադական կենտրոնական Նուրի Օսմանիե» ակումբի խուզարկման արդյունքում գտնվել է Թալեաթի` Մալաթիայի իթթիհադական մասնաճյուղին ուղղված հետևյալ հեռագիրը. «Բնաջնջեք ձեր գավառ ուղարկված ու հավաքված բոլոր հայերին` իմ նյութական և բարոյական պատասխանատվությամբ»։ |
|