Միլենա Ռուդնիցկայա
| Միլենա Ռուդնիցկայա ուկրաիներեն՝ Мілена Рудницька | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հուլիսի 15, 1892 |
| Ծննդավայր | Զբորով, Տերնոպոլի մարզ, ԽՍՀՄ |
| Մահացել է | մարտի 29, 1976 (83 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Մյունխեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն |
| Գերեզման | Լիչակիվ գերեզմանատուն[1] |
| Քաղաքացիություն |  Ավստրո-Հունգարիա և .svg){kind=small} Լեհաստան |
| Մայրենի լեզու | լեհերեն և ուկրաիներեն |
| Կրթություն | Լվովի համալսարան և Վիեննայի համալսարան |
| Մասնագիտություն | լրագրող, կանանց իրավունքների պաշտպան, քաղաքական գործիչ և գրող |
| Ամուսին | Պավլո Լիսյակ |
| Կուսակցություն | Ukrainian National Democratic Alliance? |
| Անդամություն | Ukrainian Women's Union? |
| Երեխաներ | Իվան Լիսյակ Ռուդնիցկի |
 Milena Rudnytska Վիքիպահեստում | |
Միլենա Իվանովնա Ռուդնիցկայա (ուկրաիներեն՝ Мілена Іванівна Рудницька, լեհ.՝ Milena Rudnycka, հուլիսի 15, 1892, Զբորով, Տերնոպոլի մարզ, ԽՍՀՄ - մարտի 29, 1976, Մյունխեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն), ուկրաինացի ազգայնական, քաղաքական և հասարակական գործիչ, լրագրող, մանկավարժ, Ուկրաինական ազգային-դեմոկրատական միավորման ակտիվիստ, Ուկրաինուհիների խորհրդի կենտրոնական կառավարման ղեկավար (1928 թվականից)։ 1928-1935 թվականներին եղել է լեհական երկրորդ և երրորդ կադենցիայի սեյմի պատգամավոր։
Միլենա Ռուդնիցկայան եղել է դպրոցի ուսուցչուհի, իսկ 1921-1928 թվականներին՝ Լվովում Մանկավարժական բարձրագույն դասընթացների դասավանդող։ Եղել է Լվովի Ուկրաինացիների միության կենտրոնական խորհրդի նախագահ, 1934 թվականին Ստանիսլավովում (այժմ՝ Իվանո-Ֆրանկովսկ) մասնակցել է ուկրաինացի կանանց համագումարին[2]։ Եղել է Ուկրաինացիների համաշխարհային ասոցիացիայի և «Իշխանուհի Օլգայի գունդ» կազմակերպության անդամ։
Եղել է Ուկրաինական ազգային-դեմոկրատական միավորման ակտիվ անդամ։ 1928—1935 թվականներին եղել է լեհական սեյմի պատգամավոր, այնտեղ կրթության և արտաքին գործերի կոմիտեների անդամ[3]։ Որպես այսպես կոչված Ուկրաինական խորհրդարանական ներկայացուցչության լիազոր՝ խնդրագրեր է հղել Ազգերի լիգային, այդ թվում՝ կապված 1930 թվականին Արևելյան Գալիցիայի խաղաղեցման և 1932—1933 թվականների Ուկրաինական ԽՍՀ-ում համընդհանուր սովի հետ[4][5]։
1936—1939 թվականներին եղել է Լվովում ուկրաինական Կոնտակտային կոմիտեի նախագահության կազմի անդամ։ 1935—1939 թվականներին խմբագրել է երկշաբաթյա «Жінка» թերթը։
Խորհրդային զորքերի՝ Լեհաստան ներխուժելուց և Լվովում Կարմիր բանակի հաստատվելուց հետո որդու հետ լքել է քաղաքը՝ փախչելով Լեհաստանի գերմանական օկուպացիոն տարածք։ Սկզբում ապրել է Կրակովում, 1940 թվականի ամռանը գնացել է Բեռլին[6], իսկ 1943 թվականին՝ Պրահա։ 1945 թվականից եղել է վտարանդի, նախ ապրել է Ֆելդքիրխում, իսկ 1946 թվականից՝ Ժնևում, որտեղ գնացել է միջազգային Կարմիր խաչի հրավերով, իսկ 1946-1950 թվականներին եղել է Ուկրաինական օգնության կոմիտեի նախագահ։ 1950—1958 թվականներին եղել է Նյու Յորքի «Ազատություն» ուկրաինական թերթի թղթակից։ 1956—1960 թվականներին աշխատել է Մյունխենի «Ազատություն ռադիոյում»։ Ապրել է Նյու Յորքում, Հռոմում, Մյունխենում։ 1948—1950 թվականներին եղել է Շվեյցարիայում Ուկրաինական ժողովրդական ռադայի նախագահ։
Միլենա Ռուդնիցկայայի ամուսինը եղել է Պավլո Լիսյակը[7][8], որդին՝ Իվան Լիսյակ Ռուդնիցկին, եղբայրը՝ Իվան Կեդրին Ռուդնիցկին։
1997 թվականի սեպտեմբերի 20-ին նրա աճյունը վերահուղարկավորվել է Լիչակովի գերեզմանատանը։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Личаківський некрополь (укр.) — P. 305.
- ↑ Encyclopedia of Ukraine, 1993
- ↑ Гавришко, 2010
- ↑ Zhurzhenko, 2006, էջ 473
- ↑ Онишко, 2012
- ↑ Himka, 2014
- ↑ Zhurzhenko, 2006, էջ 471
- ↑ Сніцаpчук, 2016
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M.Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa, 1994, wyd. BGW, ISBN 8370665691 s. 417, biogram opracował Czesław Brzoza.
- Рудницька Мілена Іванівна w: Енциклопедія історії України: Т. 7. Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. — Київ 2010, Wyd. «Наукова думка». ISBN 966-00-0632-2.
- Гачковський М. Мілена Рудницька — українська жіноча та національна діячка, депутат польського Сейму в 1928—1935 рр. / М. Гачковський // Гуманітарні науки. — 2011. — № 2. — С. 126—133.
- Amar Tarik Cyril (2015)։ The Paradox of Ukrainian Lviv: A Borderland City between Stalinists, Nazis, and Nationalists։ Ithaca, New York: Cornell University Press։ ISBN 978-1-5017-0083-5
- Чорновол (Chornovol) Ігор (Igor) (մարտի 4, 2005)։ «Львівські феміністки. Мілена Рудницька» [Lviv feminists. Milena Rudnytska] (Ukrainian) (41 (607))։ Lviv, Ukraine: Gazeta Lwowska։ Արխիվացված է օրիգինալից դեկտեմբերի 9, 2007-ին։ Վերցված է ապրիլի 24, 2017
- Гавришко (Gavryshkiv) Марта (Marta) (դեկտեմբերի 29, 2010)։ «Галицькі феміністки 1930-х: нацистське "Кухня-Церква-Діти" не для нас» [Galician feminist 1930: Nazi "Kitchen Kids Church" not for us] (Ukrainian)։ Kiev, Ukraine: Історичну правду։ Արխիվացված է օրիգինալից մարտի 16, 2016-ին։ Վերցված է ապրիլի 24, 2017
- Гудзик (Gudzyk) Клара (Clara) (մարտի 7, 2001)։ «Поборниця жіночого рівноправя» [Womens Champion] (Ukrainian)։ Kiev, Ukraine: The Day։ Արխիվացված է օրիգինալից դեկտեմբերի 20, 2016-ին։ Վերցված է ապրիլի 24, 2017
- Martyniuk Irene (1994)։ Milena Rudnytska and Ukrainian Feminism: The Art of the Possible։ Albany, New York: University at Albany, State University of New York, Department of History
- Онишко (Onishko) Леся (Les) (23–30 December 2012)։ «Мілена Рудницька: штрихи до портрету» [Milena Rudnytska: finishing touches to the portrait] (Ukrainian) (52)։ Warsaw, Poland: Наше слово։ Արխիվացված է օրիգինալից մայիսի 24, 2016-ին։ Վերցված է ապրիլի 24, 2017
- Rudnytsky Ivan Lysiak (1987)։ Essays in Modern Ukrainian History։ Edmonton, Alberta, Canada: Canadian Institute of Ukrainian Studies։ ISBN 978-0-920862-47-6։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-01-08-ին։ Վերցված է 2019-04-04
- Сніцаpчук (Snitsapchuk) Л. В. (L. V.) (2016)։ «ЛИСЯЌ Павло» [Lysiaќ Paul]։ Енциклопедії Сучасної України (Contemporary Encyclopedia of Ukraine) (Ukrainian)։ Kiev, Ukraine: Institute Encyclopedic Research of Ukraine։ Արխիվացված է օրիգինալից ապրիլի 24, 2017-ին։ Վերցված է ապրիլի 24, 2017
- Zhurzhenko Tatiana (2006)։ «Rudnytska, Milena (1892–1979)»։ in de Haan Francisca, Daskalova Krassimira, Loutfi Anna։ Biographical dictionary of women's movements and feminisms in Central, Eastern, and South Eastern Europe: 19th and 20th centuries։ Budapest, Hungary: Central European University Press։ էջեր 470–474։ ISBN 978-9-637-32639-4 – via Project MUSE։ (subscription required (help))
- «Rudnytska, Milena»։ Encyclopedia of Ukraine։ Toronto, Canada: Canadian Institute of Ukrainian Studies։ 1993։ Արխիվացված է օրիգինալից ապրիլի 12, 2016-ին։ Վերցված է ապրիլի 24, 2017
- Himka John-Paul (November 2014)։ «A Man Much Missed: Remembering Ivan Lysiak-Rudnytsky»։ Krytyka։ Kyiv, Ukraine։ Արխիվացված է օրիգինալից մարտի 4, 2016-ին։ Վերցված է մարտի 25, 2018
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Клара Гудзик, Поборниця жіночого рівноправ’я, День, 7 marca 2001
- Львівські феміністки. Мілена Рудницька // Газета по-львівськи, 4.03.2005 Archived 2007-12-09 at the Wayback Machine.
| ||||||||||||
- Հուլիսի 15 ծնունդներ
- 1892 ծնունդներ
- Մարտի 29 մահեր
- 1976 մահեր
- Մյունխեն քաղաքում մահացածներ
- Լվովի համալսարանի շրջանավարտներ
- Վիեննայի համալսարանի շրջանավարտներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ուկրաինացի հասարակական գործիչներ
- Ուկրաինացի կանայք
- 20-րդ դարի կին գրողներ
- Ուկրաինայի քաղաքական գործիչներ
- Ուկրաինացի լրագրողներ
- Ուկրաինացի մանկավարժներ
- Լեհաստանի քաղաքական գործիչներ
- Ուկրաինացի ֆեմինիստներ
- Ուկրաինացի գրողներ
- Կանանց իրավունքների իրավապաշտպաններ
- Ուկրաինացի կին գրողներ